امین آزاد: در ایران هر 30 دقیقه یک نفر در اثر تصادفات رانندگی کشته می شود با اینکه گفته می شود سهم اصلی در این مرگ میر خطای انسانی است اما قطعا اگر خودروهای ایرانی ایمن تر بودند سهم کشته شدگان بسیار کمتر می شد.
با اینکه تصادف بعد از سرطان که در هر 15 دقیقه یک نفر را می کشد، دومین عامل مرگ ایرانیان است. اما در هنگام خرید خودرو، مشتریان ایرانی کمتر به موضوع ایمن بودن خودرویی که می خرند اهمیت می دهند. شاید اگر مشتریان ایرانی بیشتر به این موضوع توجه می کردند و خودروهای غیر ایمن را نمی خریدند کارخانه های خودروسازی ایرانی هم که در بازار انحصاری قرار دارند، سعی می کردند تکانی به خود برای تولید یا مونتاژ خودروهای ایمن تر بدهند .
درباره خودروهای ایمن و غیر ایمن و نقش آنها در مرگ و میر تفاسیر مختلفی ارائه می شود به عنوان نمونه سایپا در بیشتر موارد وقتی عنوان می شود پراید حدود 15 درصد مرگ میر جاده ای ایران را به خود اختصاص داده سعی می کند اینگونه توجیه کند که چون تیراژ این خودرو بالا است میزان مرگ میر با این خودرو هم بالا نشان داده می شود در حالی که پژو 206 با تیراژی حدود یک سوم پراید تنها دو درصد از مرگ میر جاده ای را به خود اختصاص داده یعنی اگر پراید هم مانند پژو 206 ایمن می بود به جای سالی 15 درصد سالی 6 درصد را به کام مرگ می کشید. براین اساس اگر پراید ایمن تر می بود سالی 1500 نفر کمتر کشته می شدند .
پراید توسط موسسه های ایمنی از نظر تست تصادف خودرویی مردود است اما پژو 206 از نظر موسسات معتبر مانند «یورو ان کپ» از 5 ستاره 4 ستاره ایمنی را به خود اختصاص داده است.
با بررسی داده های همین موسسات مشخص می شود که کدام خودروها در بازار ایران نا امن هستند.
Mvm110
این خودرو کپی ناقصی از خودرو دوو ماتیز است. کپی شدن این خودرو از ماتیز بدون داشتن دانش فنی سبب شده ایمنی این خودرو بسیار بدتر از ماتیز باشد . دوو ماتیز در تست تصادف از موسسه اروپایی یورو ان کپ از پنچ ستاره تنها دو ستاره کسب کرده است. جالب آنکه «یورو ان کپ» اعلام کرده وضعیت ام وی ام 110 بسیار اسفبار تر از دوو ماتیز است. مقایسه تست تصادف دو خودرو هم این عامل را به خوبی نشان میدهد . در یک خودرو ایمن هنگام تصادف باید ستون درها کاملا شکل خود را حفظ کند در خودرو باز نشود و سقف خمش پیدا نکند . قسمت جلو خودرو هم باید طوری مچاله شود که نیرو تصادف گرفته شود اما این مچاله شدن نباید سبب شود قطعات داخل کاپوت به داخل کابین راه یابند.
در یک خودرو ایمن همچنین هنگام تصادف باید مواد داشبورت به گونه ای باشد تا به اندام مسافران آسیب نزند .
نگاه به تست تصادف ماتیز نشان می دهد که سقف و ستون خم شده اما درها باز نشده اند. در مقایسه با تست تصادف ماتیز، خودرو ام وی ام دارای صدمه شدید تری به سقف و ستون ها شده و در خودر باز شده است قطعات داخلی جلو هم صدمه شدید به سرنشینان میزند. به عنوان نمونه قطعه زیر فرمان کاملا در پای آدمک تست فرو رفته است . در مجموع می توان گفت خودرو ام وی ام به همراه پراید نا امن ترین خودروهای تولید شده در تیراژ بالا در ایران هستند .
طبق بررسی حاصل از تست تصادف ام وی ام ، آسیب وارد شده به آدمک تست در ناحیه سر، گردن و بالا تنه در حد قرمزاست و خطرناک ترین وضعیت را دارد .
زانتیا
این خودرو هنگامی وارد بازار ایران شده بود که تولیدش در اروپا تقریبا متوقف شده بود. زانتیا ما بین سال 1993 تا 2001 در اروپا تولید شده که چندان موفق نبوده است. در میان تولیدات هم کلاس، وضعیت ایمنی این خودرو در اروپا مناسب نبود و این عامل در از دست دادن مشتریان این خودرو تاثیر گذار شد .
طبق بررسی موسسه «یورو ان کپ» این خودرو در تست تصادف در حدود دو ستاره ایمنی گرفته است که برای خودرویی با این سایز و در این کلاس قیمتی اصلا مناسب نیست.
شاسی خودرو در هنگام تست تصادف دچار خمش شدید شده و ستون خودرو تاب برداشته است. البته وجود کیسه هوا تا حدی آسیب وارد شده به سرنشینان را کاهش می دهد خودرو از تصادف در کنار بسیار آسیب پذیر است و بالاتنه راننده در هنگام تصادف در محدوده قرمز یعنی بیشترین حد خطر قرار دارد. در تصادف از جلو هم تصادف با زانتیا در محدوده ضعیف یعنی خطر قرار دارد . آسیب وارد شده به پاهای سرنشینان به خصوص راننده هم در تصادف با زانتیا زیاد است . رقیب کنونی این خودرو در بازار ایران ، خودرو مگان است این خودرو نسبت به زانتیا در تست تصادف نه شاسی اش انحراف پیدا می کند نه ستون هایش دچار خمش شدید می شود. شاید اگر در تصادف با مگان شما دچار جراحات سطحی شوید اگر همان تصادف برایتان با زانتیا پیش بیاید احتمالا به شدت آسیب دیده و در بیمارستان بستری خواهید شد .
پراید
پراید یا همان مزدا 121 و فورد فستییوا 1985 در موسسه ایمنی بزرگ راه های آمریکا تست شده است . طبق نتایج تست، این خودرو بدترین وضعیت ایمنی را در بین سواری های سایز کوچک دارا است به همین دلیل بود که جلوی تولید این خودرو گرفته شد . پراید در تست تصادف دچار انحراف شدید در ستون، درها و سقف میشود. کابین سرنشینان تاب بر میدارد درب خودر باز می شود و مواد داشبورت هم صدمه شدید به پای راننده می زند. جلوی خودرو هم درست جمع نمی شود و بسیاری از قطعات کاپوت مانند موتور هم در تصادف شدید وارد کابین می شود به دلیل قدیمی بودن خودرو عکسی از تست تصادف آن در سایت موسسه ایمنی بزرگ راه های آمریکا در دست نیست تنها در این سایت نتایج این تست تصادف آمده است نتیجه تست تصادف زیر دو ستاره ایمنی عنوان شده است .البته سایپا اعلام کرده در نسل جدید پراید که با نام پلت فرم x100 تولید می کند این مشکلات حل شده است . گفته می شود ایمنی خودرو تا حد دو ستاره بالا آمده است .البته تستی بر روی این خودرو توسط موسسات بی طرف انجام نشده با این همه اگر خودرو بتواند دو ستاره ایمنی بگیرد باز هم وضعیت ایمنی اش رضایت بخش نشده است.
طبق اعلام شرکت سایپا، پراید های جدید که با اسم های مختلف مثل 131 ،132و 111 تولید می شوند داخل درب ها، کف خودرو، جلوی کابین با استفاده از گاردهایی و اضافه کردن ورقه های جدید فلزی، تقویت شده است بین کابین و کاپوت هم ورقه تقویت شده فلزی قرار گرفته که اجزایی مانند موتور دیگر به داخل کابین پراید وارد نشوند داخل داشبورت هم با یک سری لوله و گارد تقویت شده تا قطعات کاپوت وارد اتاق نشوند.
تیبا
خودرو تیبا به همراه سمند دو خودرویی هستند که به دلیل بومی بودن توسط موسسات معتبر اروپایی و آمریکایی مورد بررسی قرار نگرفته اند. البته سمند در شر کت مایرا انگلستان تست تصادف شده که نتایج حاصل از تست تصادف و مشاهده فیلم این تست نشان می دهد این خودرو از نظر ایمنی وضعیت مناسبی دارد. کارشناسان عنوان می کنند این خودرو اگر درموسسه یورو ان کپ تست شود سه ستاره ایمنی می گیرد. خودرو تیبا که ترکیبی از پراید و ریو است هم مورد تست تصادف قرار گرفته است . فیلم های تست تصادف این خودرو نشان میدهد درب خودرو در هنگام تست باز می شود و ستون ها و سقف هم تاب بر میدارد این تست مشخص می کند که وضعیت ایمنی خودرو مناسب نیست و احتمالا به سختی بتواند دو ستاره ایمنی کسب کند البته وضعیت ایمنی خودرو از پراید بهتر به نظر می رسد .
چینی های رنگار نگ اما نا امن
در چند سال اخیر و در خلا حضور شرکت های بزرگ در بازار ایران به دلیل تحریم، بازار ایران از بی کیفیت ترین خودروهای چینی پر شده است و در این بین گویی برخی شرکت های داخلی با هم مسابقه ای نانوشته برای مونتاژ برند های درجه دو چینی با کمترین کیفیت گذاشته اند. اما در بین خودروهای درجه دو که در این شرکت ها مونتاژ می شوند کدام یک وضعیت ایمنی مناسبی ندارند؟
J3 ساخت شرکت جک که توسط کرمان خودرو عرضه می شود، از امنیت مناسبی برخوردار نیست. با اینکه این خودرو دارای ترمز abs و کیسه هوا برای سرنشینان جلو است اما طراحی نا مناسب این خودرو سبب می شود این محصول چندان امن نباشد.
بر اساس بررسی ایمنی صورت گرفته توسط موسسه ایمنی «لاتین ان کپ» این خودرو در بخش سرنشنین جلو دو ستاره و در بخش سرنشینان خردسال تنها 1 ستاره از 5 ستاره را دریافت می کند.
با مشاهده فیلم تست تصادف هم مشخص است که در هنگام تصادف، ستون های کابین خم شده و اتاق توان تحمل و جذب نیروی تصادف را ندارد. چری x33 که توسط شرکت مدیران خودرو مونتاژ می شود از دیگر محصولاتی است که دارای ایمنی چندان مناسبی نیست این خودرو با اینکه به نسبت چینی بودنش قیمت بالایی دارد اما چندان ایمن نیست نکته ای که از دید اکثر خریداران این محصول دور می ماند. شاید شاسی بلند بودن یا داشتن کیسه هوا و ترمز abs عواملی باشند که مشتری گمان کند این خودرو ایمن است اما ذات نا امن طراحی این خودرو، سبب شده این محصول از نظر ایمنی تنها دو ستاره توسط موسسه ایمنی ANCAP از 5 ستاره کسب کنند که نمره پایینی از نظر ایمنی محسوب می شود این خودرو از نظر تصادف از جلو و کنار وضعیت چندان مناسبی ندارد .
بررسی فیلم تست تصادف این خودرو هم نشان می دهد در تصادف از جلو اتاق خودو کاملا تحت تاثیر ضربه قرار می گیرد ،ستون ها جلو خم شده و سقف خودرو تاب بر می دارد.