مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 16 آبان برابر با 7 نوامبردر تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 16 آبان  برابر با 7 نوامبردر تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

آرشیو روزهای قبلی

 امروز 16 آبان هجری شمسی برابر با 7 نوامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها: 

 

260 - روزی که ایران باردیگر ابر قدرت جهان شد

هفتم نوامبرسال 260 میلادی در شهر تیسفون (مدائن ــ 36 کیلومتری جنوب بغداد امروز) شاپور یکم، رئیس وقت کشور ایران از دودمان ساسانی، در مراسمی در برابر والرین (پوبلیوس لیسینیوس والریانوس) امپراتور روم و ژنرالهایش که بر دست و پایشان زنجیر بود؛ ایران را تنها ابر قدرت جهان اعلام کرد. والرین و ژنرالهایش درجنگ به اسارت ایران در آمده بودند و این روز نه تنها یکی از روزهای درخشان تاریخ میهن گرامی ما، بلکه همه مشرق زمین است.
   
برای این که ایرانیان این پیروزی خود را فراموش نکنند و جهانیان برای همیشه عظمت ایران را در نظر داشته باشند و مشرق زمینی ها خود را مدیون توان ارتش ایران بدانند، به خواست شاپور یکم منظره به زانو نشستن والرین مغرور در برابرش را در چند نقطه در ایران بر سنگ تصویر کردند که تا ابد باقی بماند، و مانده است.
    
در پی مراسم هفتم نوامبر، شاپور یکم هزاران اسیر رومی را به خوزستان فرستاد تا در ساخت سد شادروان و پل شوشتر بکار گمارده شوند.
   
شرح این پیروزی نظامی درخشان ایرانیان را «مارسلیوس» که خود ناظر صحنه های آن بوده برنگاشته است. به نوشته ادوارد گیبون، این شکست شیرازه امپراتوری روم را از هم گسیخت و آغاز پایان این امپراتوری و تجزیه آن قرارگرفت.

والرین در برابر شاپور یکم به زانو درآمده و التماس می کند

   
شاپور یکم قبلا نیز «گردیانوس سوم» امپراتور روم را که به ایران لشکر کشیده بود در جنگ سال 246 میلادی شکست داده بود. این شکست چنان بر افسران رومی گران آمده بود که در حال عقب نشینی بر سر «گردیانوس سوم» ریختند و اورا کشتند و فیلیپ را بر جای او نشاندند که فیلیپ با پرداخت پانصد هزار سکه طلا به ایران، موافقت شاپور را به ترک مخاصمه جلب کرد و نیروهای رومی را به اروپا باز گردانید. گردیانوس به منظور جبران شکست نیروهای رومی از اردشیر پاپکان (پدر شاپور یکم) در جنگ سال 238 میلادی با شاپور که بر جای پدر نشسته بود وارد جنگ شده بود. سنای روم اصرار به خفه کردن ناسیونالیسم ایرانی که بار دیگر با بپاخیزی اردشیر ساسانی ظاهر شده بود در نطفه داشت که موفق نشد و این ناسیونالیسم تا اواخر دوران ساسانیان دوام داشت.
   
فیلیپ نیز پس از بازگشت به «رم» به خاطر تحقیر امپراتوری و دادن باج به شاپور ترور شد و سنای روم والرین را به امپراتوری انتخاب و مامور جنگ با ایران و گرفتن انتقام شکستهای گذشته کرد که در جنگ سال 260 خود او هم به اسارت ارتش ایران درآمد و با ژنرالهایش به تیسفون منتقل شد.
   
مورخان تاریخ قرون قدیم متفق القول نوشته اند که «ناسیونالیسم ایرانی» جنگهای دوران ساسانیان را برنده شد، و هنر بزرگ شاهان ساسانی این بود که نگذارند «ناسیونالیسم ایرانی و نیروی خیره کننده آن» ضعیف شود.
   
1914 - ورود نیروهای عثمانی به آذربایجان

در این روز در سال 1293 (7 نوامبر 1914) متعاقب ورود نیروهای روسیه به ایران، نیروهای عثمانی با مستشاران آلمانی خود به آدربایجان وارد شدند. کُردهای قلمرو عثمانی (کُردهای ساکن ترکیه، سوریه و عراق) نیز از فرصت سوء استفاده و به ایران رخنه کردند و ....
   

چندی بعد انگلیسی ها هم که وارد قلمرو عثمانی در عراق شده بودند، از این راه وارد ایران شدند. دولت تهران قبلا در قبال دو اتحادیه درگیر در جنگ جهانی اول اعلام بی طرفی کرده بود که ابدا رعایت نشد. جنگ جهانی اول تغییرات وسیع در آسیای غربی به وجود آورد و فاتحان جنگ بویزه دولت لندن در سرزمین های عربی امپراتوری شکست خوردهِ عثمانی کشورهای متعدد به وجود آوردند که چون در ایجاد این کشورها رعایت تاریخ، نژادشناسی، منطق و اصول نشده است مسائل متعدد به وجود آورده است که از آغاز قرن 21 بر ابعاد آنها افزوده شده است و آیندهِ منطقه در پرده ابهام است.

1917 - انگلیسی ها منطقه غزه در فلسطین را که جزیی از امپراتوری عثمانی بود متصرف شدند.

1917 - سالروز انقلاب بلشویکی روسیه

بامداد هفتم نوامبر سال 1917 (25 اکتبر برپایه تقویم میلادی قدیم ـ تقویم ژولیان) گاردهای سرخ مرکب از کارگران و کشاورزان مسلح وارد کاخ زمستانی تزارها در سن پترزبورگ شدند و درحالی که رزمناو «اورورا» به اطراف کاخ گلوله می زد به عمر دولت موقت روسیه مرکب از لیبرالها و سوسیالیستهای میانه رو به ریاست کرنسکی پایان دادند. تزار نیکلای دوم قبلا تفویض اختیارات کرده بود. تصرف ساختمانهای دولتی سن پترزبورگ (پتروگراد) از روز پیش (24 اکتبر) آغاز شده بود.
    
دسته های دیگر گارد سرخ و متعاقب آنان کمونیست های غیر مسلح ایستگاه راه آهن، تلگرافخانه و دو پادگان نظامی شهر دولتی را متصرف شدند و به این ترتیب 34 سال پس از مرگ کارل مارکس، نظامی ظاهرا بر پایه اندیشه و فرضیه های او در روسیه ـ کشوری که وضعیت و شرایط آن برای پیاده کردن فوری چنین فرضیه هایی آمادگی نداشت ـ روی کار آمد. کرنسکی درفوریه 1917، در زمانی که روسهای ناموفق در جنگ جهانی اول از تبعیض و فقرو بی ثباتی کشورشان به جان آمده بودند روی کار آمده بود و تزار نیکلای دوم اختیاراتش را به او سپرده بود تا به اوضاع روسیه سر و سامان بخشد که موفق نشده بود.
    
رهبری انقلاب بلشویکی روسیه را لنین برعهده داشت که تا چند ماه پیش از انقلاب در سویس به حالت تبعید به سر می بُرد و باکمک آلمانی ها که با روسیه در جنگ بودند به وطن بازگشته بود.
    
جوانان و طبقه تحصیلکرده روسیه با خواندن داستانهای «تولستوی» که درست هفت سال بیش از انقلاب در 82 سالگی درگذشته بود از وضعیت موجود روسیه بیزار شده بودند و بی صبرانه در انتظار یک تحول پایه ای (انقلاب) بودند.
   
 9 روز پس از سقوط سن پترزبورگ، مسکو و چندشهر بزرگ دیگر نیز به تصرف بلشویکها در آمد. باوجود این، شماری که مخالف انقلاب بودند به رهبری یک ژنرال تزاری دست به مقاومت مسلحانه زدند و چند دولت مقتدر از جمله فرانسه، آمریکا، ژاپن و انگلستان هم کمک کردند و واحد نظامی فرستادند و جنگ داخلی به راه افتاد ولی سرانجام در آن بلشویکها پیروز شدند.
   
 لنین یک ماه پس از انقلاب، مذاکرات صلح را با آلمان و اتریش را آغاز کرد. این نیروهای شوروی بودند که درسال 1945 برلن پایتخت آلمان را گرفتند و به جنگ جهانی دوم در اروپا پایان دادند.
  

کاخ زمستانی پتروگراد (سن پترزبورگ) در محاصره بلشویکهای مسلح (7 نوامبر 1917 و طبق تقویم وقت روسیه؛ 25 اکتبر آن سال)

 پس از درگذشت لنین و بی اعتنایی به وصیت نامه او و ایجاد نفاق میان سران حزب و دولت، انتصابات بین خودمانی و ... انقلاب از مسیر خود خارج و نه، توانست سوسیالیسم واقعی برقرار کند و نه، حتی آدم کامل تر و هواخواه سوسیالیسم بسازد و با آن همه تسلیحات و پیشرفت های فضایی و ایجاد بلوک فروپاشید و درست از روز بعد از فروپاشی، مردمی که 74 سال خود و پدرانشان در نظام سوسیالیستی زندگی می کردند و رنگ نظام تزاری و کاپیتالیسم را ندیده بود یکشبه به صورت سایر مردم جهان درآمدند و مادی تر و خودپرست تر از همه. چرا؟، زیرا که دولت مسکو در طول حکومتی اسما کمونیستی صفات و منش سابق از جمله میهندوستی را از آنان گرفت و سوسیالیسم و انساندوستی را هم نتوانست جایگزین آن کند ـ مردم عمل می خواهند نه حرف. روس ها و ملل امپراتوری تزاری اجرای وعده هایی را که به آنان داده شده بود ندیدند، به دلیل کمونیست بودن (در حرف) مورد تعرض هیتلر قرارگرفتند و 27 میلیون کشته تلفات دادند و بعد هم جنگ سرد دو بلوک و مشکلات اقتصادی و کمبودهای ناشی از آن و نبود رفاه و آزادی هایی که بشر ذاتا خواهان آنها است. اندیشمندان همه اینهارا نتیجه سوء مدیریت ها و ندانمکاری های دولتی و حزب کمونیست می دانند. به اظهار این اندیشمندان، نظام شوروی نتوانست با آموزش و پرورش، نسلی وفادار بارآورد و تامین نیازهای اقتصادی مردم خودرا دست کم گرفت و امید ایشان رابه آینده نظام متزلزل ساخت.
   
 گردانندگان نظام شوروی بعد از نیمه دهه 1980 قاطعیت خودرا از دست دادند و با چند دو دلی و اشتباه آنان، نظام شروع به ریزش از درون کرد به گونه ای که بوریس یلتسین که روزگاری خودرا از کمونیستهای وفادار نشان می داد و از پلکان حزب کمونیست بالا رفته بود در سال 1991، درسالروز انقلاب بلشویکی، حزب کمونیست را که خود زمانی رئیس یک شعبه آن بود پس از 74 سال حاکمیت، غیر قانونی اعلام کرد! و نزدیک به دو ماه بعد هم با دو مقام دیگر، جماهیریه شوروی را که بر جای امپراتوری یکپارچه چندصد ساله روسیه نشسته بود بدون توسل به رفراندم سراسری منحل کرد و ....

1359 - امام خمینی (ره): هیچکس حق ندارد با آمریکا مذاکره کند، آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند.

1987 - وقوع کودتای آرام علیه حبیب بورقیبه دیکتاتور تونس

حبیب بورقیبه، سیاست‏مدار برجسته تونسی، پس از استقلال تونس از فرانسه، از سال 1956م به نخست وزیری این کشور برگزیده شد. وی توانست با ساقط کردن حکومت سلطنتی تونس در سال 1957م به مقام ریاست جمهوری تونس، نائل آید. بورقیبه در سال 1959م قانون اساسی جدید تونس را که در آن، اختیارات فراوانی برای رئیس جمهور قایل شده بود از تصویب گذراند. بورقیبه در سال 1975 خود را رئیس جمهور مادام‏العمر تونس خواند.

حبیب بورقیبه

وی که تا سال 1987م به مدت 30 سال، رهبری بلامنازع تونس را برعهده داشت، در طول سال‏های حاکمیت خود، تمامی رُقبای سیاسی خود را با زندان، تبعید و تهدید از صحنه سیاست کشور خارج کرد و ده‏ها مورد شورش و تظاهرات مردمی و مخالفت‏های اجتماعی را به مددِ قوای نظامی سرکوب نمود. بورقیبه سرانجام در هفتم نوامبر 1987م با یک کودتای آرام و بدون خون‏ریزی توسط زین ‏العابدین بن علی از کار برکنار شد. بن علی یک ماه قبل از کودتا، حکم وزارت کشور خود را از حبیب بورقیبه دریافت کرده بود.

2012 - اوباما برنده انتخابات ششم نوامبر 2012 آمریکا شد

نتیجه انتخابات عمومی ایالات متحده آمریکا که ششم نوامبر 2012 برگزار شد همان شب اعلام شد که نتیجه اش پیروزی باراک اوباما بود. به این ترتیب اوباما تا 20 ژانویه 2017 رئیس جمهور آمریکا خواهد بود.
   
در این انتخابات وضعیت کنگره از لحاظ اکثریت داشتن دو حزب تغییر نکرد و اکثریت مجلس نمایندگان همچنان در دست حزب جمهوریخواه و اکثریت سنا در دست حزب دمکرات باقی خواهد بود.
   

از انتشار گزارش تجدید انتخاب «اوباما» در رسانه های کشورها چنین بر می آید که چینی ها، روس ها و انگلیسی ها از این رویداد خرسند شده اند زیراکه «میت رامنی» رقیب او برضد واردات انبوه از چین بود و گفته بود که این کالای ارزان و احیانا نامرغوب باعث بیکاری آمریکاییان و مسائل اقتصادی می شود و نظر به تقویت بنیه دفاعی آمریکا و کاهش استقراض از خارج داشت.

زادروزها

    ۱۸۶۷ - زادروز ماری کوری فیزیکدان و شیمیدان لهستانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال۱۹۰۳ و جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۱۱، همسر پیر کوری، مادر ایرن ژولیو کوری
    ۱۸۷۹ - زادروز لئون تروتسکی انقلابی بلشویک و متفکر مارکسیست اهل روسیه

ماری کوری

    ۱۲۶۶ - زادروز محمدتقی بهار، شاعر، ادیب، نویسنده، روزنامه‌نگار و سیاست‌مدار ایرانی
    ۱۸۸۸ - زادروز سی وی رامان فیزیکدان هندی ، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۳۰

لئون تروتسکی

    ۱۹۱۳ - زادروز آلبر کامو نویسنده، فیلسوف و روزنامه‌نگار الجزایری-فرانسوی‌تبار، خالق کتاب بیگانه، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۵۷
    ۱۹۶۷ - زادروز داوید گتا دی‌جی فرانسوی و آهنگ‌ساز در سبک هاوس

آلبر کامو

    ۱۹۷۸ - زادروز ریو فردیناند فوتبالیست انگلیسی
    ۱۲۹۶ - زادروز هلن سوزمن، فعال سیاسی ضد آپارتاید و عضو پارلمان آفریقای جنوبی

هلن سوزمن

    ۱۳۵۱ - زادروز ویشکا آسایش، طراح صحنه و لباس و بازیگر ایرانی

درگذشت‌ها

    ۱۸۶۲ - درگذشت بهادرشاه آخرین امپراتور مغول از دودمان گورکانی در هندوستان
    ۱۹۱۳ - درگذشت آلفرد راسل والاس زیست‌شناس، کاوشگر، جغرافیدان و مردم‌شناس بریتانیایی

آلفرد راسل والاس

    ۱۹۶۲ - درگذشت آنا النور روزولت همسر فرانکلین روزولت رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
    ۱۹۸۰ - درگذشت استیو مک‌کوئین بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار

استیو مک‌کوئین

    ۱۹۹۲ - درگذشت الکساندر دوبچک سیاستمدار برجستهٔ چکسلواکی
    ۲۰۱۱ - درگذشت جو فریزیر بوکسور آمریکایی

جو فریزیر