مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 12 مرداد برابر با 3 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)

مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 12 مرداد  برابر با 3 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)

آرشیو رزوهای قبلی

امروز 12 مرداد برابر با 3 آگوست تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:
  
700 سال پیش از میلاد - مهاجرت سکاهای ایرانی نژاد به جنوب روسیه

مهاجرت سکاها (به نوشته مورخان یونان باستان: سیتی ها) به جنوب روسیه که یک قوم ایرانی بودند در تابستان 700 سال پیش از میلاد پایان یافت. سکاها از سغد (تاجیکستان امروز و مناطق اطراف آن) به حرکت درآمده بودند. دسته ای از آنان راهی جنوب شده بودند که در سیستان مستقر شده اند و نام سیستان (سکاستان) از نام این قوم گرفته شده است. سکاها در پی پارسها، مادها و پارتها که یک تبار آریایی را تشکیل می دادند از آسیای میانه وارد مناطق جنوبی تر فلات ایران و نیز جنوب روسیه شده بودند. مادها (مادیا) قبلا پس از عبور از جنوب روسیه خود را به شمال غربی فلات ایران رسانده بودند. سکاهای مهاجر کوشیدند که وارد منطقه ای که امروز مسکو نام دارد نشوند زیرا که این منطقه قبلا توسط اقوام فینو ـ یوگریک که غیر آریایی بودند اشغال شده بود. این دو قوم از اورال به حرکت در آمده بودند و اینک عمدتا در فنلاند و استونی زندگی می کنند.

    

از خصوصیات اقوام ایرانی از جمله سکاها این بود که از اسب برای سواری استفاده و با کمان تیراندازی می کردند و مردگان را در اطاقکی در ارتفاع و طبقه بالا (دخمه) قرار می دادند و این رسم تا افتادن فلات ایران به دست اعراب مسلمان ادامه داشت. از خصوصیات دیگر قوم ایرانی علاقه مندی وافر به بستگان و متعهد بودن به نگهداری از سالخوردگان فامیل، حفظ پاکیزگی بدن و محیط زیست، پوشش کامل بدن و پرهیز از فساد و دروغ بود. کمانداران را «سکوزا ـ اسکوزا» می خواندند که واژه اسکود Scud (یک نوع موشک ساخت روسیه) از همان کلمه گرفته شده است. بسیاری از مردمان ساکن میان دو رود «دن» و «دنیپر» با این که چند قرن حکومت مغولها را تحمل کردند، هنوز واژه های پارسی باستان را بکار می برند و رسوم کهن قوم ایرانی را مراعات می کنند.

837 - دستگیری بابک خُرّم دین و نگاهی کوتاه به اوضاع آن زمان

بابک خُرّم دین صاحب یک فرضیه اجتماعی تازه و عقیده مذهبی دیگر و رهبر یک جنبش انقلابی که در آذربایجان و مناطق شمالغربی ایران بر ضد خلافت عباسی به پا خاسته بود و دردسر بزرگی برای خلیفه وقت ایجاد کرده بود، سوم اوت 837 میلادی در حال فرار، در ارمنستان دستگیر شد.
   
بابک در جنگ با نیروهای خلیفه که فرمانده آنان افشین پسر کاووس بود شکست خورده و فرار کرده بود. بابک در جنگ سال 835 در مراغه، افشین را شکست داده بود ولی بعدا در جنگ دیگری شکست خورده و فرار کرده بود.

بابک خرم دین

   
 بابک پس از انتقال به سامرا پایتخت تازه معتصم خلیفه عباسی، چهارم ژانویه سال 838 پس از تحمل شدیدترین شکنجه ها کشته شد. به دستور معتصم، سر بابک را برای ترساندن ایرانیان استقلال طلب به خراسان فرستادند و جسدش در سامرا به دار آویخته شد و مدتها همچنان بر سر دار ماند.
   
معتصم برادر مامون که پس از مرگ برادرش در سال 833 خلیفه عباسی شده بود سه سال بعد پایتخت را از بغداد که شدیدا نا آرام شده بود به سامرا منتقل کرده بود و کار حفاظت از شهر را به سربازان ترک خود که آنان را از تماس با سربازان عرب منع کرده بود سپرده بود. مامون که مادرش ایرانی بود و با کمک ایرانیان به خلافت رسیده بود، 20 سال خلیفه بود و با تدبیر ایرانیان که امور اداری، سیاسی و فرهنگی را به دست داشتند دوران خلافت او همراه با شکوفایی فرهنگی و گسترش بازرگانی با سرزمین های دور دست بود.
   
همزمان و در جریان جنبش بابک، در نقاط دیگر ایران بپاخیزیهای استقلال طلبانه متعددی به چشم می خورد.
    
در مازندران(طبرستان یا تپورستان) مازیار حاکم این ایالت، در سال 834 میلادی بر ضد معتصم بپا خاست و دست به بسیج نیرو زد که در جنگ با نیروهای اعزامی معتصم شکست خورد، اسیر شد و به سامرا انتقال یافت که در آنجا زیر تازیانه کشته شد و جسدش را در کنار استخوانهای بابک به دار آویختند. از نظر خلیفه زمان برای نابود کردن افشین فرا رسیده بود زیرا دیگر به وجود او نیاز نبود. خلیفه از آغاز هم به او اعتماد نداشت و وی را در باطن یک ناسیونالیست ایرانی می دانست. بنابراین اعتراف مازیار را که با افشین تماس محرمانه داشت بهانه قرار داد و دستور دستگیری افشین را به اتهام خیانت به خلافت صادر کرد. خلیفه افشین را که روزگاری بزرگ می داشت در زندان با گرسنگی و تشنگی دادن بکشت و جسدش را پس از مرگ (درسال 840 میلادی) در همان نقطه که بابک و مازیار به دار آویخته شده بودند بر دار زد.
  
 بدین ترتیب خلیفه عباسی سه ایرانی دلاور و میهن دوست را به دست یکدیگر نابود کرد. تاریخ نشان داد که معتصم موفق نشد و از هر قطره خون یک ایرانی مقتول، چندین میهن دوست دیگر به وجود آمد. باید دانست که عباسیان به دست ایرانیان بر سر کار آمده بودند.

بقایای مرمت شده یکی از دژهای کوهستانی بابک خرّمدین

1492 - روزی که کریستوف کلمب سفر دریایی خود را در جهت دریاهای غرب آغاز کرد

کریستوفر کلمبوس سوم آگوست سال 1492 با سه کشتی و گروهی که بیشترشان را زندانیان تشکیل می دادند سفر دریایی تاریخی خود را از بندر «پالوس» اسپانیا آغاز کرد. سفر او همزمان با اخراج یهودیان از اسپانیا آغاز شده بود. کلمبوس (کلمب) که متوجه کروی بودن زمین شده بود می خواست که از راه دریاهای غرب خود را به هند برساند، زیرا که پرتغالیها قبلا راه شرق (جنوب آفریقا) را یافته بودند.
    
کلمبوس 71 روز بعد به جزایر آنتیل در قاره آمریکا رسید و گمان کرد که به نزدیکی هند رسیده است و بومیان این جزایر را که مردمی آرام بودند و برهنه زندگی می کردند «هندیان = Indians» نامید که این عنوان باقی مانده است. وی سپس به یافتن زمین های بیشتری مشغول شد و در نخستین سفر کوبا و جزیره ای را هم که اینک دو کشور دومینیکن و هائیتی در آن واقع اند مورد بازدید قرار داد و آن را هیسپانیولا خواند.
    

کلمبوس

رسیدن کلمبوس به آمریکا که در پاره ای از نقاط آن از جمله مکزیک و پرو Peru تمدنهای پیشرفته و درخشان وجود داشت راه را برای استعمار این قاره به روی اروپائیان و انتقال بیماری هایی که در آنجا نبود از جمله بیماری های مقاربتی باز کرد. دروغ، فریب و جرم نیز از جمله سوغات اروپائیان به قاره آمریکا بود. اروپائیان و مخصوصا انگلیسی ها در شمال قاره آمریکا (ایالات متحده امروز) بومیان را تا می توانستند نابود کردند که جای مهاجران اروپایی باز شود. مهاجران اروپایی آن بی گناهان را با قشاوت تمام کشتند تا اراضی شان تصرف و تملک کنند که اینک با پول همین اراضی و منابع غارت شده، از ثروتمندان جهان شده اند و ....

1314 - حذف القاب و عناوین از نام ایرانیان و تلاش برای لاتین کردن الفبای ایران

12 مرداد سال 1314 هجری شمسی تصمیم نهم امُرداد شورای وزیران (قوه مجریه) مبنی بر حذف عناوین اضافی از اسامی از جمله: خان، میرزا، سلطنه، دوله، سیّد و ... در ایران به اجرا درآمد و ادارات (در نوشتن نامه ها و احکام)، نشریات در مطالب خود و نیز مراکز صدور شناسنامه مکلّف به اجرای آن شدند و در مکاتبات رسمی و نطقها نیز بکاربردن القاب و عناوین جز«آقا» و «بانو» برای خطاب کردن ممنوع شد. هنگام خطاب کردن وزیران و نخست وزیر، قرار دادن واژه «جناب» بر نام آنان بلامانع (نه اجبار) اعلام شده بود و تاکید شده بود که در صورت بکار بردن جناب، آقا و بانو حذف شود و دو لقب باهم بکار برده نشود که غلط دستوری است.
   
 از روز، بعد روزنامه ها فراتر از این رفتند و از بکار بردن «فعل جمع» برای مقامات مفرد جز شاه و گاهی اوقات نخست وزیر خودداری کردند که تا اوایل انقلاب مرسوم بود و رعایت می شد. نشریات دلیل این کار خودرا رفع تبعیض و تشخص اعلام کرده بودند.
    
متعاقب این اقدام، 19 روز بعد، از سی ام امرداد 1314 نیز تعیین نام خانوادگی برای افرادی که اسم پدر خودرا به عنوان نام خانوادگی به کار می بردند اجباری شد که بازگشتی به رسم ایران عهد باستان و دور شدن از رسم عربی بود که اعراب نام پدر و پدربزرگ را پس از نام اول بکار می برند. همچنین توصیه شد که بر نوزادان ترجیحا نام های پارسی گذارده شود.
  
 در همین زمان دولت وقت از سوی روشنفکران زیر فشار قرار گرفت که ایران نیز بمانند ترکیه الفبای نوشتن خود را به الفبایی تغییر دهد که دارای حروف مصوّت باشد از جمله لاتین تا تلفظ همه مردم ایران یکسان شود و از غلظت لهجه های محلی کاسته شود که این تلاش به جایی نرسید. یکی از ایرادهایی که به دودمان پهلوی گرفته می شود همین لاتین نکردن حروف کتابت زبان فارسی بود که الفبای عربی است.

1914 - اعلان جنگ آلمان به فرانسه در آغاز جنگ جهانی اول

جنگ جهانی اول در واقع با ترور ولی‏عهد اتریش در 28 ژوئن 1914 آغاز شد. این بهانه ‏ای بود تا کشورهای اروپایى برای حل اختلافات متعدد خویش و برطرف نمودن سوءظن نسبت به یک‏دیگر و در حقیقت برای فرونشاندن عطش قدرت‏طلبی خود جنگی را آغاز نمایند که مدت 4 سال سراسر اروپا را در برگرفت. اتریش و آلمان که با یک‏دیگر قرارداد مودت داشتند به حال آماده باش درآمدند. آلمان در مرحله نخست لوکزامبورگ را اشغال نموده و در 3 اوت 1914م نیز به فرانسه اعلان جنگ داد. چند ساعت بعد از آن، دولت انگلستان که موافقت‏نامه دوستی با فرانسه به امضا رسانده بود، به حمایت از این کشور وارد جنگ شد و بدین ترتیب اروپا و بخشی دیگر از سایر نقاط جهان در آتشی فرو رفت که بیش از 8 میلیون تلفات داشت و میلیون‏ها مجروح بر جای گذاشت و سرانجام در 11 نوامبر 1918م به پایان رسید.

1980 - المپیک 1980 مسکو و تحریم غرب!

بازی های تابستانی المپیک 1980 که در مسکو برگزار شده بود در این روز (سوم آگوست) به پایان رسید. این بازیها دو هفته پیش از این (19 جولای) گشایش یافته بود. بازیکنان آمریکا، ژاپن و آلمان فدرال (غربی) این بازی ها را به دلیل اعزام نیروی نظامی از جانب شوروی به افغانستان تحریم کرده بودند. طبق آمار، جمعا 65 کشور و هریک به دلایلی به بازی های مسکو ورزشکار نفرستاده بودند. باوجود این، 5 هزار و 179 ورزشکار ازجمله یکهزار و 115 زن در مسابقه مسکو شرکت کرده بودند. با تحریم سال 1980، بازیکنان 81 کشور در مسابقه های مسکو شرکت کرده بودند. برژنف رهبر وقت شوروی بازی ها را در استادیوم یکصد و چند هزار نفری لنین در مسکو که ورزشکاران شوروی با آرایش صف، پرچم این کشور را ساخته بودند (عکس بالا) گشوده بود.
   
دولت شوروی اعلام کرده بود که به خواست دولت افغانستان نیرو به آن کشور اعزام داشته و مداخله ای در کار نبوده است. با این تحریم «سیاست» وارد امر ورزش شد که باید جای رقابت های غیر سیاسی و مسالمت آمیز باشد.

    

شوروی هشت سال بعد تحت فشار غرب، بالاخره نیروهای خودرا که تلفات سنگین نیز متحمل شده بودند از افغانستان بیرون برد که از سال 2001 نخست آمریکا و اینک همه غرب (ناتو) وارد افغانستان شده و به همان ترتیب و همان علل و بهانه ها جای شوروی را گرفته اند بدون این که مسکو و سایر دولت ها اعتراض کرده باشند!. نه تنها مسکو واکنش منفی نسبت به عملیات نیروهای ناتو در افغانستان اعتراض نکرده بلکه پوتین رهبر روسیه در جولای 2012 پس از اینکه خروج تدریجی این نیروها از سال 2014 قطعی شد گفت که خارج شدن نیروهای نظامی ناتو از افغانستان زود است و باید مدت بیشتری در اینجا باشند!. دولت کابل بمانند دولت بغداد با دولت واشنگتن پیمان استراتژیک امضا کرده است.

زادروزها

    ۱۷۷۰ - زادروز فریدریش ویلهلم سوم پادشاه پروس از ا۱۷۹۷ تا ۱۸۴۰
    ۱۹۰۳ - زادروز حبیب بورقیبه پدر جنبش استقلال طلبی تونس و اولین رئیس‌جمهور آن کشور

حبیب بورقیبه

    ۱۹۴۰ - زادروز مارتین شین بازیگر آمریکایی‎
    ۱۲۹۸ - محمد قاضی، مترجم برجستهٔ کُرد ایرانی

محمد قاضی

    ۱۹۶۳ - زادروز جیمز هتفیلد ترانه‌سرای اصلی، گیتارنواز و از بنیانگذاران گروه هوی متال متالیکا
    ۱۹۶۴ - زادروز آبهیسیت وجاجیوا بیست و هفتمین نخست‌وزیر کشور تایلند

جیمز هتفیلد

    ۱۹۷۹ - زادروز اوانجلین لیلی بازیگر کانادایی
    ۱۷۵۳ - چارلز استانهوپ دانشمند و سیاستمدار بریتانیایی.

چارلز استانهوپ

درگذشت‌ها

    ۱۹۲۴ - درگذشت جوزف کنراد نویسنده انگلیسی با اصلیت لهستانی
    ۱۹۴۲ - درگذشت ریچارد ویلشتتر شیمیدان آلمانی ، برنده جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۱۵

هانری کارتیه برسون

    ۲۰۰۴ - درگذشت هانری کارتیه برسون عکاس فرانسوی ، گسترش دهنده فوتوژورنالیسم
    ۲۰۰۸ - درگذشت آلکساندر سولژنیتسین نویسنده روس ، برنده جایزه ادبیات نوبل سال ۱۹۷۰ میلادی

آلکساندر سولژنیتسین