مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 18 مرداد برابر با 9 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)

مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 18 مرداد  برابر با 9 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)

آرشیو رزوهای قبلی

امروز 18 مرداد برابر با 9 آگوست تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:
  
سال 480 پیش از میلاد - سالروز پیروزی ایرانیان و تصرف تنگه ترموپیل

نهم آگوست سال 480 پیش ازمیلاد (مطابق 18 امرداد) واحدهای کوهستانی ارتش ایران - تنها ابر قدرت وقت بر روی کره زمین - در جریان لشکرکشی خشایارشا به یونان و اروپای جنوبی، پس از یک رشته جنگ شدید در ارتفاعات مشرف بر تنگه ترموپیل (Thermopylae Pass) واقع در شمال یونان، نظامیان اسپارت، «تسپی ان Thespian» ها و تبان ها Thebans از جمله «لئونیداس» پادشاه اسپارت را نابود و راه را برای عبور واحدهای پیاده و سوار امپراتوری باز و بی خطر کردند تا به سوی آتن به پیشروی خود ادامه دهند.
   
خشایارشا که در صحنه نبرد ترموپیل بود پس از این که واحدهای کوهستانی ارتش ایران از جمله هزار مرد از منطقه پکتیا (این ایالت خاوری ایرانزمین، هنوز به همین نام است و در مشرق افغانستان قراردارد) اسپارتی ها را درمحاصره گرفتند؛ به لئونیداس پیشنهاد کرد که راه را برای فرار او و باقیمانده افرادش باز می گذارد تا بگریزند، ولی قانون اسپارت عقب نشینی و تسلیم نظامی را منع کرده بود. بنابراین، اسپارتی ها به جنگ ادامه دادند و همه آنان جان سپردند تا به قانون میهن خود وفادار مانده باشند.

نبرد سال 480 پیش از میلاد ارتش ایران با لئونیداس در ارتفاعات این محل روی داد

   
نوشته اند که خشایارشا [پسر و جانشین داریوش بزرگ، نوه دختری کوروش بنیادگذار کشور ایران و شوهر «استر» که این بانو در همدان مدفون است] از نظامیانش خواسته بود که یکی از اسپارتی ها را زنده دستگیر کنند تا برود و خبر این شکست را به آتنی ها بدهد. یونانیان در سده گذشته در نبردگاه ترموپیل یک مکان یادبود برای لئونیداس ایجاد کرده اند که مجسمه او و آخرین اظهاراتش در آنجا قرار داده شده است و محلی است برای بازدید گردشگران.
   
ارتش ایرانیان پس از عبور از تنگه ترموپیل شهر آتن را تصرف کرد. مقاومت لئونیداس در ترموپیل و تاخیر پیشروی ارتش ایران، به فرماندهی کل یونانیان این فرصت را داده بود که آتن را از سکنه اش تخلیه کند و آنان را به جزایر امن منتقل سازد.

مجسمه لئونیداس در یادبودگاه او در ترموپیل

   
خشاریارشا در جریان همین لشکر کشی، در سرزمین یونان یک آبراه نسبتا طولانی ساخت تا کشتی ها مجبور نشوند شبه جزیره را که دریایی توفانی آن را در برگرفته است دور بزنند. بقایای این آبراه اخیرا کشف، و نشان می دهد که ایرانیان بیست و پنج قرن پیش در علم مهندسی تا چه حد پیشرفت داشتند.
    
پاره ای از مورخان قرن 20 با محاسبات تازه تقویمی، پایان جنگ ترمومیل را دهم آگوست سال 480 پیش از میلاد و شمار کمی از آنان اواخر این ماه ذکر کرده و نوشته اند که این نبرد سه روز طول کشیده بود که قبلا نوشته شده بود: دو روز.

سکه زرین خشایارشا با تصویر او

   
«هرودوت» در تالیف 9 جلدی خود زیر عنوان «جنگ پارسیان» جزئیات جنگهای ایرانیان از آغاز کار تا پایان لشکرکشی خشایارشا به یونان را شرح داده است.
   
دانش تاریخنگاری (هیستریوگرافی) در جهان با همین نوشته های هرودوت (جنگ پارسیان) آغاز شده است. با وجود این، ارقامی که هرودوت از نیروهای ایران و کشتی های جنگی خشایارشا در حمله به یونان به دست داده به نظر اغراق می آید. اسناد دیگر، این ارقام را به مراتب کمتر از آنچه را که هرودوت نوشته، نشان می دهد.
   
1052 - افتادن اصفهان به دست طغرل سلجوقی

نهم آگوست 1052 میلادی (18 مرداد 431 هجری خورشیدی) شهر اصفهان به دست طغرل سلجوقی افتاد. دوازده سال پیش از این، سلجوقیان که از ترکان غز (اغوز) بودند و از آن سوی رود «سیردریا» آمده بودند بر غزنویان (دسته دیگری از ترکان مهاجر) غلبه کرده، به قدرت رسیده و از آن پس سرگرم تصرف شهرهای ایرانزمین یکی پس از دیگری بودند.

طغرل سلجوقی

    
محمود غزنوی در 1030 میلادی درگذشته بود و راه برای ادامه مهاجرت سلجوقیان در منطقه «فرارود» و عبور از آمودریا باز شده بود، زیرا که مسعود غزنوی پسر محمود اجازه مهاجرت را به سمت جنوب به آنان داده بود. طغرل سه سال پیش از تصرف اصفهان، درصدد تصرف این شهر برآمده بود که بمانند یزد، کرمان و فارس در دست یک خانواده دیلمی بود که در آن وقت حکمران دیلمی از در دوستی درآمده بود. با وجود این، طغرل چشم به اصفهان داشت و می خواست آن را مرکز حکومت خود قراردهد.

وی در سال 1051 به محاصره اصفهان دست زد. اصفهان یک سال مقاومت کرد و سرانجام نیز حاکم اصفهان داوطلبانه تسلیم شد. گفته شده است که طغرل به حکمران اصفهان که بر چند شهر دیگر حکومت داشت وعده داده بود که اگر تسلیم شود، یزد را از او نخواهد گرفت که چنین شد. طغرل در سال 1055 (سه سال پس از تصرف اصفهان) بغداد را هم تصرف کرد و به قدرت دیلمیان ایرانی پایان داد و خلیفه (اسما) و بی اختیار عباسی را با شعار نجات سنی ها از برتری شیعیان زیر حمایت قرار داد و به این ترتیب امپراتوری وسیعی برای خود به وجود آورد.

1298 - اولین سفر احمدشاه قاجار به اروپا

مسافرت شاهان به اروپا از زمان ناصرالدین شاه شروع شد. او و فرزندش مظفرالدین شاه هر کدام سه مسافرت پرهزینه و بی‏ثمر به اروپا داشتند ولی محمدعلی شاه به دلیل اوضاع بعد از انقلاب مشروطه و مدت کوتاه سلطنت، این فرصت را پیدا نکرد. احمد شاه، آخرین شاه قاجار، هم به دلیل سنتی که ایجاد شده بود و هم به دلیل جوانی، آرزوی رفتن به اروپا را داشت و شاید اقامت در آنجا را بر سلطنت پر ماجرایی که در ایران داشت ترجیح می‏داد. این مسافرت‏های چند ماهه در حالی صورت می‏گرفت که فقر و تبعیض در جامعه بیداد می‏کرد. در نهایت در جریان سفرهای بعدی احمدشاه، رضاخان توانست بر اوضاع تسلط یابد و شاه جوان را از کار برکنار کند.

1924 - درگیری اقلیت مجلس با رضاخانِ رئیس الوزراء

درگیری اقلیت مجلس شورای ملی با ژنرال رضاخانِ رئیس الوزراء و وزیر جنگ که از هفتم امُرداد ماه 1303 (آگوست 1924) آغاز شده بود در این روز (18 امُرداد) شدت یافت. اقلیت مجلس از جمله ملک الشعراء و مدرّس سردار سپه رضاخان پهلوی را استیضاح کرده بودند که نسبت به قانون اساسی بی اعتنا شده و در امور داخله و خارجه از یک سیاست نادرست پیروی می کند.
  

محمد تقی بهار ( ملک الشعراء )

 روز هشتم امُرداد بیشتر روزنامه های تهران که تحت نفوذ دولت (قوه مجریه) بودند اتهامات اقلیت را نادرست خواندند و «استیضاح» را «افتضاح» نامیدند. این وضعیت تا هفدهم امرداد ادامه یافت و در این مدّت بسیاری از مدیران نشریات مخالف سردار سپه و دیگر مخالفان مورد تهدید قرار گرفته و یا بازداشت شده بودند. در این روز که قرار بود به استیضاح رسیدگی شود پیش از تشکیل مجلس، عده ای به منازل اعضای اقلیت مجلس از جمله حائری زاده و مدرّس رفته و آنان را کتک زده بودند و بنابراین از میان امضاء کنندگان استیضاح، تنها ملک الشعراء بهار در جلسه مجلس حضور یافته بود و استیضاح مطرح نشد و بایگانی گردید. رئیس الوزراء (رضاخان پهلوی) تقاضای رای اعتماد کرد و به اتفاق آراء تایید شد. سردار ِسپه (بعدا رضاشاه پهلوی) پس از این پیروزی تصمیم به تشکیل یک کابینه تازه گرفت.

1942 - گاندی رهبر انقلاب استقلال هند از استعمار انگلستان و مبتکر «مبارزه منفی» باردیگر بازداشت شد.

1945 - دومین بمب اتمی آمریکا بر ناگاساکی

ساعت 11 و 20 دقیقه بامداد نهم آگوست 1945 (به وقت محلی) و سه روز پس از فرود آمدن نخستین بمب اتمی بر هیروشیما، دومین بمب اتمی آمریکا با قدرت تخریبی معادل 22 هزار تُن «تی ان تی» بر ناگاساکی Nagasaki ـ شهر دیگر ژاپن افکنده شد که به علت وزش باد بر گوشه ای از شهر فرود آمد و یک سوم شهر از جمله کارخانه های فولادسازی و صنعتی «میتسوبیشی» را نابود کرد و جمعا هشتاد هزار تن کشته و 60 هزار نفر دیگر مجروح شدند.

   
یک روز پیش از بمباران دوم، «هری ترومن» رئیس جمهوری وقت آمریکا به دولت ژاپن اخطار کرده بود که بمباران اتمی هیروشیما تنها یک هشدار بود که تسلیم شود و اگر چنین نکند این نوع بمباران تا نابودی کامل ظرفیت نظامی امپراتوری ژاپن ادامه خواهد یافت.
    

در آن زمان، آمریکا دارنده منحصر به فرد سلاح اتمی در جهان بود. بکاررفتن بمب اتمی علیه ژاپن، دولت های دیگر را به فکر تولید چنین سلاحی انداخت که حتی اگر آن را بکار نبرند یک ابزار قدرت و نیز وسیله ای برای پیشگیری از حمله نظامی دیگران به آنها باشد و به همین دلیل، سلاحهای اتمی اسلحه ـ از دیدگاه برخی ـ یک ابزار بازدارنده بیان شده اند.

1960 - یک سروان با یک گردان چترباز دولتی فاسد را سرنگون کرد

یک سروان لائوسی به نام «کنگ له Kong Le» که از مشاهده فساد اداری ـ اقتصادی در وطن خود خشمگین شده و اقدام دولت وقت لائوس که اجازه داده بود عوامل آمریکا در مناطق کوهستانی آن کشور برای کمک به دولت ویتنام جنوبی یک گروه چریک محلی بوجود آورند برخشم او افزوده بود نهم آگوست 1960 با یک گردان نیروی چترباز (کماندو) کودتا کرد و زمام امور را به «سووانا فوما Souvanna Phouma» سپرد که مردی میانه رو و ضد فساد و قبلا هم دو بار رئیس دولت و طرف اعتماد مردم بود.

Kong Le

فوما قبلا این نظر خودرا اعلام کرده بود که در کشوری چون لائوس، دولت باید ائتلافی و نماینده همه گروهها باشد و .... این تنها کودتای نظامی در یک کشور بوده است که به دست یک سروان انجام شده است. روی کارآمدن سووانا فوما و تشکیل دولت ائتلافی سبب شد که به تدریج کمونیستهای لائوس (حزب پاتت لائو Patet Lao و شریک ائتلاف) قدرت را به دست گیرند و نظام لائوس کمونیستی شود.

زادروزها

    ۱۷۷۶ - زادروز آمادئو آووگادرو دانشمند ایتالیایی
    ۱۸۹۶ - زادروز ژان پیاژه روان‌شناس ، زیست‌شناس و شناخت‌شناس فرانسوی-زبانِ سوئیسی

آمادئو آووگادرو

    ۱۹۱۱ - زادروز ویلیام آلفرد فولر، اخترفیزیکدان آمریکایی
    ۱۹۳۹ - زادروز رومانو پرودی نخست‌وزیر سابق ایتالیا

ژان پیاژه

    ۱۹۶۳ - زادروز ویتنی هیوستون خواننده سبک پاپ، بازیگر، تهیه کننده فیلم و مدل آمریکایی
    ۱۹۷۲ - زادروز خوانس خواننده-ترانه‌سرای اهل کلمبیا ،عضو گروه هوی متال

ویتنی هیوستون

    ۱۹۷۶ - زادروز اودره توتو هنرپیشهٔ فرانسوی

خوانس

درگذشت‌ها

    ۱۱۷ - درگذشت تراژان امپراتور روم از سال ۹۷ تا ۱۱۷
    ۳۷۸ - درگذشت والنس امپراتور روم بین سالهای ۳۶۴ تا۳۷۸

هیرونیموس بوش

    ۱۵۱۶ - درگذشت هیرونیموس بوش نقاش هلندی
    ۱۹۱۹ - درگذشت ارنست هکل زیست‌شناس، مورخ طبیعت، فیلسوف، پزشک، استاد و هنرمند برجسته آلمانی

ارنست هکل

    ۱۹۶۲ - درگذشت هرمان هسه نویسنده و نقاش آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۴۶
    ۱۹۷۵ - درگذشت دمیتری شوستاکوویچ آهنگساز روس

هرمان هسه

    ۱۹۸۰ - درگذشت ژاکلین کاکرن، از نخستین زنان خلبان نیروی هوایی آمریکا.
    ۲۰۰۸ - درگذشت محمود درویش، شاعر و نویسنده فلسطینی

محمود درویش