مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 30 شهریور برابر با 21 سپتامبر در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 30 شهریور برابر با 21 سپتامبر در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

آرشیو روزهای قبلی

امروز 30 شهریور برابر با 21 سپتامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:  
 310 پیش از میلاد - قتل رُکسانا مادر ایرانی تنها پسر اسکندر مقدونی

از نوشته های پلوتارک، دیودورس سیکلوس و اسناد دیگر چنین بر می آید که رُکسانا (روکسانا ـ رُخسانا ـ رُخساره) زن ایرانی اسکندر مقدونی و پسر 13 ساله او اسکندر چهارم در آخرین روز تابستان سال 310 پیش از میلاد به دست کاساندروس [حکمران مقدونیه و چند شهر خودمختار یونان و یکی از چند جانشین اسکندر] مسموم و مقتول شدند.
    
کاساندروس که تاریخ از او به نام مردی بسیار جاه طلب و خشن نام برده است آرزوی سلطه بر سراسر سرزمین هایی را داشت که اسکندر مقدونی تصرف کرده بود. وی پیش از مسموم کردن رُکسانا، با از میان برداشتن بسیاری از رقیبان، عملا فرمانروای همه یونان و مقدونیه شده بود که اسکندر چهارم به عنوان جانشین پدرش اسما پادشاه آن مناطق بود. کاساندروس قبلا المپیاس مادر اسکندر و حامی نوه اش ـ اسکندر چهارم را از میان برداشته بود. کاساندروس به این جهت چشم دیدن اسکندر چهارم را نداشت که مورد حمایت حکام محلی ایرانزمین (همه سرزمین ایرانی نشین و پارسی زبان و دارای فرهنگ مشترک) بود. کاساندروس به بهانه حراست از اسکندر چهارم، او و مادرش را از درباریان جدا کرده و منزوی ساخته بود و در همین انزوا آنان را مسموم کرده بود.
    

رُکسانا

روکسانا دختر ساتراپ (استاندار) تخارستان و سغدیانا بود (که داریوش بزرگ در کتیبه بیستون از این مناطق به عنوان ساتراپی هجدهم ایران نام برده است). این ساتراپی شامل شهرهای بلخ، سمرقند، خجند، بخارا و ... آخرین ایالت ایران بود که به تصرف اسکندر درآمد و بیش از هر ایالت دیگر در برابر او ایستادگی کرد. [خجند از شهرهای جمهوری تاجیکستان گهواره آرین تبارها شناخته شده است که از اینجا به جنوب ـ ایران، هندوستان شمالی و آسیای جنوبی ـ و غرب ـ اروپا؛ مناطق ژرمن نشین ـ مهاجرت کرده اند.]. اسکندر پس از تصرف دژ مستحکم آن ایالت (جمهوری تاجیکستان و شمال افغانستان امروز) به نام قلعه «آریا مازس» رکسانا را اسیر و سپس با او ازدواج کرده بود تا خویشاوند ایرانیان شود. [یونانیان این ایالت ایران را بکتریا = باختریا می نویسند و دژ کوهستانی آریامازس را سغدیانا نام می برند. سغدیان امروز به فارسی قدیم؛ سغدا = سوغودا تلفظ می شد. رُکسانا تلفظ یونانی روشنک است که ایرانیان آن زمان، ستاره را که نسبت به ماه روشنی کمتری داشت «روشنک» می خواندند. رخسانا و رخساره که مفاهیم فارسی دارند ظاهرا همان فارسی شده تلفظ یونانی رُکسانا است که جهانی شده است.].
   
رکسانا در سال 323 پیش از میلاد و زمانی که اسکندر در بابل (واقع در جنوب عراق امروز) درگذشت 18 ساله و اسکندر چهارم را حامله بود که به خواست المپیاس مادر اسکندر از بابل به مقدونیه منتقل شد.
   
کاساندروس پس از ازمیان برداشتن رکسانا و پسرش اسکندر چهارم، مرگ این دو را طبیعی و احتمالا ناشی از مسمومیت غذایی اعلام و سپس با تسالونیکا خواهر اسکندر (عمه اسکندر چهارم) ازدواج کرد و تا سال 297 پیش از میلاد به حکومت ادامه داد.
    
جاه طلبی های او از عوامل تجزیه متصرفات اسکندر بشمار آورده شده است.

997 - چگونگی پایان کار سامانیان

21 سپتامبر 997 میلادی منصور پسر نوح سامانی به نام امیر منصور دوم در بخارا برتخت سلطنت نشست. به دلیل جوانی او، امور به دست سران کشوری و لشکری افتاد که باهم سازگاری نداشتند و سرانجام 19 ماه بعد توافق کردند که به جای وی، امیر عبدالملک دوم را شاه کنند که این عمل آنان حکومت دودمان سامانیان که به احیاء زبان فارسی و فرهنگ و رسوم ایرانی خدمت فراوان کرده بودند بیش از پیش تضعیف کرد و به دست محمود غزنوی منقرض ساخت.

    
گستره سامانیان

عبدالملک دوم آخرین شاه دودمان سامانی بشمار می رود. از کوشش های دولت تاجیکستان در دو دهه گذشته چنین برمی آید که این دولت به لحاظ فرهنگی در همان راهی پیش می رود که سامانیان آن را باز و همواره کرده اند.

1739 - امضای قرارداد صلح بلگراد میان اتریش و امپراتوری عثمانی

سرزمین اتریش در طی سال‏های متمادی، زیرنظر اسپانیا و امپراتوری روم قرار داشت تا این‏که از سال 1700م مردمان این سرزمین به عنوان یک قدرت در اروپا عرض اندام کردند. در این میان نبردهای پی‏درپی میان لشکریان اتریش و عثمانی به وقوع پیوست و هر از چندی یکی از دو کشور، برای تصاحب سرزمین‏های بیشتر علیه دیگری وارد جنگ می‏شد. در سال‏های اولیه قرن هجدهم میلادی، هنگامی که اتریش از جانب مرزهای غربی خود احساس آرامش نمود، قصد تصرف نواحی شرقی را در سر داشت. این امر باعث نبرد بین نیروهای اتریش و عثمانی گردید که در نهایت به عقد قرارداد صلح بلگراد در 21 سپتامبر 1739م انجامید. به موجب این قرارداد که عامل اصلی آن دولت فرانسه بود، بسیاری از متصرفات اتریش در شرقْ به عثمانی واگذار شد و مرزهای دو طرف تعیین گردید. این عهدنامه تا آغاز قرن بیستم و پایان جنگ جهانی اول پابرجا بود تا این‏که پس از جنگ جهانی اول، هر دو امپراتوری اتریش و عثمانی فرو پاشیدند.

امضای پیمان

1784 - نخستین روزنامه آمریکا کار انتشار خودرا آغاز کرد

21 سپتامبر سال 1784 نشریه «پنسیلونیا پاکتPennsylvania Packet» با این شعار که «آگاهی = دانستن = دانش، قدرت است Knowledge is power» انتشار خود به صورت روزانه را آغاز کرد و نخستین روزنامه یومیه آمریکا شد. این نشریه قبلا به صورت هفتگی و غیر منظم از سال 1771 در شهر فیلادلفیا انتشار می یافت. پس از دو قرن و 5 دهه و چند بار دست به دست گشتن و تغییر عنوان دادن، فیلادلفیا اینکوایرر Philadelphia Inquirer جانشین آن شده است که به انتشار ادامه می دهد.

   
John Dulap

 John Dulap بود که نشریه «پنسیلوانیا پاکت» را منتشر کرد و از سال 1776 کار دریافت و درج آگهی عمومی (اعلان) را ابتکار و عنوان اعلان عمومی را در زیر لگو نشریه بر آن اضافه کرد. ناشر در بالای لگو، نام خودرا به عنوان مالک نشریه ذکر می کرد. این نخستین سازمان آگهی ها بود که در جوار یک نشریه و به ضمیمه آن تاسیس می شد که بعدا به صورت الگو درآمد و مدل شد.
  
 Dulap پس از یافتن یک شریک به نام David Claypoole که سردبیری نشریه را برعهده گرفت از 21 سپتامبر سال 1784 آن را روزانه کرد. این روزنامه به همین دلیل «گرفتن آگهی» و تاسیس یک سازمان آگهی ها در جوار خود موفق تر از سایر نشریات قرون 17 و 18 و دهه های نخست قرن 19 آمریکا بود.
   
 «پنسیلوانیا پاکت» در سال 1900 به Zachariah poulson فروخته شد و این فرد آن را با تغییر عنوان تا 40 منتشر می کرد که به دیگری فروخته شد و ....

لگو «پنسیلونیا پاکت» پیش از اینکه John Dulap آن را یومیه کند

شماره هشتم جولای 1776 «پنسیلوانیا پاکت» که طرح و تصویب اعلامیه استقلال ایالات متحده در جلسه چهارم جولای آن سال کنگره را خبر اول خود کرده بود ـ این نشریه در آن تاریخ هنوز یومیه نشده بود ـ در بالای لگو روزنامه نام ناشر و در زیر آن کلمات «دریافت کننده اعلان عمومی» دیده می شود

1366 - تهاجم چرخ بال های آمریکایی به کشتی خدماتی "ایران اجر" در خلیج فارس

با ورود نیروهای نظامی آمریکا به خلیج فارس، آنان قصد داشتند که ضمن معرفی کردن ایران به عنوان کشور جنگ طلب، قطعنامه شدیداللحنی را به تصویب برسانند که شامل مجازات علیه کشور متخاصمی بشود که از اجرای مفاد قطعنامه 598 شورای امنیت خودداری کند. در مقابل، ایران نیز، ضمن اقدامات تلافی‏جویانه در برابر عراق، تلاش‏های دیپلماتیک خود را برای تغییر و جابجایی بندهای قطعنامه 598 انجام می‏داد. بنابراین تشدید حملات عراق نیز در چهارچوب سیاست‏های این کشور و آمریکا معنا و مفهوم داشت. از این رو، دولت آمریکا به دنبال بهانه‏ای بود تا بتواند ایران را کشوری جنگ‏طلب به دنیا معرفی کند. بنابراین پس از چندین روز کنترل و شناسایی، اقدام به حمله به کشتی ایران اجر نمود.

در 30 شهریور 1364، کشتی تدارکاتی و لجستیکی ایران، موسم به "ایران اجر" متعلق به نیروی دریایی ارتش جمهوی اسلامی ایران که از بندرعباس به سوی بندر بوشهر در آب‏های بین‏المللی در حرکت بود، از سوی دو فروند هلی‏کوپتر آمریکایی به اتهام مین گذاری، بدون هیچ هشداری مورد حمله قرار گرفت که طی آن، 4 تن از خدمه کشتی شهید و چهارتن نیز مجروح شدند، همچنین ده ملوان دیگر این کشتی را به ناو فرماندهی آمریکا در منطقه منتقل کردند. پس از این حادثه، سفیر آمریکا در سازمان ملل اعلام کرد که چون این کشتی در حال مین گذاری بوده است، بر اساس قوانین متعارف، مستلزم برخورد بود. چند روز بعد، مجلس سنای آمریکا با حمایت از اقدام نظامی نیروی دریایی آمریکا، قانونی تصویب کرد که به موجب آن، نیروی دریایی آمریکا، حق داشت هر کشتی ایرانی را که سعی کند مانع از عبور کشتی‏های آمریکا شود، غرق نماید. تمامی این کارها، برای فشار به ایران برای قبول قطعنامه 598 توسط ایران و منزوی ساختن آن بود که به شکست منجر گردید.

زادروزها

    ۱۸۴۲ - زادروز عبدالحمید دوم سی و چهارمین سلطان و خلیفه امپراتوری عثمانی
    ۱۸۵۳ - زادروز هایک کامرلینگ اونس فیزیکدان هلندی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۱۳

  
هایک کامرلینگ اونس

    ۱۸۶۶ - زادروز اچ. جی. وِلز رمان‌نویس، روزنامه نگار و جامعه‌شناس انگلیسی، خالق داستان‌های علمی-تخیلی «ماشین زمان» و «جنگ دنیاها»
    ۱۹۰۹ - زادروز قوام نکرومه بانی استقلال کشور غنا، اولین رئیس جمهور کشور غنا

قوام نکرومه

    ۱۹۲۴ - زادروز فریدون هویدا نویسنده، سیاستمدار و نقاش ایرانی و برادر امیرعباس هویدا نخست وزیر پیشین ایران
    ۱۹۲۶ - زادروز فریدون مشیری شاعر ایرانی

فریدون مشیری

    ۱۹۳۴ - زادروز لئونارد کوئن شاعر، رمان‌نویس، خواننده و ترانه‌سرای کانادایی
    ۱۹۴۷ - زادروز استیون کینگ نویسندهٔ آمریکاییِ آفرینندهٔ بیش از ۲۰۰ اثر ادبی در گونه‌های وحشت و خیال‌پردازی

    ۱۹۵۴ - زادروز شینزو آبه نخست وزیر ژاپن از دسامبر ۲۰۱۲
    ۱۳۶۲ - زادروز امیرحسین مقصودلو (امیر تتلو)، خواننده سبک رپ و آر اند بی اهل ایران

امیر تتلو

    ۱۳۶۲ - زادروز امیرحسین رستمی، بازیگر ایرانی


درگذشت‌ها

    ۱۹ - درگذشت ویرژیل شاعر روم باستان و خالق منظومه حماسی و ملی انه‌اید
    ۱۳۲۷ - درگذشت ادوارد دوم نخستین شاهزادهٔ ولز و پادشاه انگلستان از ۱۳۰۷ تا ۱۳۲۷
 

ویرژیل

    ۱۵۵۸ - درگذشت کارل پنجم امپراتور مقدس روم
    ۱۸۳۲ - درگذشت والتر اسکات رمان‌نویس، شاعر، تاریخدان و زندگی‌نامه‌نویس اسکاتلندی

والتر اسکات

    ۱۸۶۰ - درگذشت آرتور شوپنهاور فیلسوف آلمانی
    ۱۹۹۸ - درگذشت فلورنس گریفیت-جوینر ورزشکار آمریکایی زن رشتهٔ دو و میدانی

آرتور شوپنهاور