مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 29 مهر برابر با 21 اکتبر در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 29 مهر برابر با 21 اکتبر  در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

آرشیو روزهای قبلی

امروز 29 مهر برابر با 21 اکتبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

479 پیش از میلاد - پیروزی دریایی ایران در دماغه میکال  

21 اکتبر سال 479 پیش از میلاد، یک سال و چند هفته پس از جنگ دریایی سالامیس، ناوگان ایران در دماغه میکال (جزیره آموس ـ دریای اژه) دسته ای از کشتی های جنگی سه ردیف پاروزن اتحادیه یونانیها را به دام انداخت و نابود کرد.

   
 مورخان رویدادهای نظامی نوشته اند که با این فتح، ایرانیان «ناموفق بودن خود در جنگ سالامیس» را تلافی کردند. برپایه همین نوشته ها، در جریان جنگ دریایی دماغه میکال چند افسر دریایی یونان که در جنگ سالامیس شرکت کرده بودند به اسارت ایرانیان درآمدند و برای تحقیق از آنان و کشف تاکتیک اغفال کننده ای که یونانیان در سالامیس بکار برده بودند، به قلمرو ایران فرستاده شدند.

1805 - جنگ دریایی ترافالگار

21 اکتبرسال 1805، روزی است که جنگ دریاییTrafalgarترافالگار میان ناوگان فرانسه و اسپانیا از یک سوی و ناوگان انگلستان از سوی دیگر در این دماغه واقع در آبهای اسپانیا روی داد و به پیروزی ناوگان انگلستان پایان یافت، ولی ضمن آن «نلسونNelson» دریاسالار انگلیسی و فرمانده ناوگان این کشور در کشتی خود «ویکتوری» هدف گلوله یک سرباز دریایی فرانسه قرار گرفت و کشته شد.

نلسون
   

در این جنگ که ناپلئون مایل به شرکت در آن نبود تلفات سنگین به طرفین وارد آمد و 20 کشتی فرانسوی و اسپانیایی غرق و یا تصرف شدند. جمع کشتی های انگلیسی درگیر در این جنگ 27 فروند گزارش شده است. ناپلئون قبلا به افسران نیروی دریایی خود گفته بود: این جنگ یک ریسک است. اگر ما شکست بخوریم دریاها را و در نتیجه تجارت و نیز دوستان دوردستمان را از دست خواهیم داد.
   

 انگلستان از زمان پیروزی در نبرد ترافالگار تا قرن بیستم، در جهان برتری دریایی داشت. تا نیمه قرن بیستم، انگلیسی ها در سالروز پیروزی ترافالگار مراسم برپا می داشتند.

1879 - اختراع لامپ برق توسط توماس ادیسون مخترع شهیر امریکایی

در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی علاوه بر اختراعات متعدد در جنبه‏های گوناگون علمی، در استفاده از نیروی برق برای ایجاد روشنایى و حرارت و به کار انداختن موتورهای کارخانه‏ها و وسایل حمل و نقل نیز پیشرفت‏های بزرگی به دست آمد. البته کشف نیروی برق مربوط به قرن شانزدهم و هفدهم است و نخستین وسایل برقی نیز در قرن هجدهم و نیمه اول قرن نوزدهم مورد استفاده قرار می‏گرفت. ولی بهره‏برداری گسترده از نیروی برق و اختراع لامپ الکتریکی به صورت امروزی، مربوط به مخترع معروف امریکایى توماس آلوا ادیسون است که بسیاری از اختراعات دیگر در زمینه تلگراف، تلفن و دستگاه گرامافون و عکاسی و فیلم‏برداری و... نیز مدیون اوست.

 ادیسون اختراعات زیادی داشت اما ساختن لامپ برقْ در 21 اکتبر 1879م، بزرگ‏ترین اختراع او به شمار می‏رفت و همین ابداع بود که ادیسون را به اوج شهرت رساند. گرچه او در مدتی متجاوز از نیم قرن، با نهایت کارآمدی و فعالیت مشغول بود، اما هیچ یک از اختراعات و ابداعات دیگرش، تا این حد مهم و جالب و هیجان‏انگیز نبود.

1944 - آغاز تاکتیک کامیکازی Kamikaze در جهان و حملات هوایی انتحاری

21 اکتبر 1944 و درجریان جنک جهانی دوم، یک هواپیمای نظامی امپراتوری ژاپن که مواد منفجره در بدنه آن جاسازی شده بود و مخازنش پر از بنزین بود در خلیج «لی تی Leyte» واقع در مجمع الجزایر فیلیپین خود را به رزمناو سنگین 16 ساله استرالیایی به نام «استرالیا HMAS Australia» کوبید و آن را از کار انداخت. در این حمله هوائی انتحاری، فرمانده کشتی و سی تن از افسران و ملوانان آن کشته شدند. با این حمله، تاکتیک «کامیکازی Kamikaze» وارد عملیات نظامی در جهان شده است، زیرا که نخستین حمله از این دست بوده است. در این نوع حمله هوایی، خلبان داوطلب خودکشی است و نیروی دریایی ژاپن همیشه دهها خلبان آماده خودکشی در دسترس داشت. دومین حمله کامیکازی 24 اکتبر ـ سه روز بعد و سومین آن 25 اکتبر و در همان آبها صورت گرفت. در طول جنگ جهانی دوم، بسیاری از کشتی های آمریکا و انگلستان و متحدانشان به این طریق ازمیان رفتند ازجمله ناو هواپیمابر آمریکایی «امانی بی». پرونده عملیات کامیکازی بسته نشده و ارتش بسیاری از کشورها در لحظه ضرورت آماده استفاده از این تاکتیک و همچنین تاکتیک «اژدر انسانی» در دریا هستند. واژه کامیکازی (کامیکازه) از دو کلمه «باد» و «ملکوت» ساخته شده و چنین بادی در قرون وسطی کشتی مغولها را که عازم تصرف ژاپن بودند غرق کرده بود..

HMAS Australia

1945 - تصویب قرارداد با کنسرسیوم نفت

29 مهرماه سال 1333 (21 اکتبر 1954) مجلس قرارداد نفت با کنسرسیوم (شرکتهای بزرگ نفتی غرب) را تنها با 5 رای مخالف! تصویب کرد و همه تلاشهای ملت ایران در دوران حکومت دکتر مصدق و تحمّل تحریم اقتصادی چندساله را برباد داد. در سنا نیز عده مخالفان بسیار کم بود. سناتور لسانی که در زمینه مسئله نفت کتابی نوشته است گفته بود:
    
"به سود ایران و ایرانیان بود، اگر نفت نمی داشتند؛ ملت کارآمد، فساد اقتصادی در حد اقل، دمکراسی برقرار و ایران برکنار از اصطکاک منافع قدرتها و بازی های آنها بود، روی پای خود می ایستاد و آسان نفس می کشید و چون ثروت بادآورده ای هم در کار نبود؛ کسی جز دوستداران خدمت به ملت داوطلب مقام دولتی نمی شد و جرائم دولتی هم کمتر اتفاق می افتاد.".
   

وی در تابستان 1355 (1956میلادی) در کلاس آموزش روزنامه نگاری موسسه اطلاعات از این تز خود دفاع کرد و گفت دولت باید برای ادامه بقاء خود به لطف مردم و مالیات آنها نظر داشته باشد [نه، نفت] و مالیات وقتی بیشتر خواهد شد که درآمد مردم و تولیدات کشور بیشتر شود و لذا دولت همه تلاش خودرا در این راه بکار خواهد انداخت و بنابراین، میان مردم و دولت دوستی و سازش برقرار خواهد بود، و واضح است دولتی که درآمد بادآورده از قبیل نفت خام داشته باشد نیاز به حمایت مردم و لطف آنان نخواهد داشت. از وی سئوال شد که اگر ایران نفت نداشته باشد، می شود افغانستان فقیر. افغانستان بخش شرقی ایران بود و بیشتر دانشمندان، اندیشمندان و ادیبان ایران از آن دیار برخاسته اند. لسانی پاسخ داد: "فقر افغانستان نتیجه فرهنگ قبیله ای و کم سوادی است. ناآرامی هایی که در شرق و جنوب شرقی آن سرزمین مشاهده می شود محصول تقسیم قبیله بزرگ پشتون هاست که سیاست لندن با کشیدن خط مرزی «دوراند = دورَند» آنهارا از هم جدا و میان دو کشور تقسیم کرد و این دو کشور [پاکستان و افغانستان] تا این خط به همین صورت باقی باشد آرامش نخواهند داشت. پشتون ها باید زیر یک پرچم آورده شوند.".
   
«تاریخ (گذشت زمان)» درستی اظهارات سناتور لسانی را که یک حقوقدان برجسته بود در هر دو مورد نشان داده است.

1974 - ترور احمد آرامش

احمد آرامش وزیر پیشین کار و تبلیغات و وزیر اسبق مشاور و مدیرعامل سازمان برنامه در پارک فرح هدف گلوله مأمورین انتظامی قرار گرفته کشته شد و دولت این شخص را بنام یک خرابکار معرفی کرد.

احمد آرامش

1979 - اعتصاب کارگران و کارکنان صنعت نفت ایران

در ادامه مبارزات اسلامی مردم مسلمان ایران بر ضد رژیم استبدادی شاه، کارگران و کارکنان صنعت نفت ایران، اعتصابات سراسری خود را آغاز کردند. بر اثر این اعتصاب، صدور نفت ایران به خارج قطع شد و این به معنای محروم شدن رژیم شاه از مهمترین منبع درآمدش بود که موجب شد فشاری شدید بر رژیم خودکامه پهلوی وارد گردد. علاوه بر این، قطع صادرات نفت ایران به جهان، سبب افزایش شدید قیمت نفت شد. این اعتصاب با تهدید و ارعاب رژیم پایان نیافت و تا سرنگونی رژیم وابسته شاه، به طول انجامید. مردم انقلابی ایران نیز با وجود مشکلات ناشی از کمبود نفت، از این اعتصاب حمایت کردند.

زادروزها

    ۱۷۷۲ - زادروز ساموئل تیلور کالریج شاعر و منتقد ادبی سبک رومانتیک و فیلسوف انگلیسی
    ۱۷۹۰ - زادروز آلفونس دولامارتین شاعر، نویسنده و سیاست‌مدار فرانسوی

آلفرد نوبل

    ۱۸۳۳ - زادروز آلفرد نوبل شیمی‌دان سوئدی، مخترع دینامیت، بنیان‌گذار جایزه نوبل
    ۱۳۰۲-  زادروز سیموئل خاچیکیان فرد معروف به ساموئل خاچیکیان کارگردان، تدوینگر، نویسنده، تهیه کننده و آهنگساز مشهور ارمنی-ایرانی

ساموئل خاچیکیان

    ۱۹۵۸ - زادروز آندره گایم فیزیک‌دان هلندی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک به همراه کنستانتین نووسلف
    ۱۹۸۰ - زادروز کیم کارداشیان شخصیت مطرح دنیای رسانه و سرگرمی، مدل، بازرگان، بازیگر و شخصیت تلویزیونی آمریکایی

کیم کارداشیان

    ۱۹۸۱ - زادروز نمانیا ویدیچ بازیکن فوتبال اهل صربستان

آندره گایم

درگذشت‌ها

    ۱۴۲۲ - درگذشت شارل ششم پادشاه فرانسه از ۱۳۸۰ تا ۱۴۲۲
    ۱۸۰۵ - درگذشت هوریشیو نلسون از بزرگترین دریاسالاران امپراتوری بریتانیا

آرتور شنیتسلر

    ۱۹۳۱ - درگذشت آرتور شنیتسلر رمان نویس و نمایش‌نامه‌نویس اتریشی
    ۱۹۳۲ - درگذشت فرانسوا تروفو فیلمساز، نظریه‌پرداز و منتقد سینمایی برجستهٔ فرانسوی

جک کرواک

    ۱۹۶۹ - درگذشت جک کرواک رمان نویس و شاعر فرانسوی
    ۱۹۷۸ - درگذشت آناستاس میکویان دولتمرد اهل شوروی

آناستاس میکویان

    ۱۳۸۵ - درگذشت نرسی گرگیا، بازیگر ایرانی
    ۱۳۸۷ - درگذشت مهرانگیز دولت‌شاهی، تنها زن سفیر ایران، نماینده مجلس شورای ملی و فعال حقوق زنان.

نرسی گرگیا

    ۱۳۹۳ - درگذشت آیت الله محمدرضا مهدوی کنی، رئیس مجلس خبرگان رهبری .

آیت الله محمدرضا مهدوی کنی