مروری بر تاریخ رویدادهای مهم امروز ایران و جهان : مورخه 7 بهمن برابر با 27 ژانویه در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

امروز 7 بهمن برابر با 27 ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

422 - امضای قرارداد صلح معروف به "مصالحه صد ساله" میان ایران و روم

ایران و روم به عنوان دو امپراتوری قدرت‏مند زمان، در طول حکومت خود، به بهانه‏ های گوناگون به متصرفات یک‏دیگر حمله می‏کردند و با امضای قراردادی به این جنگ‏ها خاتمه می‏دادند. یکی از جنگ‏های بین دو کشور که در سال 421م با حمله روم آغاز شد، به بهانه آزار و اذیت مسیحیان ایران و نیز فرار برخی از آنان به روم به وقوع پیوست. در این حال پس از آن‏که ماموریت فرستاده پادشاه وقت ایران به بیزانس برای استرداد فراریان ناموفق ماند و امپراتور روم نسبت به عقوبت فراریان در صورت بازگشت به ایران اظهار نگرانی نمود، لاجرم کار به جنگ کشیده شد. از آن طرف، کارگران رومی در ایران به حبس افتاده و اموال آنها نیز توقیف شد. در این جنگ، هر دو طرف قادر به شکست دادن طرف مقابل نبودند اما در نهایت سردار رومی ضمن آتش زدن ادوات جنگی، به خاک روم عقب‏نشینی کرد. گرچه ایران دراین جنگ پیروز نشد، اما چهره لشکر شکست خورده نیز به خود نگرفت تا اینکه سپاه روم تقاضای مصالحه نمود. سرانجام در 27 ژانویه سال 422م، قرارداد صلحی به مدت صد سال بین دو طرف منعقد شد. بر اساس این قرارداد که به مصالحه صد ساله شهرت یافت، مسیحیان در ایران و زرتشتیان در روم از آزادی عمل در اعتقادات مذهبی برخوردار شدند. هم‏چنین امپراتوری روم موظف شد هزینه حفظ معابر ایران را در برابر طوایف مخالف برعهده داشته باشد. این هزینه از دیدگاه رومی‏ها نوعی باج‏خواهی ایران تلقی می‏گردید و گاهی از پرداختن آن شانه خالی می‏کردند. قرارداد صد ساله ایران و روم کمتر از بیست سال دوام آورد و آتش جنگ بار دیگر بین دو امپراتوری برافروخته شد.

750 - شکست نهایی مروان از ابومسلم خراسانی

در جنگ دو روزه ــ 26 و 27 ژانویه ــ سال 750 میلادی که در کنار رودخانه «زاب» میان نیروهای ابومسلم خراسانی و لشکریان مروان (آخرین حکمران امویان شرق) روی داد، مروان شکست خورد و به مصر گریخت و در آنجا کشته شد. ابومسلم (متولد اصفهان) که بر ضد حکومت امویان بپاخاسته بود سال پیش از آن (749 میلادی ــ 128 هجری خورشیدی) هم ارتش امویان را شکست داده بود و پس از این پیروزی، مروان را از خلافت خلع و آن را به ابوالعباس سفاح منتقل کرده بود. بسیاری از مورخان، این سال را آغاز خلافت عباسیان و گسترش نفود ایرانیان در امور حکومت نوشته اند. طولی نکشید که مرکز خلافت نیز از شهر دمشق به شهر تازه ساز بغداد واقع در 36 کیلومتری شمال مدائن (تیسفون) پایتخت پیشین ایران منتقل شد. نام« بغداد» که در زمان ساسانیان یک روستا و درختستان بود تغییر داده نشده است که «بغ» در فارسی میانه به معنای «خدا» و «داد» از مصدر دادن است که جمع دو کلمه معنای «هدیه خدا» را می رساند.

ابومسلم خراسانی

1556 - زادروز شاه عباس صفوی

بیست و هفتم ژانویه زادروز شاه عباس یکم است. تولد و وفات شاه عباس در ژانویه اتفاق افتاده است. وی که 27 ژانویه 1556 به دنیا آمده بود در 19 ژانویه سال 1629 فوت شد.

نگاره اروپایی از شاه عباس

شاه عباس که از جانب پدر فرماندار خراسان بود و درشهر هرات حاکم نشین خراسان وقت بسر می برد پس از آن که شنید سران قزلباش پدر نابینای او را آلت دست قرار داده و مادرش «مهدعلیا» را که مانع سوء استفاده های ایشان بود کشته اند با لشکر خراسان به قزوین شتافت، کودتا کرد و شاه شد و با ایجاد یک ارتش ملی دست قزلباش را به تدریج از کارها کوتاه کرد و پایتخت را به اصفهان انتقال داد و از این شهر با پای پیاده به زیارت مشهد رفت.

1900 - ساخت اولین قرص شیمیایی آسپرین

اولین قرص شیمیایى و دارویى مُسکِّن توسط یک داروساز با تجربه آلمانی به نام فلیکس هوفمان اختراع شد که بعدها با نام آسپرین شهرت یافت. فلیکس هوفمان که تحصیلات خود را در رشته شیمی به پایان رسانیده بود و یک کارگاه بزرگ داروسازی داشت، این قرص را در 27 ژانویه 1900م برای تسکین دردهای کوچک و عوارض ساده درست کرد. مصرف آسپرین در سال‏های بعد به دلیل خواص ضد درد و ضد التهاب آن بسیار فراوان شد و همگان از آن استفاده می‏کردند. اما طی تحقیقات اخیر، اثرات سوء آن نیز مورد توجه قرار گرفته و استفاده از آن توصیه نمی‏شود.

1944 - پایان محاصره 30 ماهه لنینگراد و درس عبرت

27 ژانویه سال 1944 پس از 30 ماه و تحمل نزدیک به یک میلیون تن تلفات، محاصره شهر لنینگراد (سن پترزبورگ که ولادیمیر پوتین از آنجاست) شکسته شد. نیروهای آلمان از دهم ژوئیه 1941 محاصره لنینگراد را با هدف تضعیف روحیه روس ها آغاز کرده بودند. حمله به لنینگراد با 38 لشکر آلمانی از طریق منطقه بالتیک آغاز شده بود. نیروهای فنلاندی هم در این حمله به آلمانی ها کمک می کردند. 83 روز طول کشید تا نیروهای آلمانی از حومه شهر بگذرند و آن را از همه سوی محاصره کنند. تا نوامبر سال بعد 640 هزار و 803 تن از ساکنان شهر و عمدتا از گرسنگی و سرما جان سپرده بودند. در آن ماه (نوامبر1942) روسها با ایجاد یک جاده روی دریاچه منجمد، موفق به رساندن خوراک و سوخت و نیروی تازه نفس به شهر شدند و 550 هزار تن از ساکنان غیر نظامی را تخلیه کردند. از این شهر جمعا 517 هزار سرباز روس دفاع کردند و بسیاری از آنان کشته شدند.

 سرانجام 27 ژانویه نیروهای آلمانی تحت فشار ارتش سرخ دست از محاصره لنینگراد برداشتند و کار عقب نشینی را آغاز کردند که تا برلن ادامه یافت.

در ژانویه سال 2004 و به مناسبت شصتمین سال پایان محاصره سن پترزبورگ (لنینگراد)، برخی از مورخان به پوتین توصیه کرده بودند که این رویداد را آویزه گوش خود کند تا تکرار نشود. نرمش های مسکو پس از فروپاشی شوروی در برابر غرب باعث شده بود که در این سال تنی چند از تحلیلگران این نظر اندیشمندان را زنده و به آن استناد کنند که درونگرایی و آماده سازش بودن، فرهنگ مردمی شده است که در طول تاریخشان حکومت مغولها بر خود را تجربه کرده اند. روس ها قرنها تحت سلطه مغولها بودند.

 در سال 2007 در سالروز شکسته شدن محاصره لنینگراد، گزارش هایی در رسانه ها انتشار یافته بود که حکایت از افزایش فشار آمریکا برای پیوستن اوکراین به ناتو و نیز دیدار فرمانده کل نیروهای مسلح آمریکا در خاورمیانه از کشورهای آسیای مرکزی داشت. با توجه به این فعالیت های ضد روس غرب که دنبال روانشناسی جنگ سرد است، تفسیرنگاران آمریکای لاتین به سران مسکو هشدار داده بودند که اگر نجنبند فردا برایشان خیلی دیر خواهد بود.

   

حمله به حومه لنینگراد در 1941با هدف تصرف شهر به این صورت با آتش شدید آغاز شد.

    
یک صحنه از ورود نیروهای آلمانی به حاشیه لنینگراد

    
این ساختمان شدت جنگ لنینگراد و نبرد ساختمان به ساختمان در حاشیه شهر را نشان می دهد . این ساختمان را به همین صورت حفظ کرده اند تا درس عبرت باشد. جنگ شهری بسیار دشوار و پرتلفات است.

1973 - آتش بس آمریکا و ویتنام

ساعت هفت بامداد 27 ژانویه سال 1973 میان نیروهای نظامی آمریکا و کمونیست ها در ویتنام آتش بس بر قرار شد. این آتش بس شامل زد و خورد نیروهای نظامی ویتنام جنوبی با کمونیست ها نمی شد. قرارداد آتش بس قبلا در پایان یک رشته مذاکرات طولانی در پاریس امضاء شده بود. در لحظه امضای قرارداد، شمار نیروهای آمریکایی در ویتنام از رقم 500 هزار تجاوز می کرد. جمع تلفات این نیروها از آغاز جنگ ویتنام 57 هزار کشته، یک هزار و سیصد ناپدید، 600 اسیر و 303 هزار و 640 مجروح اعلام شده بود. این جنگ برای آمریکا 109 میلیارد و 500 میلیون دلار (به ارزش آن زمان) هزینه داشت. جنگ ویتنام که از سال 1961 آغاز شده بود از 1965 شدت یافته بود. دو سال پس از این آتش بس و خارج شدن تدریجی نظامیان آمریکایی، شهر سایگون در سی ام اپریل 1975 به دست نیروهای کمونیست افتاد و وحدت ویتنام تامین شد. کمونیست ها پس از این پیروزی کسی را اعدام نکردند و مقامات سابق را به اردوگاه آموزشی فرستادند تا اصلاح روش و رفتار دهند و به جامعه بازگردند. سایگون نیز به شهر «هوشی مین» تغییر نام داده شد.

صحنه قتل یک ویت کنگ در ملأ عام در سایگون چند هفته پس از آغاز سال 1968 به دست رئیس پلیس این شهر (عکس از اِدی اَدامز)

    

مخالفت با جنگ ویتنام در همه جا به چشم می خورد. عکسهای بالا، یک روحانی بودایی به نام Thich Quang Ducc و منظره خودسوزی اورا در ژوئن 1963 دریک میدان شهر سایگون به نشانه مخالفت با این جنگ نشان می دهد

جان کری John Kerry (متولد 1943) و 28 سال سناتور سابق ماساچوست و پیش از آن، معاون فرماندار این ایالت نیز از افسران نیروی دریایی آمریکا درجنگ ویتنام در دهه 1960 بود و فرمانده قایق های تندرو ویژه حرکت رودخانه ها، و از این رهگذر سه مدال به دست آورد. وی پس از بازگشت به آمریکا و عمدتا از سال 1971 برضد ادامه جنگ ویتنام شد و دریک جلسه کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا علیه این جنگ غیر لازم شهادت داد و در چند تظاهرات خیابانی شرکت کرد. وی نامزد حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال 2004 بود که از جورج بوش شکست خورد. جان کری که سالها ریاست کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا را برعهده داشت از سال 2013 وزیر امورخارجه این کشور شده است. وی یک کاتولیک است.

عکس های زیر جان کری را در لباس نظامی نشان می دهد. یکی از عکس ها در ویتنام از او گرفته شده و دیگری هنگام دریافت نشان:

1926 - محمدرضا پهلوی از سوی پدرش رضاشاه به عنوان ولیعهد اعلام شد.

1344 ش - الحاق ایران به یونسکو

در چنین روزی در سال 1344 ه ش ایران به قرار داد جهانی آزادی تبادل افکار یونسکو ملحق شد . قرن بیستم عصر آزادی اطلاعات نام گرفت و با از هم پاشیدگی موانع و ایجاد امکان ارتباط فرامرزی افراد با یکدیگر و جهانی شدن اقتصاد، فرهنگ، سیاست ، افراد در معرض ارتباطات بیشتری قرار گرفتند که پیش از این چنین امری تا این اندازه سابقه نداشته است. یونسکو به عنوان نهاد بین المللی ، تا کنون عهده دار چنین مسوولیتی بوده است . ایران نیز در در سال 1344 با پیوستن به این قرار داد سعی کرد خود را در مسیر های مختلف اطلاعاتی پدید آمده ، قرار دهد . در دوره سلطنت پهلوی ها در ایران هیچ نشانه ای از آزادی نبود زیرا نه آزادی مطبوعات وجود داشت و نه آزادی بیان و نه آزادی احزاب و تجمعات برای بیان افکار. پیوستن رژیم به این قرارداد فقط برای ظاهر سازی بود.

زادروزها

    ۱۵۰۴ - پیوس پنجم، پاپ (م. ۱۵۷۲)
    ۱۵۵۷ - شاه عباس‌بزرگ، پادشاه ایران (م. ۱۶۲۹)
    ۱۵۸۵ - هندریک آورکامپ، نقاش هلندی (م. ۱۶۳۴)
    ۱۷۵۶ - ولفگانگ آمادئوس موتسارت، آهنگساز اتریشی (م. ۱۷۹۱)

ولفگانگ آمادئوس موتسارت

    ۱۸۲۶ - میخائیل سالتیکوف-شچدرین، رمان‌نویس روس (م. ۱۸۸۹)
    ۱۸۳۲ - لوئیس کارول، ریاضی‌دان، کشیش، عکاس و نویسنده انگلیسی (م. ۱۸۹۸)
    ۱۸۳۶ - لئوپولد فون زاخر-مازوخ، نویسنده اتریشی - آلمانی (م. ۱۸۹۵)
    ۱۸۵۰ - ادوارد اسمیت، افسر دریایی و کاپیتان‌ انگلیسی (م. ۱۹۱۲)

لئوپولد فون زاخر-مازوخ

    ۱۸۵۹ - ویلهلم دوم، قیصر آلمان و پادشاه پروس (م. ۱۹۴۱)
    ۱۸۶۴ - جان والتر گرگوری، زمین شناس و مکتشف انگلیسی (م. ۱۹۳۲)
    ۱۸۶۹ - بیلی باست، فوتبالیست انگلیسی (م. ۱۹۳۷)
    ۱۹۲۶ - اینگرید تولین، بازیگر سوئدی (م. ۲۰۰۴)
    ۱۹۳۶ - ساموئل چائو چونگ تینگ، فیزیکدان آمریکایی

اینگرید تولین

    ۱۹۴۰ - جیمز کرامول، بازیگر آمریکایی
    ۱۹۴۳ - جان میکا، سیاستمدار آمریکایی
    ۱۹۴۴ - نیک میسن، درامر انگلیسی (پینک فلوید)
    ۱۹۵۵ - جان رابرتس، سیاستمدار آمریکایی
    ۱۹۵۶ - میمی راجرز، بازیگر آمریکایی

نیک میسن

    ۱۹۵۷ - فرانک میلر، نویسنده، کارگردان و هنرمند آمریکایی
    ۱۹۵۹ - کیت اولبرمن، مجری آمریکایی
    ۱۹۶۴ - بریجیت فوندا، بازیگر آمریکایی
    ۱۹۶۷ - بابی دیول، بازیگر هندی
    ۱۹۶۹ - الیت آبکاسی، رمان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس فرانسوی

رزاماند پایک

    ۱۹۷۴ - اوله اینار بیورندالن، ورزشکار مرد رشتهٔ بیاتلون نروژی
    ۱۹۷۶ - جرمی هانسن، فضانورد کانادایی
    ۱۹۷۹ - رزاماند پایک، بازیگر انگلیسی
    ۱۹۸۹ - دیزی لاو، مدل فشن انگلیسی
    ۱۹۸۰ - وانگ یاپینگ، فضانورد چینی
    ۱۹۸۷ - لی‌لی دونالدسون، مدل انگلیسی

وانگ یاپینگ

مرگ‌ها

    ۹۸ - نروا، امپراتور روم (ت. )
    ۴۵۷ - مارسیانوس، امپراتور روم شرقی (ت. ۳۹۲)
    ۶۷۲ - ویتالیانوس، پاپ

فرانسیس دریک

    ۱۵۹۶ - فرانسیس دریک، کاپیتان و کاشف انگلیسی (ت. ۱۵۴۰)
    ۱۸۱۴ - یوهان گوتلیب فیشته، فیلسوف آلمانی (ت. ۱۷۶۲)
    ۱۸۵۱ - جان جیمز اودوبان، نقاش و پرنده‌شناس فرانسوی-آمریکایی (ت. ۱۷۸۹)
    ۱۸۶۰ - یانوش بویویی، ریاضی‌دان مجار (ت. ۱۸۰۲)
    ۱۹۰۱ - جوزپه وردی، آهنگ‌ساز ایتالیایی (ت. ۱۸۱۳)

جوزپه وردی

    ۱۹۴۰ - ایزاک بابل، نویسنده، روزنامه‌نگار و نمایش‌نامه نویس روس (ت. ۱۸۹۴)
    ۱۹۶۷ - راجر بی. چافی، خلبان، مهندس و فضانورد آمریکایی (ت. ۱۹۳۵)
    ۱۹۶۷ - گاس گریسوم، خلبان و فضانورد آمریکایی (ت. ۱۹۲۶)
    ۱۹۶۷ - ادوارد هیگینز ویت، خلبان، مهندس و فضانورد آمریکایی (ت. ۱۹۳۰)

لوئی دوفونس

    ۱۹۷۲ - ریچارد کورانت، ریاضی‌دان آلمانی-آمریکایی (ت. ۱۸۸۸)
    ۱۹۸۳ - لوئی دوفونس، بازیگر فرانسوی (ت. ۱۹۱۴)
    ۱۹۹۶ - رالف دبلیو. یاربرو، سیاستمدار آمریکایی (ت. ۱۹۰۳)
    ۲۰۰۶ - یوهانس راو، سیاستمدار آلمانی، ۸مین رئیس‌جمهور آلمان (ت. ۱۹۳۱)

جی. دی. سالینجر

    ۲۰۰۸ - محمد سوهارتو، سیاستمدار اندونزیای، دومین رئیس‌جمهور اندونزی (ت. ۱۹۲۱)
    ۲۰۰۹ - جان آپدایک، نویسنده آمریکایی (ت. ۱۹۳۲)
    ۲۰۱۰ - جی. دی. سالینجر، نویسنده آمریکایی (ت. ۱۹۱۹)
    ۲۰۱۰ - هوارد زین، تاریخ‌دان و نویسنده آمریکایی (ت. ۱۹۲۲)