«میزلرزه»، شبیه‌ساز زلزله ساخت پژوهشگران دانشگاه امیرکبیر

محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به ساخت میزلرزه‌ای شدند که می‌تواند زلزله را شبیه سازی کند تا در این راستا ساختمان‌های مقاوم‌تر و بهینه‌تری در برابر زلزله در کشور ساخته شود.

  

فرزاد حاتمی، طراح «میزلرزه» در دانشگاه صنعتی امیرکبیر درباره این دستگاه گفت:

کشور ما در خطر زلزله قرار دارد و به طور مرتب در طول سال چندین بار شاهد آن هستیم که امواج لرزه‌ای در نقاط مختلف به وقوع می‌پیوندد و بنا به شدت و فاصله از کانون زلزله و گسل‌های موجود، م‌ تواند باعث خرابی‌ها و زیان‌های گسترده‌ای شود.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به اینکه دستگاه‌های اجرایی نظیر وزارت راه و شهرسازی که متولی ساخت و ساز مسکن است، در تلاشند ساختمان‌ها را بر اساس تکنولوژی بالا و مقاوم در برابر حوادث طراحی کنند، افزود:

از این رو به فکر ساخت میزلرزه‌ای افتادیم که بتوانیم زلزله را شبیه سازی کنیم و امکان بررسی‌های دقیق‌تر بر نحوه کنترل رفتار ساختمان‌ها در برابر زلزله را داشته باشیم.

عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات سازه و زلزله دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان اینکه از میز لرزه قبل از ساخت واقعی ساختمان بهره‌گیری می‌شود تا طراحی‌های ساختمان کنترل شده پیش رود، گفت:

از این رو به واسطه میز لرزه چگونگی اعمال ضرایب مختلف بر اجزای سازه در طراحی ها مشخص می‌شوند.

به گفته حاتمی با استفاده از این میز شبیه سازی، می‌توان به لحاظ سازه‌ای و مکانیکی آزمایش‌های گوناگونی بر اساس شدت و دقت مورد نیاز انجام داد.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر امریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، اسپانیا، پرتغال، چین و کره، دارای تکنولوژی ساخت میز لرزه هستند، افزود:

با استفاده از میز لرزه می‌توان، ساختمانی با اسکلت سالم را تحت زلزله قرار داد تا خروجی‌ها و خرابی‌های پس از زلزله را اندازه گیری کرده و بر این اساس مقاومت ساختمان را در برابر زلزله افزایش داد.

حاتمی یادآورشد:

ما نیز از این موضوع روز دنیا عقب نیستیم و میز لرزه‌ای را طی چهار سال متوالی طراحی کردیم که این میز برای اولین بار به صورت بومی در کشور طراحی و به مرحله ساخت رسیده است.

به گفته وی، سه نمونه میز لرزه در کشور وجود دارد که تکنولوژی ساخت آنها در خارج از کشور صورت گرفته، در صورتی که میزلرزه‌ای که در مرکز تحقیقات سازه و زلزله دانشگاه صنعتی امیرکبیر ساخته شده دارای تکنولوژی ساخت داخل است.

عضو کمیته تخصصی مبحث نهم مقررات ملی ساختمان کشور افزود:

با استفاده از میز لرزان می‌توان برآورد دقیق‌تری از ظرفیت مقاطع و المان‌های سازه‌ای بدست آورد و این یافته‌ها را وارد آیین نامه‌های طراحی و ساخت کرد.

حاتمی گفت:

میزلرزه عینا نیروی زلزله را شبیه سازی می کند که می‌توان ساختمانی را با الگوی مشخص روی این میز قرار داد و رفتار آن را در زمان زلزله ارزیابی کرد.

وی با اشاره به اینکه ابعاد این میز دو و نیم در ۴ متر است، گفت:

میز لرزه دارای سرعت ۳۰۰ میلیمتر بر ثانیه است و با یک درجه آزادی، دونوع بارگزاری هارمونیک و زلزله را شبیه سازی می‌کند.

وی در خصوص ویژگی‌های میز لرزه گفت:

۱۵۰ کیلو نیوتون، حداکثر بار و ۱.۵ برابر شتاب ثقل زمین حداکثر شتابی است که این میز می‌تواند تحمل کند. همچنین حداکثر تغییر مکانی که به این سیستم می‌تواند وارد شود ۲۵۰ میلیمتر خواهد بود.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر یادآور شد:

این دستگاه دارای دو موتور محرکه است که هرکدام از این موتورها می‌توانند سرعتی معادل با ۱۵۰ میلیمتر بر ثانیه را ایجاد کنند. دستگاه این قابلیت را دارد که به صورت تک یا دو موتوره سرعت یا شتاب را در سیستم شبیه سازی کند.