مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : در مورخه 15 تیر ماه برابر با 6 جولای در تاریخ چه گذشت

مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : در مورخه 15 تیر ماه برابر با 6 جولای در تاریخ چه گذشت

امروز 15 تیر برابر با 6 جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.
 

 
رویداد ها:

571 - 57 سال حکومت ایرانیان بر یمن

یمن از نیمه اول جولای در سال 571 میلادی پس از اخراج حبشی ها از آن سرزمین در قلمرو ایران قرار گرفت. مورخان عثمانی آغاز حکومت ایرانیان بر یمن را سال 575 ذکر کرده اند.
    

سکه ایران با تصویر خسروانوشیروان

بزرگان یمن بسال 570 میلادی از خسروانوشیروان، شاه ساسانی ایران، خواسته بودند که لشکری بفرستد و حبشی ها را بیرون راند. سپاه اعزامی ایران که به فرماندهی «وهرز» ژنرال دیلمی با کشتی از راه خلیج فارس به یمن فرستاده شده بود حبشی ها را بیرون راند. حکومت ایرانیان بر یمن 57 سال بعد در 628 میلادی، پس از مرگ (قتل) خسرو پرویز و گسترش اسلام در جزیرة العرب پایان یافت.

1415 - شورای کلیسای کاتولیک آلمان که «یان هوس» را به جرم الحاد به مرگ محکوم کرده بود در این روز آتش زد.

1535 - روزی که «توماس مور» گردن زده شد

«توماس مور» فیلسوف و شخصیت انگلیسی که حاضر نشده بود پادشاه را به عنوان رییس کل کلیساهای این کشور به رسمیت بشناسد و طلاق گفتن زنش را تایید کند ششم جولای در سال 1535 به جرم خیانت! گردن زده شد. مور که یک روشنفکر انگلیسی و کاتولیک بود نویسنده یک کتاب «مدینه فاضله (طرحی نو برای تامین سعادت انسان)» است.
    
هنری هشتم پادشاه وقت انگلستان که پاپ طلاقهای پی در پی و ازدواجهای مکرر او را غیر شرعی اعلام کرده بود کلیسای انگلستان را تحت ریاست خود، مستقل اعلام داشته بود که بسیاری از مردم و مقامهای انگلیسی زیر بار نرفته بودند. هنری هشتم «توماس مور» را که لقب «سر» داشت اعدام کرد تا دیگر مخالفان حساب کار خود را بکنند. توماس مور 15 ماه مقاومت کرده و تسلیم نظر پادشاه که خواسته بود نسبت به او سوگند وفاداری یاد کند و ریاست وی را بر کلیسای انگلستان بپذیرد نشده بود.

توماس مور فیلسوف انگلیسی قرن 16

  
 هنری هشتم که در تاریخ به سلطان گردن زن معروف شده است یک سال بعد از توماس مور , زن دوم خود «آن بولین Boleyn» را هم به همین صورت اعدام کرد.

1785 - زادروز «دلار آمریکا»

کنگره آمریکا (که در آن زمان، تنها یک مجلس بود) ششم جولای سال 1785 به اتفاق آراء «دلارDollar» را واحد پول آن کشور قرار داد. پیش از انقلاب استقلال، پول انگلستان (لیره) در 13 مهاجر نشین انگلیسی آمریکای شمالی رایج بود. در جریان انقلاب و به سبب خصومت با دولت لندن، آمریکائیان سکه نقره ای اسپانیا به نام «دلار» را که در مکزیک اسپانیا رایج بود وسیله داد و ستد قرار داده بودند و به همین دلیل نام پول ملی خودرا «دلار» نهادند.

1885 - سالروز کشف نخستین واکسن توسط لوئی پاستور

لویی پاستور Louis Pasteur شیمیدان فرانسوی ششم جولای 1885 در جریان تلاش برای ساخت واکسن ها، مایه پیشگیری (واکسن) ضد هاری (بیماری Rabies که این واژه در لاتین به مفهوم حالت دیوانگی است و این بیماری از حیوان مخصوصا از طریق گازگرفتگی سرایت می کند) را که ساخته بود با موفقیت روی نوجوانی به نام ژوزف آزمایش کرد و راه برای پیشگیری از بیماریها هموار شد.
   
وی قبلا ابراز نظر کرده بود که باکتری تضعیف شده در آزمایشگاه، اگر به افراد تزریق شود در آنها در برابر آن بیماری مصونیت ایجاد خواهد کرد.
   
پاستور که به نام او در بسیاری از کشورها، انستیتوی تزریق واکسن و پیشگیری از بیماری های واگیردار تاسیس شده است27 دسامبر 1822 به دنیا آمد و 28 سپتامبر 1895 درگذشت. در تهران، خیابانی که قبلا کاخهای سلطنتی در آن قرار داشت و اینک عمارات دولتی، به نام پاستور است. انستیتو پاستور تهران نیز در همین خیابان تاسیس شده بود که تا خانه دکتر مصدق فاصله چندانی نداشت. نوه لوئی پاستور در دهه 1330 هجری خورشیدی از ایران دیدن کرد.

Louis Pasteur

1916 - بحران کابینه بر سر وزارت فرمانفرما

بحران کابینه در این روز، ششم جولای 1916 (15 تیرماه 1294 هجری) و در جریان جنگ جهانی اول که نیروهای دولتهای متخاصم، ایران را هم میدان نزاع خود قرار داده بودند) به اوج خود رسیده بود. عین الدوله دوم جولای پس از درگیر شدن با مجلس بر سر ادامه وزارت فرمانفرما (وزیر داخله) از نخست وزیری کناره گیری کرده بود و دو جناح اصلی مجلس (اعتدالیون و دمکراتها) هر کدام نظر به یک سیاستمدار داشتند. بالاخره، شاه وقت مستوفی (مستوفی الممالک) را معرفی کرد که این پیشنهاد رد شد. شاه بار دیگر عین الدوله را معرفی کرد که اکثریت مجلس وی را هم تایید نکرد. در این میان، جمعی از اعضای مجلس «مشیرالدوله» را پیشنهاد کردند که خود او نپذیرفت و سرانجام 27 جولای (پنجم امرداد) دوباره مستوفی معرفی شد و این بار رای اعتماد به دست آورد!.
   

حسن مستوفی

 مخالفت مجلس با فرمانفرما از 25 ژوئن آغاز شده بود و دمکرات های مجلس خواستار عزل او شده بودند که عین الدوله گفته بود به این شرط فرمانفرما را از وزارت داخله عزل می کند که با وزیر جنگ شدنش موافقت شود! که مجلس نپذیرفته بود و ... .

1923 - تاسیس اتحاد جماهیر شوروی

اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به ابتکار لنین که آرزو داشت روزگاری جهان به صورت یک کنفدراسیون سوسیالیستی درآید و در اجرای این تصمیم خود به تمجید از اندیشه کوروش بزرگ پرداخته بود که بشر جز با زندگی در یک جامعه مشترک المنافع جهانی خوشبخت و راضی نخواهد زیست، ششم جولای 1923 برپایه ملیِّتهای امپراتوری روسیه تاسیس شد که در دسامبر سال 1991 یلتسین و دو تن دیگر (سران وقت بلاروس و اوکراین) بدون اعلام قبلی! در یک استراحتگاه زمستانی و دریک نشست ظاهرا تفریحی انحلال آن را اعلام داشتند که دیدیم اوضاع اعضای اتحادیه منحله هم از آن چه که بود بهتر نشده است؛ توده های مردم این اتحادیه فروپاشیده برابری اقتصادی ـ اجتماعی نسبی را که داشتند از دست داده اند، تنها تنی چند به وسائلی که به درستی روشن نیست میلیاردر و گروهی هم دولتمرد شده اند و طبق گزارش های رسانه ای، فساد و تباهی روزافزون است زیراکه مسلک مارکسیسم که به شیوه درست و کامل هم در روسیه پیاده نشد میهندوستی را سلب و مردمی ماتریالیست و خودخواه آفریده است.

   

در دوران حکومت حزب کمونیست، سوء مدیریت و انتصابات نادرست و غیر علمی مانع از اجرای درست و کامل سوسیالیسم در روسیه شد و همین سوء مدیریت و سیاست مبتنی بر دروغگویی و خارج از اصول، سرانجام این امپراتوری را که تزارها ساخته بودند فرو پاشانید. طبق نوشته اندیشمندان، روسیه جامعه ای نبود که آمادگی پیاده کردن مارکسیسم را داشته باشد و این فرضیه در اصل برای جوامع صنعتی و آگاه نظیر آلمان و سوئد نوشته شده بود.
    
پارلمان روسیه (دوما) چندی پس از فروپاشی، با تصویب یک طرح، انحلال شوروی را به آن صورت، عملی غیر قانونی خواند که هنوز هیچیک از سه رئیس جمهوری روسیه پس از انحلال شوروی این مصوبه را امضاء نکرده است!. خطوط مرزی که در سال 1923 ترسبم شد و تقسیم روسیه تزاری سابق به جمهوری های اسمی مبنای درستی نداشت زیرا قضیه چندان جدّی نبود و این مرزها و تداخل و تقسیم اقوام اینک مسئله ساز شده و نمونه آن را در زوئن 2010 در قرقیزستان شاهد بودیم. ضعف های ناشی از این مسائل است که ناتو و اتحادیه اروپارا ترغیب به مداخله کرده است. ناتو وارد سه کشور بالتیک شوروی سابق شده و به تحریک بلوک غرب که پابرجا مانده در گرجستان، اوکراین و قرقیزستان انقلاب اصطلاحا مخملی صورت گرفت. گرچه این انقلابات در اوکراین به نتیجه نهایی نرسید.
    
روسیه تا انقلاب 1917 و نیز تا جولای 1923 یک امپراتوری یکپارچه بود. تزارها در زمان خود بسیاری از مناطق جنوبی روسیه ـ در قفقاز و فرارود ـ را با جنگ از ایران گرفتند. درگیری های لفظی ایران و آذربایجان در سالهای 2011 و 2012 نتیجه همین جدایی ها بوده است. اصحاب نظر تردید دارند که جدایی تقسیمات امپراتوری تزاری = اتحاد شوروی به این صورت دوام طولانی داشته باشد.
   
هنوز چگونگی این فروپاشی که بزرگترین رویداد تاریخ بشر بود از صورت معمّا خارج نشده و تعجب در این است که تاکنون هیچ مورخ بی طرف (ناوابسته به یک دولت) شروع به تحقیق در این زمینه نکرده است. نخستین برگ این بررسی را باید محاکمه گورباچف و بازماندگان زمان فروپاشی و عاملان آن تشکیل دهد که معلوم نیست چرا حرفی از آن زده نمی شود. چرا خصوصی سازی اموال همه مردم شوروی سابق، تنها توسط مقامات روس صورت گرفته و دلیل فروش اموال عمومی به نام خصوصی سازی چه بوده است. تجربه قرن 20 نشان داده است که خصوصی سازی فسادزا بوده است و میلیاردر ساز از جیب همه مردم.
   
لنین هنگام ساخت فدراسیون سوسیالیستی روسیه (روسیه شوروی) و مادر اتحاد جماهیر شوروی به نوشته «ادموند بورک» فیلسوف انگلیسی توجه نکرد که با تجربه از انقلاب فرانسه گفته است هر انقلاب گروهی طلبکار به وجود می آورد ـ شماری بیباک، مسلح، کینه توز، جاه طلب و فرصت طلب ـ و اینان اموررا بدون داشتن علم و تجربه و حسن نیّت به دست می گیرند و از همین جا تخریب کشور (دولت، ملت و سرزمین) آغاز می شود. تجربه انقلابات قرون 19 و 20 همین بود، شوروی و یوگوسلاوی فروپاشیدند، چین وسیعا تغییر مسیر داد و نتایج انقلابات لومومبا در کنگو، چپ ها در یمن جنوبی، قذافی در لیبی، بعثی ها در عراق و ... از میان رفت.

1967 - آغاز جنگ خونین و ویرانگر «بیافرا»

جنگ داخلی خونین و ویرانگر فدراسیون نیجریه معروف به جنگ بر سر استقلال «بیافرا Biafra» ـ ناحیه ای ساحلی واقع در جنوب غربی این فدراسیون 170 میلیونی که نفت و طمع کمپانی های نفتی عامل آن قلمداد شده اند ششم جولای 1967 آغاز شد، تا ژانویه 1970 طول کشید و باعث مرگ پانصد هزار تن از جمله 400 هزار غیر نظامی، عمدتا از قبیله «ایبو Igbo» شد.
   
سرهنگ «اوجوکوو C. O. Ojukwu» فرماندار نظامی منطقه که متوجه شده بود منطقه او بر روی اقیانوسی از نفت قرار گرفته، به احتمال زیاد به تشویق یک کمپانی نفتی اروپایی در ماه می 1967 این منطقه را از فدراسیون نیجریه جدا ساخت، آن را کشور بیافرا نامید و اعلام استقلال کرد و با کمپانی نفتی مورد نظر وارد مذاکره شد. رویداد بیافرا از اعلام استقلال تا فرار اوجوکوو 32 ماه طول کشید ـ جنگ 30 ماه.
  
 ژنرال گوون Yakubu Gowon رئیس وقت دولت نیجریه و فرمانده ارتش با سلاحهایی که از شوروی به دست آورده بود و حمایت این دولت از ششم جولای 1967 به محاصره بیافرا دست زد و با اوجوکوو وارد جنگ شد. بیشتر تلفات نتیجه محاصره و کمبود مواد غذایی بود. سرانجام با فرار سرهنگ اجوکوو از کشور، جنگ بیافرا پایان یافت و موضوع استقلال منتفی شد. فدراسیون نیجریه بزرگترین کشور قاره آفریقا به لحاظ جمعیت است. وسعت این فدراسیون که گرفتار درگیری های مذهبی قبیله است 930 هزار کیلومتر مربع است و قبلا از مستعمرات دولت لندن بود.
  

سرهنگ اوجوکوو --------- سرلشکر گوون

 اوجوکوو پس از 12 سال زندگی در خارج از وطن اجازه یافت به نیجریه بازگردد که در باگشت از او استقبال گرم شد و عنوان رئیس قبیله به دست آورد. وی به خاطر کاری که کرده بود بازخواست و محاکمه نشد و با او طبق مدل پایان جنگ داخلی آمریکا رفتار شد. اوجوکوو که در 1933 به دنیا آمده بود در نوامبر 2011 و در 78 سالگی درگذشت و از او تشییع جنازه رسمی به عمل آمد.

زادروزها

    ۱۸۳۲ - زادروز فردیناند ماکسیمیلیان یوزف آرشیدوک اتریش و امپراتور مکزیک
    ۱۹۰۷ - زادروز فریدا کالو نقاش مکزیکی

فردیناند ماکسیمیلیان یوزف

    ۱۹۳۵ - زادروز دالایی لامای چهاردهم ، برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۸۹
    ۱۹۴۰ - زادروز نورسلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان از زمان فروپاشی شوروی

دالایی لامای چهاردهم

    ۱۹۴۶ - زادروز جرج دبلیو بوش چهل و سومین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
    ۱۹۴۶ - زادروز سیلوستر استالونه بازیگر، کارگردان و نویسنده آمریکایی

جرج دبلیو بوش

    ۱۹۷۵ - زادروز ۵۰ سنت رپر و بازیگر آمریکایی
    ۱۳۵۸ - محسن بنگر، بازیکن فوتبال اهل ایران

سیلوستر استالونه

    ۱۳۶۲ - بهنام صفوی، خواننده و آهنگساز اهل ایران

۵۰ سنت

درگذشت‌ها

    ۱۱۸۹ - درگذشت هنری دوم پادشاه انگلستان
    ۱۵۳۵ - درگذشت تامس مور حقوق‌دان، نویسنده، فیلسوف اجتماعی، سیاست‌مدار انگلیسی

گئورگ زیمون اهم

    ۱۸۵۴ - درگذشت گئورگ زیمون اهم فیزیکدان آلمانی
    ۱۸۹۳ - درگذشت گی دو موپاسان نویسنده فرانسوی

ویلیام فاکنر

    ۱۹۶۲ - درگذشت ویلیام فاکنر رمان‌نویس امریکایی و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات.
    ۱۹۷۱ - درگذشت لویی آرمسترانگ موسیقی دان ونوازنده آمریکایی

لویی آرمسترانگ