مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 21 مرداد برابر با 12 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)
آرشیو رزوهای قبلی

امروز 21 مرداد برابر با 12 آگوست تقویم میلادی است.
روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است.
به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
رویداد ها: 330 پیش از میلاد - سالروز آغاز دفاع مردانه ژنرال «آریو برزن»بر
پایه یادداشتهای روزانه «کالیستنسCallisthenes» مورخ رسمی اسکندر و
محاسبات تقویمی، 12 آگوست سال 330 پیش از میلاد، نیروهای این فاتح مقدونی
در پیشروی به سوی «پرسپولیس» شاه نشین وقت در یک منطقه کوهستانی صعب العبور
(دربند پارس ـ تکاب در کُهگیلویه) با یک هنگ ارتش ایران به فرماندهی «آریو
برزن Ario Barzan» ساتراپ منطقه رو به رو و متوقف شدند و این هنگ 1000 تا
1200 نفری چندین روز مانع ادامه پیشروی ارتش انبوه اسکندر شده بود که مصر،
بابل و شوش را قبلا تصرف و در سه جنگ، داریوش سوم را شکست و فراری داده
بود. [در آن زمان شهر شوش پایتخت اداری و پرسپولیس پایتخت سلطنتی ـ شاه
نشین ایران بود. در تابستانها، اداران دولتی از شوش به همدان منتقل می
شدند. برخی از سازمانهای دولتی ایران هم در شهر بابِل استقرار داشتند.].
سرانجام آن هنگ با محاصره کوهها و حمله به افراد آن از ارتفاعات بالاتر از پای درآمد و آریو برزن فرمانده دلیر آن نیز برخاک افتاد.

مجسمه آریو برزن
مورخ
اسکندر نوشته است که اگر چنین مقاومتی در گاوگاملا Gaugamela (کردستان
کنونی عراق ـ ناحیه اربیل) در برابر ما صورت گرفته بود، شکست مان قطعی بود.
در «گاوگاملا» با خروج غیر منتظره داریوش سوم از صحنه، واحدهای ارتش ایران
نیز که درحال پیروز شدن بر ما بودند؛ در پی او دست به عقب نشینی زدند و ما
پیروز شدیم. داریوش سوم در جهت شمال شرقی ایران فرار کرده بود و «آریو
برزن» در ارتفاعات جنوب ایران و در مسیر پرسپولیس به ایستادگی ادامه می
داد.
دلاوری های ژنرال آریو برزن، یکی از فصول تحسین برانگیز
تاریخ ایرانیان را تشکیل می دهد و نمونه ای از جان گذشتگی ایرانی در راه
میهن را بازتاب می دهد.

نبرد گاوگاملا
آریو
برزن و مردانش درست 150 سال پس از ایستادگی لئونیداس در برابر ارتش
خشایارشا در ترموپیل، که آن هم در ماه آگوست [نهم و دهم آگوست سال 480 پیش
از میلاد] روی داد مقاومت خودرا به همان گونه در برابر اسکندر آغاز کرده
بودند. اما فرق میان مقاومت لئونیداس و آخرین ایستادگی «آریو برزن» در این
است؛ که یونانیان در ترموپیل، در محل بر زمین افتادن لئونیداس، یک پارک و
بنای یاد بود ساخته و مجسمه او را برپا داشته و آخرین سخنانش را بر سنگ حک
کرده اند تا از او سپاسگزاری شده باشند، ولی [گویا] تصمیم گرفته شده بود که
مجسمه «آریو برزن» را از دروازه شهر یاسوج به گوشه ای خلوت منتقل کنند.
چرا؟. اگر به فهرست درآمدهای توریستی یونان بنگریم خواهیم دید که بازدید از
بنای یادبود و گرفتن عکس در کنار مجسمه لئونیداس برای یونان هرسال
میلیونها دلار درآمد گردشگری داشته است. همه گردشگران ترموپیل این آخرین
پیام لئونیداس را با خود به کشورهایشان می برند: "ای رهگذر، به مردم لاکونی
(اسپارت) بگو که ما در اینجا به خون خفته ایم تا وفاداریمان را به قوانین
میهن ثابت کرده باشیم.". [قانون اسپارت عقب نشینی سرباز را اجازه نمی
داد.]. لئونیداس پادشاه اسپارتی ها بود که در آگوست سال 480 پیش از میلاد،
دفاع از تنگه ترموپیل در برابر حمله ارتش ایران به خاک یونان را برعهده
گرفته بود.
1898 - امضای قرارداد پاریس، پایان جنگ ایالات متحده و اسپانیابعد
از ظهر 12 آگوست 1898 رئیس جمهوری وقت امریکا امضای قرارداد پاریس و پایان
جنگ این کشور با اسپانیا را اعلام داشت و به نیروهای مسلح این کشور اطلاع
داد که پس از وصول اطلاعیه او، از جنگ دست بردارند.
طبق
قرارداد پاریس که دولت فرانسه شاهد امضای آن بود، دولت اسپانیا پذیرفت که
از حاکمیت بر کوبا دست بردارد و پورتوریکو و چند جزیره دیگر ازجمله گوام و
نیز مانیل و اطراف آن (فیلیپین) را به آمریکا واگذار کند.
طبق
این قرارداد، همچنین مقرر شد که از هر کشور پنج نماینده با حضور نماینده
دولت فرانسه با هم برای آماده ساختن قرارداد نهائی صلح و جزئیات کار مذاکره
کنند که این مذاکرات دو ماه طول کشید.
مناطقی که اسپانیا از
دست داد سه قرن در مالکیت دولت اسپانیا قرار داشتند و کوبا و پوتوریکو دو
مهاجرنشین اسپانیایی بشمار می آمدند که همچنان فرهنگ اسپانیایی خود را حفظ
کرده اند. فیلیپین بعد از جنگ جهانی دوم استقلال یافت ولی پورتوریکو و گوام
همچنان وابسته به آمریکا هستند. جنگ با اسپانیا، دولت واشنگتن را وارد
باشگاه قدرت ها کرد. حرکت بعدی دولت واشنگتن ضمیمه کردن هاوایی و ورود به
صحنه چین با مشارکت در سرکوبی جنبش «مشتزنان = بوکسورها» بود. آنگاه در
زمان مناسب و با محاسبات بسیار دقیق وارد دو جنگ بین المللی اول و دوم شد و
جنگ دوم آن را یکی از دو ابرقدرت و دلارش را پول بین المللی کرده است.
آمریکا پس از فروپاشی شوروی ابرقدرت شماره یکم شده است. بزرگترین پیروزی
آمریکا پس از جنگ جهانی دوم را رسانه های این کشور برایش تامین کردند و آن
بُردن جنگ سرد و فروپاشی شوروی بوده است. پیروزی دیگر دولت واشنگتن،
استقرار در منطقه بسیار مهم و استراتژیک خلیج فارس و آسیای غربی است که در
دهه آخر قرن بیستم و دهه یکم قرن 21 محقق شده است.
1276 - اعدام میرزا رضا کرمانی به جرم قتل ناصرالدین شاهمیرزا
رضا کرمانی در کرمان به دنیا آمد. در جوانی به تهران رفت و به دستفروشی و
سمساری مشغول شد تا اینکه رفته رفته مورد اعتماد تجار تهران قرار گرفت. وی
در سال 1268 ش پس از آشنایی با سیدجمالالدین اسدآبادی، سخت مجذوب
اندیشهها و افکار او شد و از همان زمان، به فعالیتهای سیاسی پرداخت. در
پی استبداد و جور زمان ناصرالدینشاه قاجار و اخراج سیدجمالالدین اسدآبادی
از ایران، میرزا رضا کرمانی بارها به گونه کتبی و شفاهی به ناصرالدین شاه و
درباریانش اخطار نمود که به جهت بیاحترامی و ستمی که درباره
سیدجمالالدین روا داشتهاند، کشته خواهند شد. رژیم استبدادی قاجار، زبان
تیز و حرکات اعتراضآمیزِ او را تحمل نکرد و میرزا رضا را به 7/5 ماه زندان
محکوم کردند.

میرزا رضای کرمانی
میرزا
پس از آزادی، راهی اسلامبول ترکیه گردید و با سید دیدار نمود. میرزا از
اوضاع ایران بسیار نالید و سید او را به کندن ریشه فساد که همان ناصرالدین
شاه بود، تشویق کرد. سرانجام شاه قاجار که در تدارک برگزاری جشنهای
پنجاهمین سال سلطنت خود بود، در 17 ذیالقعده 1313ق برابر با 13 اردیبهشت
1275ش با 3 گلوله میرزا رضا در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) در ری کشته شد. میرزا
با بیان سخنانی در دادگاه فرمایشی، حقایق را بازگو نمود و شاه را رسوا
کرد. سرانجام میرزا رضا کرمانی در روز دوم ربیعالاول 1314 ق برابر با 21
مرداد 1276ش توسط دستگاه جبار قاجار به دار آویخته شد و به شهادت رسید.
آخرین جمله میرزا این بود: "این چوبه دار را به یادگار نگه دارید، من آخرین
نفر نیستم".
1969 - پرتاب اولین ماهواره جهان به نام "اکو" توسط ایالات متحده امریکاماهواره
های اکو اولین ماهواره های مخابراتی دنیا بودند در دوازدهم اوت 1960 اکو-1
پرتاب شد و پیامی را از ریئس جمهور وقت ایالات متحده ارسال کرد .این اولین
پیغام بشر بود که با استفاده از ماهواره فرستاده میشد .اکو-1 و اکو-2 این
نظریه را به اثبات رساندند که با استفاده از ماهواره میتوان عکس , صدا , و
موسیقی را به فواصل دور ارسال کرد .
ماهواره های اکو بالن هایی با
پوشش فلزی بودند و در ابتدا برای مطالعات اتمسفری در نظر گرفته شده بودند ,
ولی مهندسین مخابرات پیشنهاد کردند که از این ماهواره ها به عنوان ماهواره
های مخابراتی استفاده شود .بازتاب پیام ها با استفاده از بدنه این ماهواره
ها انجام میشد و در واقع آنها تجهیزات مخابراتی خاصی حمل نمیکردند .
اکو
-1 در مدار 1519*1687 کیلومتری با زاویه میل 6/48 درجه قرار گرفت .اکو-1
بالنی با قطر 48/30 متر و وزن 76 کیلوگرم از فیلم پلی استر فلز پوش به قطر
127/0 میلیمتر ساخته شده بود .این ماهواره در واقع ماهواره مخابراتی منفعل
بود چرا که تنها سیگنال ها را باز میتاباند و آنها را مخابره نمیکرد .اما
این ماهواره به اثبات رساند که انتقال امواج مایکرو ویو از ماهواره امکان
پذیر است .اکو -1 به دلیل مدار کم ارتفاع و سطح درخشانش با چشم غیر مسلح
قابل دیدن بود .این ماهواره 24 مه 1968 وارد جو و نابود شد .
اکو-2
به دنبال اکو-1 پرتاب شد و آزمایش های مخابراتی غیر فعال را ادامه داد .این
ماهواره 256 کیلوگرمی با قطر 1/41 متر از جنس فیلم پلی استر پوشیده با
لایه نازکی از فلز , در مدار 1032 * 1315 کیلومتری با زاویه میل 5/85 درجه
قرار گرفت .اکو-2 نیز فناوری انتقال امواج رادیویی, تلویزیونی و تلفنی در
سراسر قاره را به نمایش گذاشت .این ماهواره 7 ژوئن 1962 از بین رفت .پس از
ماهواره های اکو ناسا ساخت و پرتاب ماهواره های مخابراتی فعال مانند تلستار
و سینکام را دنبال کرد و از تجارب به دست آمده از ماهواره های اکو در
توسعه این سامانه های مخابراتی بهره برد.
1976 - قتل عام فلسطینیان اردوگاه "تلّ زَعْتَر" در لبنان توسط فالانژهای لبنانتَلِّ
زَعْتَر یکی از اردوگاههای فلسطینی بود که در کنار بیروت قرار داشت و در
میان جمعیت 30 هزار نفری آن نیروهای رزمی فراوانی بودند. در جریان جنگ
داخلی لبنان، این منطقه در میانه تهاجمات و درگیریها قرار داشت، اما پس از
خروج نیروهای سوریه در 23 ژوئن 1976م از لبنان، نیروهای فالانْژْ به این
اردوگاه حمله کردند. در این حمله، توپخانه سنگین فالانْژْها، هر دقیقه به
طور متوسط سه گلوله توپ به سوی تل زعتر شلیک میکرد. تانکها و زرهپوشهای
آنها نیز به این محاصره شدت بخشیدند. نیروهای فالانژ در تهاجم خود از
موشکهای زمین به زمین ساخت اسرائیل بهره میگرفتند. این تهاجمْ
اردوگاههای دیگر فلسطینی را نیز در بر میگرفت اما محور عملیات نیروهای
فالانژ، اردوگاه تل زعتر بود.

در
جریان این محاصره، آب شهر قطع شد، مواد غذایی کمیاب گردید و هر جنبندهای
در سطح شهر توسط تیراندازان فالانژ که از بیرون به شهر مسلط بودند مورد
هدف قرار میگرفت. در روزهای پایانی، تنها 500 فلسطینی دیگر در این اردوگاه
باقی مانده بودند. سرانجام پس از آنکه این شهر حدود 70 بارمورد تهاجم
قرار گرفت، در 12 اوت 1976 بعد از بیش از 50 روز مقاومت، سقوط کرد. شب این
حادثه نیروهای فلسطینی با یک هجومْ حلقه محاصره را شکافته و موفق به خروج
از اردوگاه شده و پس از 4 روز پیاده روی و برجای گذاشتن 300 کشته به بیروت
رسیدند. در روز 13 اوت همان سال، نیروهای فالانژ به شهر بیدفاع تلّزعتر
حمله کرده و به قتلعام فلسطینیان دست زدند. این فجایع و دامنه آن، به قدری
گسترده بود که به اعتراض مجامع بینالمللی انجامید و فالانژها را مجبور
کرد که به کشتار فلسطینیان خاتمه دهند.
1985 - در یک سانحه هوایی در ژاپن 520 تن کشته شدند که پرتلفات ترین
سانحه هوایی بود و بر اثر برخورد یک جمبوجت در یک پرواز داخلی به کوه روی
داده بود.
2003 - دیکتاتور لیبریا، با یاغیگری آمد و با شورش رفتچارلز
تیلور که با یک یاغیگری مسلحانه و خونین، رئیس جمهوری لایبیریا را برکنار و
خود برجای او نشسته بود پس از 14 سال حکومت 12 آگوست 2003 در پی یک شورش
مسلحانه و فشار دولتهای افریقای غربی و ممالک دیگر کناره و به نیجریه نقل
مکان کرد. در طول ناآرامی های 14 ساله لایبیریا که ناشی از جاه طلبی های او
بودند بیش از 250 هزار لایبیریایی جان خود را از دست دادند.

چارلز تیلور
تایلور
که با ادعای تامین زندگی بهتر و پایان دادن به فساد مقامات لابیریا دست به
شورش زده بود پس از به دست گرفتن قدرت به بالاکشیدن درآمد الماس و صنایع
چوب لایبیریا دست زد و همان آرامش و رفاهی را هم که مردم این سرزمین
افریقایی داشتند از دستشان گرفت. اتباع لایبیریا عمدتا اعقاب همان
سیاهپوستانی هستند که در قرن 19 پس از آزاد شدن از بردگی در آمریکا به
افریقا بازگشتند و در این منطقه سکونت گزیدند.
زادروزها 1801 - زادروز اوژن بورنوف خاورشناس فرانسوی و کاشف رمز خط میخی
۱۸۶۶ - زادروز خاسینتو بناونته نمایشنامهنویس اسپانیایی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۲۲

اوژن بورنوف
۱۸۸۷ - زادروز اروین شرودینگر فیزیکدان اتریشی ، برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۳۳
۱۹۳۰ - زادروز جرج سوروس تاجر، و فعال سیاسی آمریکایی ، رئیس هیات مدیره بنیاد سوروس و موسسه جامعه باز

اروین شرودینگر
۱۹۵۴ - زادروز فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه
۱۹۷۱ - زادروز پیت سمپراس تنیسباز آمریکایی

فرانسوا اولاند
۱۹۹۰ - زادروز ماریو بالوتلی فوتبالیست ایتالیایی
۱۳۳۴ - زادروز فخرالدین صدیقشریف، بازیگر ایرانی

ماریو بالوتلی
۱۳۶۷ - زادروز الناز حبیبی، بازیگر ایرانی

الناز حبیبی
درگذشتها ۳۰ - درگذشت کلئوپاترا آخرین فرعون مصر باستان
۹۸۱ - درگذشت ابوالفضل علامی، ادیب، تاریخنگار و منشی اول و معتمد اکبر یکم

کلئوپاترا
۱۶۸۹ - درگذشت اینوسنت یازدهم از پاپهای کلیسای کاتولیک رم
۱۸۲۷ - درگذشت ویلیام بلیک شاعر و نقاش بریتانیایی

توماس مان
۱۹۵۵ - درگذشت توماس مان نویسنده آلمانی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۲۹
۱۹۶۴ - درگذشت یان فلمینگ نویسنده انگلیسی ، خالق داستانهای مشهور جیمز باند

یان فلمینگ
۱۹۷۷ - درگذشت باباجان غفورف (تاریخدان) و خاور شناس نامی اهل تاجیکستان
۱۹۸۲ - درگذشت هنری فوندا بازیگر سینما ، تلویزیون و تئاتر آمریکایی، برنده جایزه اسکار

باباجان غفورف