مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 26 مرداد برابر با 17 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)

مروری بر رویداد های مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 26 مرداد  برابر با 17 آگوست در تاریخ چه گذشت (تولد،درگذشت،رویداد،اتفاق)

آرشیو رزوهای قبلی

 امروز 26 مرداد برابر با 17 آگوست تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:
  
1887 - جنبش بازگشت بردگان سیاهپوست به آفریقا

مارکوس گاروی Marcus Garvy را که در روزی چون امروز در سال 1887 در جامائیکا به دنیا آمده بود نخستین سیاه پوستی می دانند که جنبشی برای باز گرداندن سیاه پوستان از قاره آمریکا به افریقا ــ سرزمین نیاکانشان ــ به وجود آورد. به وجود آورد. وی عقیده داشت ازآنجاکه سیاهپوستان به صورت برده از آفریقا به آمریکا آورده شده اند و این ذهنیت در آنان و سپید پوستان باقی مانده است؛ در اینجا دشوار است که بتوانند رشد کنند و ترقی تحت فشار و سیاست دولت محلی منطقی و دائمی نیست (مصنوعی و تبلیغات است)، ولی در قاره خودشان امکان پیشرفت برایشان وجود دارد.
  

Marcus Garvy

 پیش از مارکوس، بسیاری از بردگان آزاد شده آمریکای شمالی با کمک این دولت به آفریقا منتقل و در آنجا کشور لایبیریا را تاسیس کرده بودند که تا مدتها یک وزیر منصوب از آمریکا برکار آنان نظارت داشت ازجمله در سال 1890 الکساندر کلارک سمت وزارت لایبیریا را برعهده داشت.
  
 نهضت مارکوس هواداران فراوان به دست آورد ولی از آنجا که در آن زمان، جز اتیوپی، کشور آفریقایی دیگری استقلال نداشت شمار بسیار کمی از سیاهان بر پایه طرح مارکوس به آفریقا بازگشتند.

1932 - نگاهی کوتاه به پیچیدگی مسئله عراق

انتشار یک تمبر پست در عراق در آگوست 1923 و زمانی که این سرزمین هنوز کاملا از کنترل انگلستان خارج نشده بود به صورت یک جنجال جهانی درآمده بود که اشاره کوتاهی به آن، تا حدی ریشه و پیچیدگی مسئله آن سرزمین پرغوغا را به دست می دهد.
   

تمبر 1923

نمای طاق کسری در تیسفون (تلفظ پارسی اشکانی آن: تیسپهان) بر این تمبر چاپ شده بود و همین تصویر بود که تفسیرهای گوناگون به دنبال داشت. ایرانیان عهد ساسانیان طاق کسرای54 متر در27 متری را «شاهیگان سپید (Shahigan e Sepid) به معنای کاخ سپید» می خواندند. تیسفون (مدائن و اینک سلمان پاکSalman Pak) واقع در 35 کیلومتری جنوب شرقی بغداد هشت قرن پایتخت ایران بود که علاوه بر پایتختی ایران، به صورت مرکز استان Khavarvaran خاوروران (خاورواران ـ خاوران) ایران هم عمل می کرد و این استان ایران در آن عصر؛ کویت، سواحل شرقی کشور سعودی امروز (که «گارهائه» نام داشت)، بحرین، قطر، حاشیه جنوبی خلیج فارس و همه عراق امروز (جز کردستان آن) را شامل می شد که برخی از محلی ها آن را اِراک (ایران پایینی ـ پایین ایران) خطاب می کردند.
  
 همین جغرافیای تاریخی عامل جنجال سال 1923 بود که از ماه آگوست آغاز شده بود. ایرانیان (17 ماه پس از کودتای ژنرال رضاخان سوادکوهی و بعدا پهلوی) که احساسات ناسیونالیستی شان داشت زنده می شد به این تمبر از این لحاظ اعتراض داشتند که معتقد بودند انگلستان با تایید انتشار آن می خواهد بحرین (میش ماهیگ) و میشان (دشت میشان) را هم ببلعد، و عراقی ها مدعی بودند که با چاپ تصویر تیسفون بر تمبر، انگلیسی ها می خواهند ماهیت عراق را تغییر دهند و همانند عهد ساسانیان، کردستان را از آن جدا سازند و .... در این میان روزنامه های مسکو و رم در تفسیرهای خود این عمل را مقدمه ایجاد یک خاورمیانه انگلیسی وانمود می کردند و فرانسوی ها با این که نمی خواستند انگلیسی ها را برنجانند، در باطن از گسترش متصرفات انگلستان در خاور میانه ناراضی بودند و مطبوعاتشان ترجمه تفسیرهای روزنامه های مسکو و ایتالیا را با آب و تاب چاپ می کردند و به همین گونه مطبوعات آلمان. در واکنش به این وضعیت، مقامات انگلیسی حاکم بر هند که به تایید آنان این تمبر منتشر شده بود می گفتند که نظرخاصی در کار نبوده است. ما انگیسی ها از قدیم به ابنیه تاریخی که هویت ملی و مایه افتخار ملل هستند احترام می گذارده ایم و به همین دلیل هم بود که در جریان نبرد با عثمانی ها، نیروهای خود را در نوامبر 1915 از منطقه مدائن (تیسفون) عقب کشانیدیم که ضمن زد و خورد، توپ های عثمانی آسیب بیشتری به طاق کسری وارد نسازند.
   
کار در اینجا پایان نیافت. اوایل دهه 1960 ژنرال عبدالکریم قاسم رئیس وقت دولت عراق که با کودتای سال 1958 به سلطنت کوتاه مدت «ساخت انگلستان» در عراق پایان داده بود به استناد نقشه جغرافیایی «استان خاروران» ایران به مرکزیت مدائن (تیسفون) که کویت بخشی ازآن بود مدعی مالکیت این سرزمین شد (البته عراق از دهه چهارم قرن بیستم این ادعا را داشت ولی آن را به صورتی ملایم مطرح می کرد)، و صدام حسین بعدا برای تصاحب همه قسمت های باستانی آن استان ایران باستان و از جمله میشان (حاشیه غربی خوزستان)، با هدف عراقی کردن طاق کسری و محدوده تاریخی مدائن دست به مرمت آن زد و ... که پس از موفق نشدن در جنگ هشت ساله با ایران، از ادامه تعمیر کاخ شاهان قدیم ایران دست برداشت.
   

نقشه قلمرو ایران در اواخر عهد ساسانیان و پیش از حمله نظامی عرب

1360 - ترور "ملاصالح خسروی" روحانی مبارز اهل سنت

ملاصالح خسروی از روحانیان مبارز اهل سنتی بود که از سالیان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، علیه رژیم پهلوی و دفاع از اسلام و وحدت اسلامی به پا خاسته بود و در این راه، حبس و شکنجه‏های فراوانی در زندان‏های سنندج و تهران به جان خرید. وی پس از پیروزی انقلاب، به عنوان روحانی انقلابی، منادی وحدت و دفاع از انقلاب و امام بود و لحظه‏ای از افشاگری و رسوا نمودن عناصر ضدانقلاب و گروه‏های فریب خورده از پای نمی‏نشست. ملاصالح خسروی در زمان حیات خویش، با زبان گویایش، همواره رسواگر امپریالیسم و بازیچه‏های پست داخلیش همچون گروهک‏های خودفروخته دموکرات، کومله و منافقین بود تا اینکه به هنگام اذان مغرب در مسجد جامع سنندج مورد اصابت گلوله‏های کینه توزانه ضدانقلاب قرار گرفت و به همراه فرزندش به لقاء اللَّه رسید.

1979 - کشتار مائوئیست های افغان به دست دولت کمونیستی کابل

در این روز در آگوست 1979 دولت کمونیستی افغانستان مائوئیست های افغان را که دست به مخالفت زده و در کابل و چند شهر دیگر آن کشور تظاهرات برپا و شورش کرده بودند سرکوب و کشتار کرد. از این مخالفت، چند گروه اسلامیست هم حمایت می کردند. جنبش مائوئیست های افغانستان که در سال 1973 به نام «سازمان رهایی افغانستان» توسط دکتر فیض احمد ایجاد شده بود عقیده داشت که دولت کابل نباید پای شوروی را به افغانستان بازکند زیرا هرجا که شوروی پای نهد، آمریکا رقیب آن هم می آید و درگیری آغاز می شود و بازنده اصلی کشوری است که این منازعه و رقابت در آنجا روی دهد. مائوئیست همچنین شعار می دادند که سوسیالیسم درچارچوب فرهنگ سنتی افغانها زیرا که نمی شود سوسیالیسم با الگوی یک جامعه صنعتی و اروپایی را در افغانستان پیاده کرد. دکتر فیض 12 نوامبر 1986 با شش تن از یارانش به دست گروه گلبدین حکمتیار ترور شد.

1369 - آغاز بازگشت آزادگان  از بند رژیم بعثی پس از سال‏ها اسارت

روز 26 مرداد سال 1369، میهن اسلامی شاهد حضور آزادگان سرافرازی بود که پس از سال‏ها اسارت در زندان‏ها و اسارتگاه‏های مخوفِ رژیم بعث عراق، قدم به خاک پاک میهن اسلامی خود گذاشتند. در این میان ستاد رسیدگی به امور آزادگان که در 22 مرداد 69 تشکیل شده بود به تبادل انبوه اسرا پرداخت. این ستاد با مساعدت و همراهی دیگر دستگاه‏ها، تبادل حدود چهل هزار آزاده را با همین تعداد اسیر عراقی انجام داد. آزادگان، با ایمان راسخ خود در برابر همه فشارهای جسمی و روحی دشمنان ایستادند و روابط اجتماعی جامعه کوچک اردوگاهی خود را بر پایه اخلاق حسنه بنا نهادند و از شکنجه‏های مزدوران بعث هراسی به خود راه ندادند. آزادگان، صبورتر از سنگ صبور و راضی‏ترین کسان به قضای الهی بودند. اینان سینه‏هایی فراخ‏تر از اقیانوس داشتند که از همه جا و همه کس بریده و به خدا پیوسته بودند. آزاده نامیده شدند چون از قید نفس و نفسانیات رهایی یافته بودند.

1982 - نخستین لوح‌های فشرده (سی‌دی‌ها)، در آلمان عرضه شدند.

1988 - مرگ اسرارآمیز ژنرال ضیاءالحق که پاکستان را اتمی کرد

17 آگوست 1988 ژنرال ضیاءالحق دیکتاتور نظامی پاکستان پس از 11 سال حکومت در یک سانحه هوایی کشته شد که بعدا سقوط هواپیمارا نتیجه انفجار و عمل تروریستی اعلام کردند ـ با وجود این هنوز انگیزه و عاملان بمب گذاری کمشف و یا اعلام نشده است. سفیر وقت آمریکا در پاکستان و یک مقام نظامی آمریکایی نیز در همین حادثه جان دادند. ضیاءالحق پنجم جولای سال 1977 با یک کودتای نظامی ذوالفقار علی بوتو را که چهار ماه پیش از آن در انتخابات عمومی پیروز شده بود و بر پاکستان حکومت می کرد برکنار ساخته و برجایش نشسته بود. ضیاءالحق بود که پاکستان را اتمی ساخت و به دولت آمریکا امکان داد تا در منطقه پشتون نشین پاکستان (ایالت وزیرستان و مناطق مجاور) گروههای مسلح ضد شوروی بوجود آورد که در افغانستان حضور داشت و طالبان و القاعده از میان همین گروهها برخاسته اند. با اتمی شدن پاکستان مخالفت آنچنانی نشد زیرا که پاکستان اتمی از حمله احتمالی دیگری از جانب هند مصون می شد و خطر درگیری غرب (متحد پاکستان) با هند از میان می رفت.
    

ضیاءالحق

به تصمیم او بوتو به اتهام وجود فساد مالی و اداری در سازمانهای دولتی اش و نیز اتهام قتل یکی از رقبای انتخاباتی اش محاکمه و برغم درخواست برژنف رهبر وقت شوروی، پاپ و بسیاری از سران کشورها و اندیشمندان و معاریف جهان اعدام شد. ذدمالفقارعلی بوتو بود که ضیاء الحق را وزیر کرده بود.
   
 مردم پاکستان پس از کشته شدن ژنرال ضیاءالحق، بانو «بی نظیر» دختر بوتو را به ریاست قوه مجریه برگزیدند.

1999 - زمین‌لرزه‌ای با شدت ۷٫۴ ریشتر در شمال ترکیه ۱۷ هزار کشته و نیم میلیون بی‌خانمان برجای گذاشت.

زادروزها

    ۱۶۲۹ - زادروز ژان سوم سوبیسکی شاه لهستان و دوک بزرگ لیتوانی
    ۱۹۳۲ - زادروز وی. اس. نایپل رمان‌نویس و مقاله‌نویس هندو ترینیدادی‌تبار بریتانیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۰۱

وی. اس. نایپل

    ۱۹۴۳ - زادروز رابرت د نیرو بازیگر، کارگردان و تهیه‌کنندهٔ آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
    ۱۹۵۳ - زادروز هرتا مولر نویسنده، شاعر و مقاله‌نویس رومانیایی‌تبار آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۰۹

رابرت د نیرو

    ۱۹۶۰ - زادروز شان پن بازیگر و کارگردان آمریکایی ، برندهٔ جایزه اسکار

هرتا مولر

    ۱۹۷۷ - زادروز تیری آنری فوتبالیست فرانسوی

شان پن

درگذشت‌ها

    ۱۷۸۶ - درگذشت فریدریش دوم پادشاه پروس بین سالهای ۱۷۴۰–۱۷۸۶
    ۱۸۵۰ - درگذشت خوزه د سن مارتین رهبر آمریکای جنوبی در راه دست‌یابی به استقلال از اسپانیا، قهرمان ملی آرژانتین

خوزه د سن مارتین

    ۱۹۵۵ - درگذشت فرنان لژه نقاش٬ مجسمه‌ساز و فیلم ساز فرانسوی
    ۱۹۶۹ - درگذشت اتو اشترن فیزیک‌دان آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۴۴

اتو اشترن

    ۱۹۸۷ - درگذشت رودلف هس معاون آدولف هیتلرو از چهره‌های مؤثر حزب نازی

رودلف هس