مروری بر رویدادهای مهم
تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 4 مهر برابر با 26 سپتامبر در تاریخ
چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق
آرشیو روزهای قبلی

امروز 4 مهر برابر با 26 سپتامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن
وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این
وقایع میپردازیم.
رویداد ها: 330 - تأسیس اولین کلیسا به فرمان کُنْسْتانْتین امپراتور روم در اورشلیمکُنْسْتانتین
(قُسطَنْطین) کبیر، امپراتور روم در نیمه اول قرن چهارم میلادی حکومت را
در اختیار داشت. یکی از اقدامات وی صدور فرمان میلان بود. بر اساس این
فرمان، مسیحیان در انجام عبادات خود آزادی یافتند و دین مسیحیت در سراسر
روم رسمیت یافت. در ادامه دلبستگی به دین مسیح(ع)، کنستانتین در بیست و ششم
سپتامبر سال 330 میلادی، اولین کلیسای مسیحی در اورشلیم را بنا نهاد. همسر
وی که در ترویج و تبلیغ آیین مسیحی کوشا بود، در ساخت این کلیسا نیز
کنستانتین را همراهی نمود. آثاری از این کلیسا تا سالهای اخیر باقی مانده
بود.

مجسمه کنستانتین
422 - جنگ مذهبی ایران و روم26
سپتامبر سال 422 میلادی عهدنامه صلح ایران و روم که به جنگ دو ساله دو ابر
قدرت پایان داد و چند هفته پیش از این به امضاء رسیده بود مبادله شد.
در
تاریخ عمومی (جهان)، از این جنگ دو ساله به عنوان «جنگ مذهبی ایران و روم»
نام برده شده است، زیرا که پیش از امضای معاهده صلح، پیروان آیین زرتشت
(دین رسمی ایرانیان تا سده هفتم میلادی) در قلمرو روم، و مسیحیان در قلمرو
ایران از آزادی مذهب برخوردار نبودند.

تصویری سکه نقره بهرام گور
برنده
جنگ دو ساله که در آن بهرام پنجم (بهرام گور) مستقیما فرماندهی یگانهای
ایران را بر عهده داشت، ایرانیان بودند و امتیاز دیگری را که از رومیان
خواستند و به آن نائل شدند این بود که امپراتور روم ضمن معاهده صلح متعهد
شد که در امور ارمنستان مداخله نداشته باشد.
590 - آغاز سلطنت خسرو پرویز پادشاه معروف سلسله ساسانی خسرو
پرویز پادشاه ساسانی یکی از معروفترین پادشاهان این سلسله به شمار میرفت
و دوران حکومت وی با بعثت پیامبر اسلام(ص) همزمان بود. خسرو بعد از مرگ
هرمز چهارم، در بیست و ششم سپتامبر 590م به سلطنت نشست و البته برای
دستیابی به تخت و تاج شاهی، با واگذاری ارمنستان به روم، از حمایت
امپراتور روم بهره گرفت. وی در دوران سلطنت خود توانست مناطقی از آسیای
صغیر، فلسطین، شام و مصر را به تصرف درآورد و قدرت خود را گسترش دهد. از
حوادث مهم دوران سلطنت خسرو پرویز ظهور پیامبر(ص) در مکه و نگارش نامهای
است که پیغمبر اسلام(ص) برای او فرستادند.

سنگ نگاره ای از خسرو پرویز در طاق بستان
پیامبر
در این نامه ضمن دعوت وی به توحید و یکتاپرستی، تداوم سلطنت او را منوط به
پذیرش اسلام دانستند و چون خسروپرویز نامه پیامبر(ص) را پاره نمود با
نفرین رسول خدا(ص) عمر خسرو پرویز و سپس سلطنت ساسانیان پس از مدتی درهم
پیچید. از دیگر حوادث زمان حکومتِ خسروپرویز، جنگهای طولانی مدت وی با
امپراتوری روم بود که به جهت حمایت از امپراتور مقتول روم که حامی پادشاه
ایران بود، آغاز شد و بعد از بیست و چهار سال در سپتامبر 627م، خاتمه یافت.
خسروپرویز همانند بسیاری از پادشاهان، مردی فاسد و خوش گذران بود که فساد و
تباهی و تجمل پرستی و شهوترانی ارکان حکومتش را سست نموده بود. شکست از
روم و شورش سرداران سپاه ایران سرانجام به قتل خسروپرویز انجامید و پسرش
شیرویه زمام امور را به دست گرفت.
597 - یمن، یک ساتراپی ایراندر
تاریخ طولانی یمن، که «پتولمی Ptolemy » جغرافیدان قرون قدیم، مردم آن را
عرب های شاد و خوشبخت (به دلیل بارندگی و داشتن آب) خوانده است؛ 26 سپتامبر
یادآور دو رویداد است:
ساتراپی ایران شدن یمن در 26 سپتامبر
سال 597 میلادی و جمهوری اعلام شدن آن (یمن شمالی، صنعا) در 26 سپتامبر سال
1962 (پس از کودتای ناصریست ها بر ضد محمد البدر، امام زیدیه آن).
یمن
از سال 570 میلادی که سپاه اعزامی ایران به فرماندهی اسپهبد وهرز (به
دستور خسروانوشیروان) حبشی ها را از آنجا بیرون رانده بود تحت الحمایه
ایران بود و «سیف ذی یزن» با حمایت و اتکاء به نظامیان ایران بر آنجا حکومت
می کرد.
پس از درگذشت سیف، خسروپرویز شاه وقت ایران از این
قضیه استفاده کرد و 26 سپتامبر سال 597 میلادی یمن را یک ساتراپی (استان)
ایران اعلام داشت و یمن تا سال 630 میلادی در این وضعیت باقی بود. در این
سال و در جریان گسترش اسلام در جزیرة العرب، «باذان» فرماندار ایران در یمن
(عربستان جنوبی) مسلمان شد و قیمومت ایران بر آن سرزمین پایان یافت و پس
از آن، یمن تا قرنها به صورت ملوک الطوایفی اداره می شد.

تصویری خیالی از سیف ذی یزن
یمن
در نیمه دوم قرن بیستم (کودتای ناصریست ها در شمال و رها شدن جنوب از
استعمار انگلستان) به صورت دو جمهوری درآمد (صنعا و عدن) که از 22 ماه می
1990 به پایتختی صنعا وحدت یافت ولی چندان آرام نبوده است.
1960 - فیدل کاسترو رهبر کوبا طولانی ترین نطق تاریخ سازمان ملل را که 4 ساعت و 29 دقیقه طول کشید در مجمع عمومی این سازمان ایراد کرد.
1960 -
نخستین مناظره تلویزیونی از سری مناظرات تاریخی بین دو نامزد ریاستجمهوری
آمریکا، ریچارد نیکسون و جان اف. کندی که بین ۸۵ تا ۱۲۰ میلیون بیننده را
به خود اختصاص داد، روی آنتن تلویزیون رفت.
1969 -
گروه بیتلز آخرین آلبوم ضبط شده خود به نام «اَبی رُود» را ارائه کرد.
آلبوم «بگذار باشد» گرچه زودتر از این آلبوم ضبط شده بود، به سال ۱۹۷۰ به
بازار آمد.

کاور آلبوم Abbey Road
1359 - تشکیل جلسه سازمان کنفرانس اسلامی در مورد جنگ ایران و عراقسازمان
کنفرانس اسلامی از نخستین روزهای جنگ ایران و عراق وارد صحنه شد. وزرای
خارجه کشورهای عضو سازمان که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی در
نیویورک بودند در تاریخ چهارم مهر 1359، به منظور بررسی جنگ ایران و عراق
تشکیل جلسه دادند. برگزاری این جلسه به پیشنهاد نمایندگان اندونزی و لیبی
بود که در اجلاس تصمیم گرفته شد تا کمیتهای به نام کمیته حُسن نیت به
منظور پایان دادن به جنگ تشکیل دهد. این کمیته در طول کار خود، نُه بار
نشست و چند بار سفر به تهران و بغداد داشت اما کار آن، در حالی که جنگ
همچنان ادامه مییافت و شرایط جبههها به نفع جمهوری اسلامی ایران در حال
تغییر بود، به جایی نرسید.
1365 - تأسیس بندر و منطقه آزاد تجاری در جزیره کیش جزیره
کیش در زمان حکومت ستمشاهی به عنوان مرکزی توریستی و تفریحی مورد استفاده
قرار میگرفت. پس از پیروزی انقلاب، تأسیسات سیاحتی - اقتصادی این منطقه
برای عموم گشایش یافت، تا این که طرح ایجاد بندر آزاد در این جزیره که
قبلاً توسط دولت به تصویب رسیده بود، از طریق رسانههای گروهی اعلام گردید.
هدف از این طرح، تبدیل کیش به یک بازار مناسب برای صادرات و واردات کالا
منطبق بر موازین اسلامی و نیز کمک به ساکنان جزیره و تولید اشتغال برای
آنها و ارائه خدمات به سایر جزایر اعلام شد. طبق این طرح، افراد میتوانند
هر مقدار کالا وارد این جزیره کنند تا از آن جا به کشورهای منطقه صادر شود.
همچنین ورود کالا از طریق بازاری که در این جزیره ایجاد میشود صورت
میگیرد.
زادروزها ۱۸۴۹ - زادروز ایوان پاولف عصبشناس، فیزیولوژیست، روانشناس و پزشک روس، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۰۴
۱۸۸۸ - زادروز تی. اس. الیوت شاعر، نمایشنامهنویس و منتقد آمریکایی

ایوان پاولف
۱۸۸۹ - زادروز مارتین هایدگر فیلسوف آلمانی
۱۸۹۸ - زادروز جورج گِرشوین آهنگساز آمریکایی

مارتین هایدگر
۱۸۹۷ - زادروز پل ششم از پاپهای کلیسای کاتولیک روم
۱۹۳۲ - زادروز مانموهان سینگ سیزدهمین نخستوزیر هند

حبیب محبیان
۱۳۳۱ - زادروز حبیب محبیان، خواننده ایرانی
۱۳۱۸ - زادروز منوچهر حامدی خراسانی، بازیگر ایرانی

منوچهر حامدی
۱۹۸۱ - زادروز سرنا ویلیامز تنیسور زن آمریکایی

سرنا ویلیامز
درگذشتها ۱۹۴۰ - درگذشت والتر بنیامین فیلسوف، مترجم، نویسنده و زیباییشناس آلمانی، از اعضای مکتب فرانکفورت
۱۹۴۵ - درگذشت بلا بارتوک آهنگساز و پیانیست برجستهٔ مجار

والتر بنیامین
۱۹۷۳ - درگذشت آنا مانیانی بازیگر ایتالیایی سینما و تئاتر
۱۹۷۸ - درگذشت کارل مان گیورگ سیگبن فیزیکدان سوئدی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک (۱۹۲۴)

آلبرتو موراویا
۱۹۹۰ - درگذشت آلبرتو موراویا رماننویس ایتالیایی
۲۰۰۸ - درگذشت پل نیومن بازیگر و کارگردان آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار

پل نیومن