مروری بر تاریخ رویدادهای مهم امروز ایران و جهان : مورخه 23 آذر برابر با 14 دسامبردر تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

مروری بر تاریخ رویدادهای مهم امروز ایران و جهان : مورخه 23 آذر برابر با 14 دسامبردر تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق

آرشیو روزهای قبلی

امروز 23 آذر برابر با 14 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:  

105 - ساخت کاغذ در چین

چینی‌ها نخستین مردمانی بودند که بیش از ۲ هزار سال پیش، کاغذهایی مانند کاغذهای امروزی ساختند. ایرانیان مسلمان شیوهٔ ساختن کاغذ را در سدهٔ نخست پس از اسلام از چینی‌ها آموختند و آن را بهبود بخشیدند. شهر سمرقند برای سال‌ها بزرگ‌ترین مرکز ساختن و خرید و فروش کاغذ بود. سپس، در شهرهای دیگر، از جمله بغداد، دمشق، قاهره، مراکش، جزیرهٔ سیسیل و شهرهای مسلمان نشین اسپانیا، کارخانه‌های کاغذسازی به راه افتاد.یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که از قرن اول میلادی، در چین کاغذ وجود داشته‌است.در سال 105 میلادی، یکی از درباریان، ماده جدیدی را برای امپراطور توصیف کرد که از پارچه‌های کهنه، پوست درختان، کنف و علف تهیه می‌شد وروی ان می‌نوشتند.به مرور زمان، شیوهٔ تهیه کاغذ بهتر شد و ان را با الیاف گیاهانی مانند خیزران می‌ساختند. عرب‌ها این محصول را به اروپا بردند ودر سال 1150 میلادی، غربیان نخستین کاغذ سازی را در اسپانیا بنا کردند.ماشین تولید انبوه کاغذ را چینی‌ها اختراع کردند. نخستین اسکناس نیز در سال 1024 میلادی در چین تهیه و مبادله شد.

770 - تصمیم خلیفه بغداد به برگزاری نوروز و مهرگان در دربار عباسیان

«منصور» دومین خلیفه عباسیان (متولد 712 و متوفی در 775 میلادی) با این که ابومسلم خراسانی و بسیاری از ایرانیان وطندوست از جمله استاذسیس سیستانی را کشته و لشکر به سرکوبی المقنّع (هاشم بن حکیم) به خراسان فرستاده بود 14 دسامبر سال 770 میلادی اعلام داشت که از آن پس در دربار او در بغداد (که خود او این آبادی قبلا ایرانی را به صورت شهر درآورده بود) نوروز و مهرگان به همان گونه که شاهان ساسانی برپا می داشتند برگزار خواهد شد.

عباسیان از همان اوایل کار، به بهره گیری از ایرانیان در مدیریّت و مشاوره دست زده بودند که این اقدام در زمان هارون الرشید و پسرش مأمون به اوج خود رسید و درحقیقت، این ایرانیان بودند که امپراتوری وسیع عباسیان را اداره می کردند.

منصور که باکمک ابومسلم بر امویان پیروز شده و خلافت آنان را در بخش شرقی اش (شرق مدیترانه) برانداخته بود از سال 745 به خلافت دست یافته بود. برغم آن همه کمک، منصور در سال 775 میلادی ابومسلم را با طرح توطئه مقتول ساخت که با این عمل خشم ایرانیان را برانگیخت و المقنّع Almughanna که زمانی از افسران سپاه ابومسلم بود با پیروان خود مبارزه با دستگاه خلافت را شدت و وسعت داد ولی در جنگ با لشکریان اعزامی خلیفه به خراسان شکست خورد و خودکشی کرد.

عباسیان در اوایل کار خود با قیامهای ایرانیانی چون سنباذ (سندباد) نیشابوری، به آفرید، استاذسیس و ... و هرکدام صاحب فرضیه رو به رو بودند و در خراسان، سیستان و ری آرامش نداشتند و چون این قیامگران ایرانی خواه بودند، خلفای وقت راه و رسم ایرانیان را برگزیدند تا از شدت خصومت بکاهند و توده های ایرانی را موافق خود گردانند. پیش از عباسیان، هاشم ابن عبدالملک - حکمران اموی دمشق نیز به رسوم ایرانی گردن نهاده بود.

1921 - تصویب قرارداد سال 1921 تهران و مسکو

14دسامبر سال 1921 (23 آذر 1300 خورشیدی) پارلمان ایران (مجلس) قرارداد ایران و روسیه شوروی معروف به قرارداد سال 1921 را به تصویب رسانید که به موجب آن درصورت ورود نیروی نظامی بیگانه به خاک ایران و در معرض تهدید قرارگرفتن قلمرو دولت مسکو از این رهگذر، آن دولت خواهد توانست نیروی نظامی به ایران بفرستد.

طبق این قرارداد، روسیه بار دیگر ابطال دعاوی دولت و اتباع آن کشور و مطالبات از ایران و امتیازات مکتسبه را مورد تاکید قرار داده است. این قرارداد به صورت یکجانبه، از سوی دولت موقّت مهدی بازرگان (گویا به اصرار لندن، پاریس و واشنگتن (ناتو) که از طریق برخی دوستان و همکاران مهدی بازرگان اعمال می شد) لغو شد، ولی دولت مسکو ظاهرا هنوز بر آن تصمیم صحه نگذارده است. همان همکاران دولت موقّت مهدی بازرگان اشاره کرده بودند که ایران نیاز به ارتشی به آن بزرگی هم ندارد! و این مطلب همان زمان (18 ماه پیش از تعرض نظامی عراق) در مطبوعات نیز منعکس شده بود.

مهندس مهدی بازرگان در کنار امام (ره)

در بهار 1980، اصحاب نظر ابراز نظر کرده بودند که لغو یکجانبه همین قرارداد از سوی ایران، باعث اعزام کماندو از جانب آمریکا به صحرای طبس (در اپریل 1980) شده بود. این صاحبنظران گفته بودند که وجود همین قرارداد و ترس از مداخله نظامی مسکو بود که دولت انگلستان پس از ملی شدن نفت ایران در سال 1951 نتوانست نیروی نظامی به خوزستان بفرستد و پالایشگاه آبادان را تصرف کند. این دولت از اردن و نقاط دیگر نیروی نظامی به عراق و مجاور مرزهای ایران فرستاد ولی جرات نکرد آنهارا وارد ایران کند.

1976 - جمعیت ایران در سال 1976 (1355 هجری)

به گزارش روزنامه های تهران در 23 آذر 1355 (14 دسامیر 1976 و دو سال پیش از انقلاب)، جمعیت ایران 34 میلیون شده بود و نفوس تهران و حومه اش به سه میلیون و هفتصد هزار تن رسیده بود. 1355 سال سرشماری هر ده سال یک بار ایران بود. جمعیت ایران 30 سال پس از آن زمان دو برابر و نفوس تهران بیش از سه برابر شده بود. جمعیت این شهر که روی کمربند زلزله قرارگرفته به صورتی خارج از قاعده، روزافزون بوده است.

1805 - کشف انرژی حرارتی زغال سنگ در انگلستان

در چهاردهم دسامبر 1805م انرژی حرارتی زغال سنگ توسط ژُرژ برانْکْلون، آهنگر انگلیسی کشف شد. تا پیش از این تاریخ، از زغال سنگ، تنها به عنوان یکی از مصالح ساختمانی استفاده می‏شد. اما برانْکْلون، کشف کرد که این ماده هنگام سوختن، حرارت زیادی تولید می‏کند و به این ترتیب منبع عظیمی از انرژی در اختیار بشر قرار گرفت. اولین معدن زغال سنگ که پس از این کشف، آغاز به کار کرد، در بندر پیلموت انگلیس قرار داشت.

۱۹۰۳ - اولین اقدام برادران رایت برای پرواز.

۱۹۰۳ - کشور‌های آلبانی، اتریش، بلغارستان، کامبوج، سریلانکا، فنلاند، مجارستان، ایرلند، ایتالیا، اردن، لائوس، لیبی، نپال، پرتغال، رومانی و اسپانیا به عضویت سازمان ملل متحد درآمدند.

1911 - کشف قطب جنوب توسط دریانورد نروژی

از زمانی که انسان‏ها قطب شمال و جنوب را شناسایى کردند، درصدد فتح آن بودند ولی کسی موفق به این کار نمی‏شد. تا این که در سال 1911م دو هیأت اکتشافی برای هدفی یکسان یعنی رسیدن به قطب جنوب عازم این منطقه یخ‏بندان شدند. یکی روآلْدْ آموندسن، مکتشف نروژی و دیگر رابرت اسکات، ناخدای نیروی دریایى انگلیس بود که در این رقابت شرکت داشتند. اما در نهایت، کاپیتان آموندسن در این رقابت، پیروز شد و با ورود به سرزمین قطب جنوب در چهاردهم دسامبر 1911م پرچم نروژ را در قطب به اهتزاز در آورد و اسکات، یک ماه بعد در 17 ژانویه به قطب رسید. اما سفرِ برگشت آن‏ها مصیبت‏بار بود، چرا که بوران وحشتناک، حرکتشان را به تأخیر می‏انداخت. سرانجام گروه اسکات به دلیل سرمای طاقت‏فرسا، در مارس 1912م در میانه راه جان سپردند و اجساد آن‏ها همراه با دفترچه خاطرات روزانه‏شان، هشت ماه بعد به وسیله یک گروه گشتی، به دست آمد.

روآلد آموندسن

1642 - نیوزیلند کشف شد

چهاردهم (و طبق برخی اسناد سیزدهم) دسامبر سال 1642 میلادی «آبل تانسمان» دریانورد هلندی که در کمپانی هند هلند (اندونزی) کار می کرد و ماموریت یافته بود راه دریایی به اروپا از جنوب اقیانوس آرام و از طریق اقیانوس اطلس را بیابد، در 1500 کیلومتری شرق استرالیا به جزایری رسید که مسکون بودند. دو جزیره از این جزایر بزرگتر و مابقی کوچک بودند و دو جزیره بزرگ به صورت شمالی ـ جنوبی قرار گرفته بودند. بومیان این جزایر مائوری Maori و از نژاد Polynesian بودند و جزایر خودرا Aotearoa می گفتند که هلندی ها هنگام ترسیم نقشه این جزایر، نام Nova Zeelandia بر آنها گذاردند،(زیرا که از لحاظ منظر طبیعی شبیه منطقه زیلند هلند بودند. بعدا انگلیسی ها این نام را تغییر تلفظ و املاء دادند و نیوزیلند New Zealand نوشتند).

آبل تانسمان

1962 - برقراری اولین تماس بین کره زمین و سیاره زهره

اولین کاوش فضایی روبوتیک درباره ی سیاره زهره، و در واقع اولین کاوش فضایی سیارات در ۱۲ فوریه ۱۹۶۱ با پرواز ونرا-۱ آغاز شد. ولی زمانی که به فاصله ۲ میلیون کیلومتری زمین رسید ارتباطش با زمین قطع گردید و بعدها از فاصله ی صدهزارکیلومتری زهره در نیمه ی ماه می عبور کرد. کاوش های ایالات متحده درباره ی سیاره زهره با کاوشگر مارینر – ۱ دوباره با شکست روبرو شد. تا اینکه مارینر-۲ توانست به موفقیت برسد و بعد از یک سفر ۱۰۹ روزه در ۱۴ دسامبر ۱۹۶۲ اولین موفقیت بین سیاره ای بشر به وقوع پیوست، و مارینر-۲ از فاصله ۳۴۹۳۳ کیلومتری سطح زهره عبور کرد. وی راداری را بسوی ناهید نشانه‌روی کرد که سیگنالهای آن از ابرهای این سیاره عبور کرده و پس از برخورد با سطح جامد سیاره، منعکس گردید. برای اولین بار دانشمندان اطلاع جالبی را درباره سطح ناهید به‌دست مارینر 2آوردند، که نشان میداد ناهید دارای حرکت چرخشی در جهت معکوس است. چرخش آن از شرق به غرب است و آفتاب از مغرب طلوع و در مشرق غروب میکند. از طرف دیگر دمای سطجی زهره حداقل ۴۲۵ درجه سانتیگراد می باشد. این باعث شد که هر گونه امید برای وجود حیات بر سطح این سیاره به یأس تبدیل شود.

1988 - پایان عمر اتحاد جماهیر شوروی

ریگن و گورباچف در پنج ملاقات خود

در پی توافقهای رونالد ریگن و گورباچف (رهبران وقت آمریکا و شوروی) در مذاکرات پنج گانه از سال 1985 در ژنو تا دسامبر 1988 در نیویویورک، تاچر و ریگن سران وقت دولتهای انگلستان و آمریکا 14 دسامبر سال 1988 گفتند که جنگ سرد قرن 20 را باید پایان یافته تلقی کرد که اندک زمانی پس از پایان جنگ جهانی دوم میان دو بلوک غرب و شرق آغاز شده بود و در توافق های دو ساله اخیر در مسیر پایان یافتن قرار گرفته بود.

2008 - حمله با لنگه کفش به جورج دبلیو بوش که برای خداحافظی به بغداد رفته بود

جورج دبلیو بوش رئیس جمهور وقت آمریکا که سرزده و برای خداحافظی وارد عراق شده بود 14 دسامبر 2008 در یک مصاحبه مطبوعاتی مشترک با نوری المالکی نخست وزیر این کشور اعلام کرد که جنگ عراق پایان نیافته است و هنوز خیلی ازکارها باقی مانده است که باید انجام شوند!

در جریان همین جلسه مطبوعاتی "منتظرالزیدی" خبرنگار 28 ساله تلویزیون غیردولتی "البغدادیه" کفش هایش را از پایش درآورد و درحالیکه خطاب به بوش می گفت: سگ؛ این لنگه کفش بوسه خداحافظی ات باشد و این لنگه کفش (لنگه کفش دیگر) هم هدیه بیوه زنان و یتیمان عراقی که شوهران و پدران آنان را تو کشته ای، و سپس لنگه کفشهارا به سوی بوش پرتاب کرد که وی خودرا به کنار کشید، المالکی دستش را حایل قرارداد و تصاویر این منظره از شبکه های تلویزیونی سراسر جهان پخش شد و در اینترنت هم قرار گرفت.

557 - یک زمین لرزه شدید قسطنطنیه Constantinople (استانبول) را ویران و تلفات سنگین وارد ساخت.

1287 - براثر یک توفان دریایی، Sea Wall ـ دیواره جلوگیری از نفوذ آب دریای شمال در ناحیه زوید زی Zuide Zee سرزمین هلند فروریخت و بیش از 50 هزار تن جان سپردند.

1927 - دولت لندن به عراق استقلال داد.

1939 - جامعه ملل روسیه را به دلیل حمله نظامی به فنلاند از عضویت خود برکنار کرد.

1995 -  با توافق صربها، کرواتها و بوسنیایی ها، جنگ داخلی 3 ساله بوسنی ـ هرزگوین پایان یافت.

1354 ش - آتش سوزی پست ‏خانه تهران

پست ‏خانه تهران پیش از آتش سوزی

۱۹۹۴ - کار ساخت بزرگترین سد جهان بر روی رودخانه یانگ تسه در چین آغاز شد.

زادروزها

    ۱۳۰۳ ش - راج کاپور، بازیگر، تهیه‌کننده و کارگردان هندی
    ۱۳۲۸ ش - ناصر حجازی، مربی و بازیکن فوتبال ایرانی

ناصر حجازی

    ۱۵۰۳ - نوسترآداموس، پیشگوی فرانسوی.
    ۱۵۴۶ - زادروز تیکو براهه منجم دانمارکی
    ۱۸۹۶ - زادروز جرج ششم پادشاه پادشاهی متحده و کشورهای مشترک‌المنافع و امپراتور هند

نوسترآداموس

    ۱۹۴۷ - زادروز دیلما روسف اقتصاددان و سیاستمدار برزیلی ، رئیس جمهور این کشور
    ۱۹۷۰ - زادروز آننا ماریا یاپک خواننده لهستانی
    ۱۹۸۸ - زادروز ونسا هاجنز بازیگر و خواننده آمریکایی

ونسا هاجنز

مرگ‌ها

    ۱۳۱۰ - حیدر رقابی شاعر ایرانی، متخلص به «هاله».
    ۱۷۸۸ - درگذشت کارلوس سوم اسپانیا پادشاه اسپانیا از ۱۷۵۹ تا ۱۷۸۸ میلادی
    ۱۷۹۹ - درگذشت جرج واشنگتن اولین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا

جرج واشنگتن

    ۱۷۸۸- کارل فیلیپ امانوئل باخ، آهنگساز آلمانی.
    ۱۹۸۴ - درگذشت ویسنته آله‌ایخاندره شاعر برجسته متولد کشور اسپانیا ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۷۷
    ۱۹۸۹ - درگذشت آندره ساخاروف فیزیکدان هسته‌ای اهل شوروی ، برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۷۵
    ۲۰۱۳ - درگذشت پیتر اوتول بازیگر انگلیسی

آندره ساخاروف