اخبار روزانه(ورزش - روزنامه - نرخ - فال )
نتایج زنده | اخبار | ورزش | فال روزنامه | قیمت طلا ، سکه و ارز های خارجیاخبار روزانه(ورزش - روزنامه - نرخ - فال )
نتایج زنده | اخبار | ورزش | فال روزنامه | قیمت طلا ، سکه و ارز های خارجیمروری بر تاریخ رویدادهای مهم امروز ایران و جهان : مورخه 19 دی برابر با 9 ژانویه در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق
مروری بر تاریخ رویدادهای مهم امروز ایران و جهان : مورخه 19 دی برابر با 9 ژانویه در تاریخ چه گذشت| تولد درگذشت رویداد اتفاق
امروز
19 دی برابر با 9 ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و
اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع
می‌پردازیم.
رویداد ها:
دو هزار و 518 ساله شدن پول ایران
طبق بررسی های مستشرقین اروپایی [برپایه نوشته های مورخان یونان باستان که کارهای داریوش بزرگ را دقیقا و وسیعا شرح داده اند] و تطبیق تقویم ها، پول رسمی ایران (سکه داریک = دَریک) در ژانویه سال 504 پیش از میلاد ضرب و رایج شد و این، نخستین سکه متحد الشکل جهان که دارای وزن و عیار یکسان بود در ژانویه 2014 دوهزار و 518 ساله شده است. داریوش دستور ضرب این سکه را در دومین روز نخستین ماه زمستان سال 504 پیش از میلاد (دیماه و یک روز پس از شب چله ـ یَلدا) داده بود که پس از چند روز آماده شده بود. سکه های داریک (گرفته شده از نام داریوش و نیز به مفهوم دارایی ـ ثروت) تا پایان عهد هخامنشیان [سلطه اسکندر مقدونی] رایج بودند. نقش تصویر رئیس کشور بر یکطرف سکه نیز از زمان داریوش مرسوم شده است.
بسیاری از کشورها نام پول ملی را از اسامی تاریخی گرفته اند، مثلا پول ونزوئلا از نام سیمون بولیوار، تاجیکستان از نام سامانیان (سامانی) و ... ولی نام پول ملی ایران ـ ریال ـ از اسپانیا است!. این پرسش همواره مطرح بوده است که چرا نباید پول ملی ایران به نام باستانی اش «دارا ـ داریک» بازگردانیده شود؟!. مورّخان، این بی اعتنایی هنگام نامگذاری را یکی از غفلت های مقامات دوران سلطنت پهلوی اول نوشته اند. پهلوی دوم مراسم دو هزار و پانصدمین سال تاسیس دولت مرکزی ایران را برگزار کرد، ولی نام پول ملی را به اسم باستانی و 2500 ساله اش اش «دارا ـ داریک)» باز نگردانید!. ایراد دیگر مورخان به این دودمان این بوده است که الفبای فارسی را تغییر نداد تا تلفظ ها یکسان شود. فارسی یک زبان «هند ـ اروپایی» است که لازم است به الفبایی نوشته شود که دارای حروف صوتی (واول) باشد.
پاسخ شاه ایران به «صلح رومی!»
نهم ژانویه سال 293 میلادی نرسی پسر شاپور یکم در پاسخ پیام امپراتور وقت روم که در آن تاکید کرده بود این کشور سر جنگ ندارد و جنگهای روم با دیگران بخاطر برقراری یک صلح پایدار است! که در تاریخ به «صلح رومی» معروف شده به او نوشت تا تعبیر صلح، چنین باشد که امپراتور روم بیان کرده است، صلحی وجود نخواهد داشت. نرسی رونوشت پاسخ خود به امپراتور روم را برای تیرداد حکمران ایرانی ارمنستان فرستاد تا فریب وعده های سیاسی رومیان را نخورد و ....
دیوکلتیان
نرسی چند ماه بعد تیردادرا که باوجود این تذکر، به تماس مستقیم با دولت روم ادامه داده بود از شاهی ارمنستان برکنار کرد. دیوکلتیان (دیوکلسین) امپراتور روم به حمایت از تیرداد و نیز تضعیف نفوذ ایران در منطقه، ارتش خودرا روانه شرق ساخت که این ارتش در خاک سوریه امروز [شرق رود فرات و نرسیده به حرّان] از ارتش ایران شکست خورد و عقب نشینی کرد.
مورخان اروپایی تحریک مصریان بر ضد رومیان را که چندی بعد آغاز شد به حساب ایران گذارده و نوشته اند که هزینه عملیات ضد رومی مصریان از خزانه ایران پرداخت شده بود. ناآرامی مصریان بر ضد روم پنج سال طول کشیده بود.
دیوکلتیان در آن زمان درگیر مسائل داخلی امپراتوری بود که سالها روی هم انباشته شده بود. وی در سالهای 293 و 294 میلادی دست به یک رشته اصلاحات داخلی در روم زده بود، و از جمله موسسات نظامی و غیرنظامی را مطلقا از یکدیگر منفک کرده بود. او رعایت سلسله مراتب را در ادارات دولتی برقرار ساخت که مقدمه بوروکراسی امروز جهان است که ضمن آن کسی حق نداشت مقام بالاتر از خود را دور بزند و به یک مقام عالی (بالاتر از رئیس مستقیم خود) مراجعه کند. ضوابط مالیاتی را به گونه ای ساده کرد که تقلب در آن راه نداشته باشد. تعیین مزدها و قیمت ها را در کنترل دولت قرار داد که مجازات نقض این دو مورد اعدام یا تبعید بود و در ارتش اصل اطاعت کورکورانه و محض از فرمانده را برقرار ساخت. دیوکلتیان تنها امپراتور روم بوده است که خود را بازنشسته کرد و اول ماه مه سال 305 کنار رفت و بقیه عمر را به استراحت پرداخت.
690 ق - تصرف عکا توسط مسلمین و پایان جنگهای صلیبی
ملک اشرف خلیل در چهارم ربیع الاول سال 690 ق با سپاهی عظیم به عکا رسید و آن شهر را محاصره کرد. سپاهیان قبرس به کمک صلیبیها آمدند، اما شکست خود را قطعی دیده و از طریق دریا گریختند. مسلمانان به عکا حمله برده و جنگ شدیدی در روز هفدهم ربیع الاول سال 690 ق روی داد. در این نبرد، مسلمین پیروز شده و صلیبیها شکست خوردند. عکا از سال 496 ق تا سال 690 ق در دست صلیبیها بود. ملک اشرف خلیل پس از بازپس گرفتن عکا، شهرهای صور و صیدا را نیز از دست صلیبیها بیرون کرد.
1792 - امضاء قرارداد "یاشی" بین عثمانی و روسیه و پایان جنگهای قرن 18 اروپا
جنگهای بین امپراتوری عثمانی و روسیه تزاری از سلسله جنگهایى است که در چند قرن منتهی به قرن بیستم میلادی به وقوع پیوست. از دلایل عمده این جنگها، کوشش روسیه جهت کشورگشایى و تسلط بر دریای سیاه و نیز رقابت پنهان دول اروپایى با روسیه بود که به تحریک عثمانی میپرداختند. عمدهترین جنگ این دو کشور در زمان کاترین دوم، امپراتوریس روسیه در نیمه قرن هجدهم شکل گرفت که به استقلال شبه جزیره کریمه و دستیابی روسیه به سرزمینهای وسیعی منجر گردید. با این حال بار دیگر آتش جنگ این دو کشور در سالهای پایانی این قرن، فروزان گردید و به دنبال جنگ بین دولت عثمانی و روسیه که از سال 1787 آغاز شده بود، درگیریهای خونینی در اروپا روی داد. در این میان با اینکه چندین بار مذاکرات صلح صورت گرفت اما نتیجهای از مذاکرات به دست نیامد. در نهایت پیشنهاد صلحی از جانب امپراتوری عثمانی مطرح شد و مذاکرات صلح بار دیگر از سرگرفته شد تا اینکه در اوت 1791م، روسیه متارکه جنگ به مدت هشت ماه را به صورت مشروط پذیرفت. پس از آن، این مذاکرات ادامه یافت. و پس از پانزده جلسه، در نهایت در نهم ژانویه 1792م پیمان صلح "یاشی" بین عثمانی و روسیه امضا شد که به تبع آن دولت عثمانی سرزمینهای وسیعی را از دست داد. با امضای این قرارداد، جنگهای اروپا در قرن هجدهم میلادی خاتمه یافت.
1907 - در اوج اختلاف موافقان و مخالفان مشروطیت, روزنامه صوراسرافیل در تهران انتشار خود را آغاز کرد که یکی از نویسندگانش دهخدا بود.
1905 - «یکشنبه سیاه» مردم روسیه
طبق تقویم قدیم (ژولیان) که هنوز در روسیه رسمیت داشت یکشنبه نهم ژانویه 1905 (22 ژانویه مطابق تقویم جاری ـ گریگوری) و در پی یک رشته ناآرامی در آن کشور و اعتراض به استبداد تزار نیکلای دوم و درخواست مشروطه شدن سلطنت و ایجاد مجلس، گروهی از معترضین که شمار آنان را تا هشتاد هزار تن نوشته اند به ابتکار و رهبری یک کشیش به نام گاپونGapon خواستهای خودرا در نامه ای نوشته و برای دادن آن به دست تزار، به صورت گروهی عازم کاخ زمستانی در سن پترزبورگ شدند. گارد تزار به گمان اینکه جمعیت قصد تصرف کاخ سلطنتی را دارد (و یا به دستور تزار!) به سوی جمعیت تیراندازی کرد (تصویر بالا) که بنا بر برخی نوشته ها نزدیک به هزار تن کشته و یا مجروح شدند و به همین سبب این روز در تاریخ روسیه «یکشنبه سیاه» نام گرفت.
این رویداد ناآرامی هارا گسترش داد، جنبش زمستوو Zemstvo (مشروطه خواه Constitutionalist) هواداران بیشتری یافت و دامنه ناآرامی و اعتصاب به کارخانه ها، سربازخانه ها و ادارات دولتی گسترش یافت و ترور مقامات هم بعدا برآن اضافه شد. تزار که تحت فشار نظامی ژاپن بود به چند خشونت دیگر متوسل شد و چون نتیجه نگرفت تصمیم به قبول برخی ازخواستهای معترضان شد، سانسور مطبوعات را لغو و با تشکیل شوراها موافقت کرد و .... این قولها مشروطه خواهان لیبرال را آرام کرد ولی دو گروه تندرو سوسیالیست (حزب سوسیالیست انقلابی و حزب سوسیال دمکرات) خواستهای تازه مطرح کردند و چون میان کارگران و کارمندان نفوذ داشتند اعتصابات ادامه یافت و مردم به نافرمانی و ندادن مالیات، کمکاری وکارشکنی دعوت شدند. تزار تا مدتی این ناآرامی هارا تحمل کرد و هنگامی که شنید اعتصاب به خطوط راه آهن گسترش یافته و خط آهن سراسری سیبری قطع شده و نظامیان بازگشته از جنگ با ژاپن درمیان راه سرگردان شده اند خشونت را ازسر گرفت و در یک مورد تظاهرکنندگان را به توپ بست، در ارمستان و باکو کشتار کرد و .... چون از این خشونت هم نتیجه نگرفت برای جلب نظر معترضان، وزیر داخله را برکنار کرد و طولی نکشید که شرایط لیبرالها (مشروطه طلبان، نه چپگرایان) را تماما گردن نهاد و با تاسیس مجلس (دوما) موافقت کرد و نخست وزیرنسبتا آزادی طلب برسر کار آورد و به این ترتیب نیمی از معترضان آرام گرفتند ولی چپگرایان به مخالفت ادامه دادند و این مخالفت بااینکه تزاررا مجبور به تفویض اختیار کرد تا سال 1917 ادامه یافت و در اکتبر این سال منجر به انقلاب بلشویکی و تغییر نظام شد. شکست روسیه در جبهه های جنگ (جنگ جهانی اول) به پیروزی انقلاب اکتبر 1917 کمک بسیار کرد زیرا که جمعی از نظامیان هم به انقلابیون پیوسته بودند.
1964 - قتل عام مردم "پاناما" توسط ارتش ایالات متحده امریکا
فکر احداث کانال پاناما از اواخر قرن نوزدهم در ذهن سران این کشور شکل گرفت و باعث شد که این پروژه را به شرکتی فرانسوی واگذار کنند، اما اجرای برنامه حفر کانال به دلیل شیوع نوعی بیماری، عملی نشد. پس از مدتی در اوایل قرن بیستم حفر این کانال با کمک امریکا آغاز گردید و پس از افتتاح آن در سال 1914م، کنترل کانال به امریکا سپرده شد. حضور دائمی امریکا و دخالت در امور داخلی پاناما، اعتراض مردم پاناما را برانگیخت. در سال 1964م، شورشهای شدیدی در پاناما به دلیل برافراشته شدن پرچم امریکا در کانال روی داد که منجر به کشته و زخمی شدن صدها نفر گردید. این مسئله بازتاب سویى در روابط امریکا باسایر کشورهای امریکای لاتین نهاد. در نتیجه، حل این مشکل به عنوان یکی از برنامههای جیمی کارتر در دوران ریاست جمهوریاش عنوان گردید. در سال 1977م، پس از مذاکرات طولانی بین مسؤولان دو دولت، سرانجام طی قراردادی، دولت امریکا متعهد شد که تا اول ژانویه سال 2000 میلادی به کلی منطقه کانال پاناما را تخلیه کرده و اداره امور کانال را به دولت پاناما بسپارند. با اینکه اکثر مردم پاناما از این توافق که حق حاکمیت آنها بر منطقه کانال را 23 سال به تاخیر میانداخت راضی نبودند، ولی ناچار آن را پذیرفتند. در نهایت در اول ژانویه سال 2000، نیروهای امریکایی پس از حدود یک قرن حضور در خاک پاناما، این کشور را ترک کردند و حاکمیت پاناما بر کانال استراتژیک پاناما به دولت این کشور تعلق گرفت.
1350 ش - ژنرال یحیی خان رئیس جمهور سابق پاکستان بازداشت شد.
1356 ش - قیام خونین مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواک علیه امام خمینی(ره)
نخستین تظاهرات گسترده و شکوهمند مردم مسلمان ایران بر ضد رژیم پهلوی، پس از قیام 15 خرداد 42، در 19 دی 1357 ش در شهر مقدس قم برگزار شد و بدین گونه، پس از چهارده سال، مردم انقلابی ایران، بار دیگر با روحیهای انقلابی و عزمی استوار، فریاد درود بر خمینی سر دادند. واقعه 19 دی 1356، سرآغاز مرحله نوین انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) علیه نظام استبدادی و استکباری پهلوی بود. این تظاهرات بدین علت روی داد که رژیم منفور شاه در 17 دی ماه (سالروز کشف حجاب) با درج مقالهای در روزنامه اطلاعات، امام خمینی(ره) را که در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعید بودند، مورد توهین قرار داد و همین امر موجب اظهار نگرانی و اعتراض دستهجمعی فضلا و طلاب حوزه علمیه قم گردید. آنان با تعطیل نمودن درسها به منازل مراجع تقلید و مجتهدان نامدار رفته و با آنها اعلام همدردی نمودند. روز بعد، بازار قم نیز تعطیل شد و افراد کثیری از دانشآموزان، دانشجویان و بازاریان و متدینان شهر با روحانیت همراه شده و به حرکت اعتراضی خویش ادامه دادند. ایادی رژیم که تحمّل اعتراضات مردمی را نداشتند، صدای آنان را با گلوله پاسخ گفتند. در نتیجه، از سوی مزدوران رژیم پهلوی، تیراندازی به مردم از چهار راه فاطمی (شهداء کنونی) آغاز گشته و تعداد زیادی شهید و زخمی شدند.
۱۳۸۴ ش - سقوط یک فروند هواپیمای فالکن-۲۰ متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در شمال غرب ایران سقوط کرد و تعدادی از مقامات ارشد سپاه، از جمله احمد کاظمی، فرمانده نیروی زمینی سپاه، به شهادت رسیدند.
شهید احمد کاظمی
۱۳۸۹ ش - سقوط پرواز شماره ۲۷۷ ایران‌ایر در ارومیه و کشته شدن ۷۷ نفر.
۲۰۰۷ - شرکت رایانه‌ای اپل تلفن همراه خود موسوم به آی‌فون را معرفی کرد.
زادروزها
۱۸۹۰ - زادروز کارل چاپک نویسنده چک
۱۹۰۸ - زادروز سیمون دو بووار فیلسوف و نویسندۀ فمینیست فرانسوی
سیمون دو بووار
۱۹۱۳ - زادروز ریچارد نیکسون سی و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
۱۹۴۱ - زادروز جوآن بائز خواننده و ترانه سرای اسطوره‌ای موسیقی فولک آمریکایی
ریچارد نیکسون
۱۹۴۶ - زادروز ایرج جنتی عطایی شاعر، ترانه‌سرا و نمایشنامه‌نویس ایرانی
۱۹۸۲ - زادروز کاترین، دوشس کمبریج همسر شاهزاده ویلیام (دوک کمبریج)
کاترین، دوشس کمبریج
درگذشت‌ها
۱۷۹۹ - درگذشت ماریا گائتانا آنیزی زبان‌شناس، ریاضیدان و فیلسوف
۱۸۷۳ - درگذشت ناپلئون سوم رئیس جمهور فرانسه از ۱۸۴۹ تا ۱۸۵۲
کنیچی فوکویی
۱۸۷۸ - درگذشت ویکتور امانوئل دوم پادشاه ساردنی از سال ۱۸۴۹ تا ۱۸۶۱ و پادشاه ایتالیا از سال ۱۸۶۱ تا ۱۸۷۸
۱۹۹۸ - درگذشت کنیچی فوکویی شیمیدان ژاپنی، برندۀ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۸۱ به همراه رولد هافمن
۲۰۱۳ - درگذشت جیمز مک‌گیل بیوکنناقتصاددان آمریکایی، برندۀ جایزه نوبل اقتصاد سال
رویداد ها:
دو هزار و 518 ساله شدن پول ایران
دو سوی یک سکه «داریک» باقیمانده از دوران هخامنشیان
طبق بررسی های مستشرقین اروپایی [برپایه نوشته های مورخان یونان باستان که کارهای داریوش بزرگ را دقیقا و وسیعا شرح داده اند] و تطبیق تقویم ها، پول رسمی ایران (سکه داریک = دَریک) در ژانویه سال 504 پیش از میلاد ضرب و رایج شد و این، نخستین سکه متحد الشکل جهان که دارای وزن و عیار یکسان بود در ژانویه 2014 دوهزار و 518 ساله شده است. داریوش دستور ضرب این سکه را در دومین روز نخستین ماه زمستان سال 504 پیش از میلاد (دیماه و یک روز پس از شب چله ـ یَلدا) داده بود که پس از چند روز آماده شده بود. سکه های داریک (گرفته شده از نام داریوش و نیز به مفهوم دارایی ـ ثروت) تا پایان عهد هخامنشیان [سلطه اسکندر مقدونی] رایج بودند. نقش تصویر رئیس کشور بر یکطرف سکه نیز از زمان داریوش مرسوم شده است.
بسیاری از کشورها نام پول ملی را از اسامی تاریخی گرفته اند، مثلا پول ونزوئلا از نام سیمون بولیوار، تاجیکستان از نام سامانیان (سامانی) و ... ولی نام پول ملی ایران ـ ریال ـ از اسپانیا است!. این پرسش همواره مطرح بوده است که چرا نباید پول ملی ایران به نام باستانی اش «دارا ـ داریک» بازگردانیده شود؟!. مورّخان، این بی اعتنایی هنگام نامگذاری را یکی از غفلت های مقامات دوران سلطنت پهلوی اول نوشته اند. پهلوی دوم مراسم دو هزار و پانصدمین سال تاسیس دولت مرکزی ایران را برگزار کرد، ولی نام پول ملی را به اسم باستانی و 2500 ساله اش اش «دارا ـ داریک)» باز نگردانید!. ایراد دیگر مورخان به این دودمان این بوده است که الفبای فارسی را تغییر نداد تا تلفظ ها یکسان شود. فارسی یک زبان «هند ـ اروپایی» است که لازم است به الفبایی نوشته شود که دارای حروف صوتی (واول) باشد.
پاسخ شاه ایران به «صلح رومی!»
نهم ژانویه سال 293 میلادی نرسی پسر شاپور یکم در پاسخ پیام امپراتور وقت روم که در آن تاکید کرده بود این کشور سر جنگ ندارد و جنگهای روم با دیگران بخاطر برقراری یک صلح پایدار است! که در تاریخ به «صلح رومی» معروف شده به او نوشت تا تعبیر صلح، چنین باشد که امپراتور روم بیان کرده است، صلحی وجود نخواهد داشت. نرسی رونوشت پاسخ خود به امپراتور روم را برای تیرداد حکمران ایرانی ارمنستان فرستاد تا فریب وعده های سیاسی رومیان را نخورد و ....
دیوکلتیان
نرسی چند ماه بعد تیردادرا که باوجود این تذکر، به تماس مستقیم با دولت روم ادامه داده بود از شاهی ارمنستان برکنار کرد. دیوکلتیان (دیوکلسین) امپراتور روم به حمایت از تیرداد و نیز تضعیف نفوذ ایران در منطقه، ارتش خودرا روانه شرق ساخت که این ارتش در خاک سوریه امروز [شرق رود فرات و نرسیده به حرّان] از ارتش ایران شکست خورد و عقب نشینی کرد.
مورخان اروپایی تحریک مصریان بر ضد رومیان را که چندی بعد آغاز شد به حساب ایران گذارده و نوشته اند که هزینه عملیات ضد رومی مصریان از خزانه ایران پرداخت شده بود. ناآرامی مصریان بر ضد روم پنج سال طول کشیده بود.
دیوکلتیان در آن زمان درگیر مسائل داخلی امپراتوری بود که سالها روی هم انباشته شده بود. وی در سالهای 293 و 294 میلادی دست به یک رشته اصلاحات داخلی در روم زده بود، و از جمله موسسات نظامی و غیرنظامی را مطلقا از یکدیگر منفک کرده بود. او رعایت سلسله مراتب را در ادارات دولتی برقرار ساخت که مقدمه بوروکراسی امروز جهان است که ضمن آن کسی حق نداشت مقام بالاتر از خود را دور بزند و به یک مقام عالی (بالاتر از رئیس مستقیم خود) مراجعه کند. ضوابط مالیاتی را به گونه ای ساده کرد که تقلب در آن راه نداشته باشد. تعیین مزدها و قیمت ها را در کنترل دولت قرار داد که مجازات نقض این دو مورد اعدام یا تبعید بود و در ارتش اصل اطاعت کورکورانه و محض از فرمانده را برقرار ساخت. دیوکلتیان تنها امپراتور روم بوده است که خود را بازنشسته کرد و اول ماه مه سال 305 کنار رفت و بقیه عمر را به استراحت پرداخت.
690 ق - تصرف عکا توسط مسلمین و پایان جنگهای صلیبی
ملک اشرف خلیل در چهارم ربیع الاول سال 690 ق با سپاهی عظیم به عکا رسید و آن شهر را محاصره کرد. سپاهیان قبرس به کمک صلیبیها آمدند، اما شکست خود را قطعی دیده و از طریق دریا گریختند. مسلمانان به عکا حمله برده و جنگ شدیدی در روز هفدهم ربیع الاول سال 690 ق روی داد. در این نبرد، مسلمین پیروز شده و صلیبیها شکست خوردند. عکا از سال 496 ق تا سال 690 ق در دست صلیبیها بود. ملک اشرف خلیل پس از بازپس گرفتن عکا، شهرهای صور و صیدا را نیز از دست صلیبیها بیرون کرد.
1792 - امضاء قرارداد "یاشی" بین عثمانی و روسیه و پایان جنگهای قرن 18 اروپا
جنگهای بین امپراتوری عثمانی و روسیه تزاری از سلسله جنگهایى است که در چند قرن منتهی به قرن بیستم میلادی به وقوع پیوست. از دلایل عمده این جنگها، کوشش روسیه جهت کشورگشایى و تسلط بر دریای سیاه و نیز رقابت پنهان دول اروپایى با روسیه بود که به تحریک عثمانی میپرداختند. عمدهترین جنگ این دو کشور در زمان کاترین دوم، امپراتوریس روسیه در نیمه قرن هجدهم شکل گرفت که به استقلال شبه جزیره کریمه و دستیابی روسیه به سرزمینهای وسیعی منجر گردید. با این حال بار دیگر آتش جنگ این دو کشور در سالهای پایانی این قرن، فروزان گردید و به دنبال جنگ بین دولت عثمانی و روسیه که از سال 1787 آغاز شده بود، درگیریهای خونینی در اروپا روی داد. در این میان با اینکه چندین بار مذاکرات صلح صورت گرفت اما نتیجهای از مذاکرات به دست نیامد. در نهایت پیشنهاد صلحی از جانب امپراتوری عثمانی مطرح شد و مذاکرات صلح بار دیگر از سرگرفته شد تا اینکه در اوت 1791م، روسیه متارکه جنگ به مدت هشت ماه را به صورت مشروط پذیرفت. پس از آن، این مذاکرات ادامه یافت. و پس از پانزده جلسه، در نهایت در نهم ژانویه 1792م پیمان صلح "یاشی" بین عثمانی و روسیه امضا شد که به تبع آن دولت عثمانی سرزمینهای وسیعی را از دست داد. با امضای این قرارداد، جنگهای اروپا در قرن هجدهم میلادی خاتمه یافت.
1907 - در اوج اختلاف موافقان و مخالفان مشروطیت, روزنامه صوراسرافیل در تهران انتشار خود را آغاز کرد که یکی از نویسندگانش دهخدا بود.
1905 - «یکشنبه سیاه» مردم روسیه
طبق تقویم قدیم (ژولیان) که هنوز در روسیه رسمیت داشت یکشنبه نهم ژانویه 1905 (22 ژانویه مطابق تقویم جاری ـ گریگوری) و در پی یک رشته ناآرامی در آن کشور و اعتراض به استبداد تزار نیکلای دوم و درخواست مشروطه شدن سلطنت و ایجاد مجلس، گروهی از معترضین که شمار آنان را تا هشتاد هزار تن نوشته اند به ابتکار و رهبری یک کشیش به نام گاپونGapon خواستهای خودرا در نامه ای نوشته و برای دادن آن به دست تزار، به صورت گروهی عازم کاخ زمستانی در سن پترزبورگ شدند. گارد تزار به گمان اینکه جمعیت قصد تصرف کاخ سلطنتی را دارد (و یا به دستور تزار!) به سوی جمعیت تیراندازی کرد (تصویر بالا) که بنا بر برخی نوشته ها نزدیک به هزار تن کشته و یا مجروح شدند و به همین سبب این روز در تاریخ روسیه «یکشنبه سیاه» نام گرفت.
این رویداد ناآرامی هارا گسترش داد، جنبش زمستوو Zemstvo (مشروطه خواه Constitutionalist) هواداران بیشتری یافت و دامنه ناآرامی و اعتصاب به کارخانه ها، سربازخانه ها و ادارات دولتی گسترش یافت و ترور مقامات هم بعدا برآن اضافه شد. تزار که تحت فشار نظامی ژاپن بود به چند خشونت دیگر متوسل شد و چون نتیجه نگرفت تصمیم به قبول برخی ازخواستهای معترضان شد، سانسور مطبوعات را لغو و با تشکیل شوراها موافقت کرد و .... این قولها مشروطه خواهان لیبرال را آرام کرد ولی دو گروه تندرو سوسیالیست (حزب سوسیالیست انقلابی و حزب سوسیال دمکرات) خواستهای تازه مطرح کردند و چون میان کارگران و کارمندان نفوذ داشتند اعتصابات ادامه یافت و مردم به نافرمانی و ندادن مالیات، کمکاری وکارشکنی دعوت شدند. تزار تا مدتی این ناآرامی هارا تحمل کرد و هنگامی که شنید اعتصاب به خطوط راه آهن گسترش یافته و خط آهن سراسری سیبری قطع شده و نظامیان بازگشته از جنگ با ژاپن درمیان راه سرگردان شده اند خشونت را ازسر گرفت و در یک مورد تظاهرکنندگان را به توپ بست، در ارمستان و باکو کشتار کرد و .... چون از این خشونت هم نتیجه نگرفت برای جلب نظر معترضان، وزیر داخله را برکنار کرد و طولی نکشید که شرایط لیبرالها (مشروطه طلبان، نه چپگرایان) را تماما گردن نهاد و با تاسیس مجلس (دوما) موافقت کرد و نخست وزیرنسبتا آزادی طلب برسر کار آورد و به این ترتیب نیمی از معترضان آرام گرفتند ولی چپگرایان به مخالفت ادامه دادند و این مخالفت بااینکه تزاررا مجبور به تفویض اختیار کرد تا سال 1917 ادامه یافت و در اکتبر این سال منجر به انقلاب بلشویکی و تغییر نظام شد. شکست روسیه در جبهه های جنگ (جنگ جهانی اول) به پیروزی انقلاب اکتبر 1917 کمک بسیار کرد زیرا که جمعی از نظامیان هم به انقلابیون پیوسته بودند.
1964 - قتل عام مردم "پاناما" توسط ارتش ایالات متحده امریکا
فکر احداث کانال پاناما از اواخر قرن نوزدهم در ذهن سران این کشور شکل گرفت و باعث شد که این پروژه را به شرکتی فرانسوی واگذار کنند، اما اجرای برنامه حفر کانال به دلیل شیوع نوعی بیماری، عملی نشد. پس از مدتی در اوایل قرن بیستم حفر این کانال با کمک امریکا آغاز گردید و پس از افتتاح آن در سال 1914م، کنترل کانال به امریکا سپرده شد. حضور دائمی امریکا و دخالت در امور داخلی پاناما، اعتراض مردم پاناما را برانگیخت. در سال 1964م، شورشهای شدیدی در پاناما به دلیل برافراشته شدن پرچم امریکا در کانال روی داد که منجر به کشته و زخمی شدن صدها نفر گردید. این مسئله بازتاب سویى در روابط امریکا باسایر کشورهای امریکای لاتین نهاد. در نتیجه، حل این مشکل به عنوان یکی از برنامههای جیمی کارتر در دوران ریاست جمهوریاش عنوان گردید. در سال 1977م، پس از مذاکرات طولانی بین مسؤولان دو دولت، سرانجام طی قراردادی، دولت امریکا متعهد شد که تا اول ژانویه سال 2000 میلادی به کلی منطقه کانال پاناما را تخلیه کرده و اداره امور کانال را به دولت پاناما بسپارند. با اینکه اکثر مردم پاناما از این توافق که حق حاکمیت آنها بر منطقه کانال را 23 سال به تاخیر میانداخت راضی نبودند، ولی ناچار آن را پذیرفتند. در نهایت در اول ژانویه سال 2000، نیروهای امریکایی پس از حدود یک قرن حضور در خاک پاناما، این کشور را ترک کردند و حاکمیت پاناما بر کانال استراتژیک پاناما به دولت این کشور تعلق گرفت.
1350 ش - ژنرال یحیی خان رئیس جمهور سابق پاکستان بازداشت شد.
1356 ش - قیام خونین مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواک علیه امام خمینی(ره)
نخستین تظاهرات گسترده و شکوهمند مردم مسلمان ایران بر ضد رژیم پهلوی، پس از قیام 15 خرداد 42، در 19 دی 1357 ش در شهر مقدس قم برگزار شد و بدین گونه، پس از چهارده سال، مردم انقلابی ایران، بار دیگر با روحیهای انقلابی و عزمی استوار، فریاد درود بر خمینی سر دادند. واقعه 19 دی 1356، سرآغاز مرحله نوین انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) علیه نظام استبدادی و استکباری پهلوی بود. این تظاهرات بدین علت روی داد که رژیم منفور شاه در 17 دی ماه (سالروز کشف حجاب) با درج مقالهای در روزنامه اطلاعات، امام خمینی(ره) را که در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعید بودند، مورد توهین قرار داد و همین امر موجب اظهار نگرانی و اعتراض دستهجمعی فضلا و طلاب حوزه علمیه قم گردید. آنان با تعطیل نمودن درسها به منازل مراجع تقلید و مجتهدان نامدار رفته و با آنها اعلام همدردی نمودند. روز بعد، بازار قم نیز تعطیل شد و افراد کثیری از دانشآموزان، دانشجویان و بازاریان و متدینان شهر با روحانیت همراه شده و به حرکت اعتراضی خویش ادامه دادند. ایادی رژیم که تحمّل اعتراضات مردمی را نداشتند، صدای آنان را با گلوله پاسخ گفتند. در نتیجه، از سوی مزدوران رژیم پهلوی، تیراندازی به مردم از چهار راه فاطمی (شهداء کنونی) آغاز گشته و تعداد زیادی شهید و زخمی شدند.
۱۳۸۴ ش - سقوط یک فروند هواپیمای فالکن-۲۰ متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در شمال غرب ایران سقوط کرد و تعدادی از مقامات ارشد سپاه، از جمله احمد کاظمی، فرمانده نیروی زمینی سپاه، به شهادت رسیدند.
شهید احمد کاظمی
۱۳۸۹ ش - سقوط پرواز شماره ۲۷۷ ایران‌ایر در ارومیه و کشته شدن ۷۷ نفر.
۲۰۰۷ - شرکت رایانه‌ای اپل تلفن همراه خود موسوم به آی‌فون را معرفی کرد.
زادروزها
۱۸۹۰ - زادروز کارل چاپک نویسنده چک
۱۹۰۸ - زادروز سیمون دو بووار فیلسوف و نویسندۀ فمینیست فرانسوی
سیمون دو بووار
۱۹۱۳ - زادروز ریچارد نیکسون سی و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
۱۹۴۱ - زادروز جوآن بائز خواننده و ترانه سرای اسطوره‌ای موسیقی فولک آمریکایی
ریچارد نیکسون
۱۹۴۶ - زادروز ایرج جنتی عطایی شاعر، ترانه‌سرا و نمایشنامه‌نویس ایرانی
۱۹۸۲ - زادروز کاترین، دوشس کمبریج همسر شاهزاده ویلیام (دوک کمبریج)
کاترین، دوشس کمبریج
درگذشت‌ها
۱۷۹۹ - درگذشت ماریا گائتانا آنیزی زبان‌شناس، ریاضیدان و فیلسوف
۱۸۷۳ - درگذشت ناپلئون سوم رئیس جمهور فرانسه از ۱۸۴۹ تا ۱۸۵۲
کنیچی فوکویی
۱۸۷۸ - درگذشت ویکتور امانوئل دوم پادشاه ساردنی از سال ۱۸۴۹ تا ۱۸۶۱ و پادشاه ایتالیا از سال ۱۸۶۱ تا ۱۸۷۸
۱۹۹۸ - درگذشت کنیچی فوکویی شیمیدان ژاپنی، برندۀ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۸۱ به همراه رولد هافمن
۲۰۱۳ - درگذشت جیمز مک‌گیل بیوکنناقتصاددان آمریکایی، برندۀ جایزه نوبل اقتصاد سال