مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 26 اسفند برابر با 16 مارس در تاریخ چه گذشت| تقویم تاریخ ایران و جهان

مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 26  اسفند برابر با 16 مارس  در تاریخ چه گذشت| تقویم تاریخ ایران و جهان

امروز 26 اسفند برابر با 16 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:  

568 - بوی ضدیت روم با ایران

ژوستین دوم

17 مارس سال 568 میلادی، امپراتور ژوستین دوم [جانشین ژوستی نیان که در سال 565 درگذشته بود] برغم مفاد عهدنامه سال 561 دو امپراتوری ایران و روم (شرقی)، با سرکرده طوایف شبه زرد آسیای میانه (شمال سیردریا) معاهده دوستی و کمک متقابل امضاء کرد که بوی ضدیت با ایران از آن به مشام می رسید.
    
عهدنامه سال 561 ، دولت روم شرقی را خراجگزار ایران کرده بود و حق هم پیمان شدن با طرف ثالث بر ضد ایران را از آن دولت سلب کرده بود. ارتش ایران در سال 566 طوایف شبه زرد را از قلمرو ایران در آسیای میانه بیرون رانده بود و خسروانوشیروان شاه وقت ایران پیشنهاد سرکرده این طوایف برای عقد قرارداد را رد کرده و اعلام داشته بود که ایران تنها با دولتها معاهده امضاء می کند نه طوایف. سرکرده این طوایف پس از دریافت این پاسخ، متوجه ژوستین دوم شده بود. خسروانوشیروان بسال 579 درگذشت.

624 - غزوه بَدر میان مسلمانان و کُفّار قریش که کنترل مکه را به دست داشتند روی داد که در آن مسلمانان پیروز شدند.

636 - فتح بیت ‏المقدّس توسط مسلمانان در زمان خلیفه دوم

در جریان گسترش متصرفات اسلامی، اولین نبرد مسلمانان با رومی‏ها در شمال دریای سرخ روی داد. در دوران حکومت خلیفه دوم، سپاه مسلمانان، رومیان را شکست داد و جنوب فلسطین و بیت‏المقدس در 17 مارس سال 636م به تصرف لشگریان اسلام درآمد. پس از این شکست، امپراتور روم سپاه عظیمی به سرزمین فلسطین فرستاد اما در نبردی که در فلسطین به وقوع پیوست، رومی‏ها بار دیگر به سختی از لشکر اسلام شکست خوردند و در پایانِ نبرد، فرمانده سپاه روم کشته شد و دمشق به تصرف مسلمانان درآمد. از آن پس مسلمانان در فلسطین و شام مستقر شدند و در دوران حکومت بنی عباس، تابع مرکز خلافت در بغداد بودند. اما در دوران خلافت فاطمیون در مصر، فلسطین، بخشی از قلمرو فاطمی‏ها شد. از 1097م مسیحیان، جنگ‏های صلیبی را برای تصرف بیت المقدس آغاز کردند و پس از چندین بار رد و بدل شدن این شهر بین طرفین، سرانجام در 1250م، بیت‏المقدس توسط صلاح‏الدین ایوبی سردار مسلمان آزاد شد و از آن پس در دست مسلمانان باقی ماند.

1291 - زادروز پلیس تهران

برای پایان یافتن ناامنی در تهران که در سه ماه آخر سال 1291 هجری خورشیدی به چشم می خورد و از واحد کمکی 380 نفری نیروی ژاندارم هم کاری بر نیامده بود، دولت وقت برای رفع نگرانی ساکنان پایتخت و برگزاری آیین های نوروزی بدون دلواپسی، 27 اسفند ماه اعلام کرده بود که از 29 اسفند (دو روز بعد) نظمیه تهران (پلیس تهران) به سبک اروپا با هشت کلانتری (کمیسیری) آغاز بکار خواهد کرد و 29 اسفند مقامات دولت در مراسم گشایش کلانتری های بهارستان و بازار حضور یافتند. سازمان پلیس تهران توسط یک افسر سابق پلیس شهر استکهلم سوئد تنظیم و کار پیاده کردن این سازمان هم به او واگذار شده بود. پلیس تهران در نخستین روز گشایش دارای 479 پاسبان بود که در آن زمان «آژان» خوانده می شدند و مقرر شده بود که مواجب ماهانه آنان به صورت پول نقد باشد. در آن زمان رسم بود که اگر در خزانه دولت برای پرداخت مستمری کارمندان پول کافی موجود نبود معادل آن حواله جنس از جمله آجر داده می شد. این اجناس به عنوان مالیات بردرآمد از صاحبانشان وصول می شد. در آن زمان، ایران درآمد "بادآورده" نفت نداشت.

1916 - روس ها اصفهان را اشغال نظامی کردند

نیروهای روسیه که به بهانه بیرون راندن آلمانی ها و عثمانی ها، با نقض بی طرفی ایران در قبال دولتهای متحارب در جنگ جهانی اول وارد ایران شده بودند 27 اسفند 1294 هجری خورشیدی (18 مارس 1916) شهر مرکزی اصفهان را متصرف و آن را به اشغال خود در آوردند. به این ترتیب اصفهان در منطقه نفوذ روسیه واقع شد.

717 - محاصره قسطنطنیه توسط سپاه اسلام

 17 مارس سال 717 میلادی محاصره قسطنطنیه ( استانبول ) توسط یک سپاه اسلامی مرکب از هشتاد هزار سرباز آغاز شد ، ولی به علت نداشتن قدرت دریایی موفق به گرفتن شهر نشدند. این شهر در سال 1453 به دست مسلمانان افتاد که به اسلامبول تغییر نام داده شد.

1948 - امضای معاهده بروکسل پس از پایان جنگ جهانی دوم

با پایان جنگ جهانی دوم، دول اروپایى که سابقه و نتیجه خونین دو جنگ وسیع در قرن بیستم را در نظر گرفته بودند، برای حاکمیت صلح و آرامش و درنتیجه، بازسازی اروپای ویران، تمهیدات متعددی اندیشیدند. یکی از این کارها، انعقاد پیمان بروکسل بود که در این شهر به امضای وزیران خارجه انگلستان، فرانسه، بلژیک، هلند و لوکزامبورگ رسید. بر اساس مفاد این معاهده که در 17 مارس 1948م منعقد گردید، دولت‏های امضا کننده متعهد شدند که حداقل به مدت پنجاه سال، در امور سیاسی، اقتصادی، فرهنگی ونظامی خود متحد باقی بمانند. چندی بعد، در سال 1949م کشورهای آلمان غربی و ایتالیا نیز به این پیمان ملحق شدند. این سازمان پس از عضویت دیگر کشورهای اروپایی، به عنوان اتحادیه اروپای غربی به کار خود ادامه داد و با فروپاشی بلوک شرق، اتحادیه اروپا شکل گرفت.

1968 - کشتار مای لی در ویتنام توسط ارتش آمریکا

کشتار مای لای  واقعه‌ای در روز ۱۶ مارس ۱۹۶۸ میلادی، در جریان جنگ ویتنام بود که طی آن ۳۴۷ تا ۵۰۴ شهروند غیرنظامی جمهوری ویتنام جنوبی توسط سربازان واحد گردان سوم تجسسی ارتش آمریکا به قتل رسیدند. انتشار خبر کشتار مای لای، بیش از یک سال بعد، نقطه عطفی در روند جنگ ویتنام ایجاد کرد و به وجهه ارتش آمریکا ضربه‌ای جبران‌نشدنی وارد کرد.

اکثر قربانیان غیرنظامیان زن و کودک بودند. قبل از قتل، برخی از قربانیان مورد شکنجه و قطع اندام نیز قرار گرفته بودند. برخی از اجساد نیز در جریان کشتار توسط سربازان قطعه‌قطعه شده بودند. کشتار در دهکده‌های می لای و می خه و سون می در جریان جنگ ویتنام رخ داد.

 پس از وقوع حادثه، سعی شد که حادثه مخفی گردد، ولی سرانجام شایعات پخش شده باعث گشت که یک سال بعد ماجرا توسط رسانه‌ها نقل گردد. پس از افشای کشتار، دادگاه‌های نظامی برای محاکمه سربازان مقصر در کشتار برگزار گشت که بیش از ۱۰ ماه طول کشیدند.

مناسبت ها:

چهارشنبه‌ سوری

چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبهٔ سال (سه‌شنبه شب) برگزار می‌شود.

در شاهنامهٔ فردوسی اشاره‌هایی درباره بزم چهارشنبه‌ای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان‌دهندهٔ کهن بودن این جشن است. مراسم سنّتی مربوط به این جشن ملّی، از دیرباز در فرهنگ سنّتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده‌است.

واژهٔ «چهارشنبه‌سوری» از دو واژهٔ چهارشنبه — نام یکی از روزهای هفته — و سور به معنای عیش و عشرت ساخته شده است طبق آیین باستان در این رو آتش بزرگی بر افروخته می شود که تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می‌شود که این آتش معمولاً در بعد از ظهر زمانی که مردم آتش روشن می‌کنند و از روی آن می‌پرند آغاز می‌شود و در زمان پریدن می‌خوانند: «زردی من از تو، سرخی تو از من». این جمله نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاک‌سازی مذهبی است که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد. به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدیگی و زردی، بیماری و مشکلاتشان را بگیرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد. چهارشنبه‌سوری جشنی نیست که وابسته به دین یا قومیّت افراد باشد و در میان بیشتر ایرانیان رواج دارد.

زادگان

    ۱۷۸۷ - ژرژ سیمون اهم فیزیکدان خالق قانون اهم

ژرژ سیمون اهم

    1830 - زادروز پل لودویگ فن هیس داستان نویس شهیر آلمان

مرگ‌ها

    ۱۸۰ - مارکوس اورلیوس، امپراتور روم.
    ۱۰۴۰ - هارولد یکم، پادشاه انگلستان

مارکوس اورلیوس