مروری بر رویدادهای مهم تاریخ امروز ایران و جهان : مورخه 28 اسفند برابر با 18 مارس در تاریخ چه گذشت| تقویم تاریخ ایران و جهان
امروز 28 اسفند برابر با 18 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن
وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این
وقایع میپردازیم.
رویداد ها:
1644 - خودکشی امپراتور چین با 200 تن از درباریان و پایان یک دودمانقبور پادشاهان دودمان «مینگ» در نزدیکی پکن
19 مارس سال 1644 میلادی «سی سانگ» امپراتور وقت چین از دودمان مینگ پس از
این که شنید یک مقام این کشور از راه خیانت یکی از دروازه های پکن را به
روی نیروهای شورشی «لی زی چنگ» که شهر را محاصره کرده بودند گشوده و
شورشیان وارد شهر شده اند خودکشی کرد و متعاقب او دویست تن از اعضای خاندان
و درباریان او دست به خودکشی زدند تا اسیر و تحقیر نشوند و با خودکشی آنان
حکومت سلسله مینگ بر چین که 276 سال طول کشیده بود پایان یافت و سلسله
«کوینگ» که از منچوها بود و آخرین دودمان سلطنتی چین بشمار می رود روی کار
آمد. دودمان کوینگ در 1911 منقرض شد.
دودمان مینگ در سال 1368
میلادی با برکنار کردن خاندان چنگیزیان (مغول ها) بر جای انها نشست و
پایتخت چین را در «بی جینگ Beijing به معنای پایتخت شمالی (پکن ــ پایتخت
مغول ها) تثبیت کرد. این دودمان دیوار چین را به منظور جلوگیری از رخنه
مغول ها تعمیر و تقویت کرد. دست اندازی ژاپنی ها به شبه جزیره کره و نیز
فساد اداری (فساد دولتی) باعث تضعیف این دودمان شده بود.
1571 - اسپانیایی
ها مانیل امروز را به عنوان پایگاه استعمار خود بر فیلیپین انتخاب کردند
که همه این سرزمین به نام فیلیپ پادشاه وقت اسپانیا «فیلیپین» نامگذاری شده
است.
1915 - ماجرای «وسموس» و بحران دولتمیرزا حسن مشیر الدوله
اسفند
1293 (مارس 1915) و در دومین سال جنگ جهانی اول، ماجرای ناپدید شدن
«وسموس» دیپلمات آلمانی در فارس، دولت ایران را دچار بحران شدید کرده بود
که بالاخره باعث کناره گیری میرزاحسن مستوفی از رئیس الوزرایی شد و
میرزاحسن مشیر الدوله جای او را گرفت.
«وسموس» کنسول آلمان در
شیراز که شهرت داشت ایرانیان و سران بعضی قبایل را بر ضد انگلستان تحریک می
کند نیمه اسفند در مسیر شیراز به بهبهان توسط نیروهای انگلیسی که طبق
موافقتنامه سن پترزبورگ جنوب و شرق ایران منطقه نفوذ آنها بود دستگیر و
بازداشت شده بود. دولت آلمان از طریق نماینده سیاسی خود در تهران در این
زمینه به مستوفی رئیس الوزراء ایران اعتراض کرده بود. مستوفی در پی این
اعتراض از والی (استاندار) فارس خواست که وسموس را از انگلیسی ها بگیرد که
انگلیسی ها خبردادند وسموس از قرارگاه آنها گریخته و احتمالا به برازجان
رفته است. والی فارس عازم برازجان شد که وسموس را تا شیراز بدرقه کند تا
نیروهای انگلیسی دوباره او را بین راه دستگیر نکنند. مستوفی که از این
وضعیت و مداخلات انگلیسی ها خسته شده بود از کار کنار گیری کرد و مشیر
الدوله رئیس الوزراء شد. کابینه مشیر الدوله تنها 18 روز عمر کرد و بر اثر
فشار روسیه و انگلستان که نگران افزایش محبوبیت آلمان میان ایرانیان بودند
برکنارشد. پس از انحلال کابینه مشیرالدوله، به فاصله 24 ساعت احمدشاه دو
رئیس الوزراء تعیین کرد. اولی را به اصرار سفیران انگلستان و روسیه و دومی
را تحت فشار سفیران آلمان و عثمانی! و بالاخره مجلس به رئیس الوزراء سوم که
عین الدوله بود رای تایید داد که او هم سه ماه بعد کناره گیری کرد.
احمدشاه
که چنین دید دست به دامن مستوفی شد که رئیس الوزراء شود که نپذیرفت، عین
الدوله و مشیر الدوله هم زیر بار تشکیل کابینه نرفتند که مجلس دوباره سراغ
مستوفی رفت و اورا به رئیس الوزراء شدن راضی کرد.
دلیل این
وضعیت بحرانی، مداخلات خودسرانه نیروهای انگلستان و روسیه در ایران بود که
انگلیسی ها در بوشهر ژاندارمهای ایران را خلع سلاح کرده بودند و روسها بیش
از ده هزار قزاق در قزوین مستقر ساخته و هردم دولت تهران را که دیگر کاری
از دستش بر نمی آمد تهدید می کردند و در شهرهای مرکزی و جنوبی از جمله
اصفهان، کرمان و فارس مردم به جان نمایندگان انگلستان افتاده بودند و به
قتل و جرح آنان مبادرت می کردند.
1288 -
ستارخان سردار ملی و باقرخان سالار ملی تبریز را به قصد تهران ترک گفتند.
در مسیر سردار و سالار در تمام شهرها طاق نصرت برپا شد و مردم مقدم آن دو
مبارز را گرامی داشتند. قزوین بیش از هر شهری مقدم ستارخان و باقرخان را
گرامی داشت و در خیابانهای مسیر مجموعاً 12 طاق نصرت برپا کردند. ستارخان
پس از تشکر از مردم مشروطه خواه قزوین در قبرستان شهر حضور و بر مزار
مشروطه خواهان فاتحه خواند.
ستارخان و باقر خان
1318 - امضای عهدنامهٔ صلح میان شوروی و فنلاند در جنگ جهانی دوم
1924 - حمایت رضاخان از برقراری نظام جمهوری در ایرانتظاهرات
به حمایت از برقراری نظام جمهوری در ایران که پرچمدار آن ژنرال رضاخان
رئیس الوزراء و سردار سپه وقت بود در آخرین روزهای سال 1302 (مارس 1924) به
اوج خود رسیده و همه امور کشور را تحت الشعاع خود قرارداده بود.
تظاهرات
که از تهران و میدان توپخانه آغاز شده بود به سراسر ایران گسترش یافته بود
و سیل تلگرام به پشتیبانی از فکر برقراری جمهوریت از شهرستانها به تهران
سرازیر بود، حتی در آخرین جلسه عمومی مجلس شورای ملی در سال 1302 که 28
اسفند برگزار شده بود گروهی از افسران ارتش وارد جلسه شده و خواستار حذف
قاجاریه و سلطنت، و برقراری جمهوری شدند و گفتند که از حکومت «دوله ها» و
«سلطنه ها که ازدستشان کاری جز بی عرضگی ساخته نیست خسته شده اند. به اشاره
سردار سپه، در این روز و روز بعد ادارات دولتی نیز تعطیل کردند و کارمندان
به تظاهر کنندگان پیوستند. در برابر، گروهی هم در مسجد شاه (واقع در بازار
تهران) اجتماع کرده و با جمهوریت دست به مخالفت زده بودند.
رضا خان
در
همین روز رضاخان از محمد حسن میرزا ولیعهد خواست که کناره گیری کند. احمد
شاه در اروپا بود. این وضعیت سبب شده بود که مجلس شورای ملی جلسه خصوصی
تشکیل دهد و به موضوع رسیدگی کند که در این جلسه چند نماینده به حمایت و
مدرّس و چند نماینده دیگر به مخالفت با برقراری نظام جمهوری سخن گفتند و
قرار شد که سی ام اسفند، مجلس یک جلسه فوق العاده تشکیل دهد که در این جلسه
طرح تبدیل نظام مشروطه سلطنتی به جمهوری مطرح شد. چون موضوع مهم بود
تعطیلات نوروزی مجلس جز روز نوروز لغو شد. مجلس دوم فروردین ماه به بحث در
این باره ادامه داد.
در این میان بیشتر روحانیون و کسبه در
تهران و شهرهای دیگر به ضدیت با جمهوری بپاخاستند و تظاهرات آنان در میدان
بهارستان مانع اتخاذ تصمیم فوری در مجلس شد.
چند روز بعد ژنرال
رضاخان برای مذاکره در این باره با روحانیون قم به این شهر رفت و چون
مخالفت آنان را با نظام جمهوری مشاهده کرد در بازگشت به تهران ضمن صدور
اعلامیه ای انصراف خود را از حمایت از برقراری نظام جمهوری در ایران اعلام
داشت.
2010 - سرهنگ رسول
قربانی رئیس بخش رسیدگی به جرایم جنایی آگاهی پلیس استان فارس نیمه شب در
یک درگیری کشته شد. طبق اظهار یک مقام ارشد پلیس، وی در شیراز با اعضای
باندی که کودکی را ربوده بودند درگیر شده بود.
زادروزها1900 - تولد فردریک ژولیو شیمی دان و فیزیکدان معروف فرانسوی
فردریک ژولیو
1503 - زادروز بندتو وارچی Benedetto Varchi مورخ و فیلسوف ایتالیایی
۱۳۴۹ - یحیی گلمحمدی، فوتبالیست ایرانی
یحیی گلمحمدی
مرگها۱۳۶۵ - لویی ویکتور دوبروی، فیزیکدان فرانسوی و برنده جایزه نوبل فیزیک در سال (۱۹۲۹) برای کشف طبیعت موجی الکترونها.
لویی ویکتور دوبروی
۱۳۹۰ - جلال ذوالفنون، موسیقیدان و نوازندهٔ ایرانی سهتار.
1930 - مرگ آرتور بالفور یکی از بانیان انگلیسی تأسیس رژیم غاصب صهیونیستی
جلال ذوالفنون